آپولو ۱۱ اولین انسان روی ماه

آپولو ۱۱ اولین انسان روی ماه فضاپیمای آپولو ۱۱ در سال 1969، 3 فضانورد را به ماه برد که دو نفر از آن‌ها برای اولین بار در تاریخ بشر روی سطح ماه قدم گذاشتند. سفر به ماه یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ محسوب می‌شود که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان آن را در تلویزیون دنبال کردند. در این مقاله با این ماموریت فضایی بیشتر آشنا می‌شویم، پس همراهمان بمانید.

فضانوردان آپولو ۱۱

خدمه آپولو ۱۱ فضانوردانی باتجربه بودند که تجربه فضانوردی را داشتند. «نیل آرمسترانگ» متولد ۵ آگوست ۱۹۳۰ در اوهایو، اولین غیرنظامی بود که فرماندهی دو ماموریت فضایی آمریکا را برعهده گرفت. این ماموریت اولین باری بود که قرار بود دو وسیله نقلیه در فضا به هم وصل شوند. آرمسترانگ مسئول هدایت جمینای ۸ بود.

«ادوین یوجین باز آلدرین»، متولد ۲۰ ژانویه ۱۹۳۰ در نیوجرسی، اولین فضانوردی بود که مدرک دکترا داشت. آلدرین هدایت‌گر جمینای ۱۲ بود و ۱۴۰ دقیقه در فضا پیاده‌روی کرد. او با این کار نشان داد که یک فضانورد می‌تواند خارج از فضاپیما به‌طور موثر فعالیت کند. آلدرین همچنین خلبان ماژول قمری آپولو ۱۱ بود.

خلبان ماژول فرماندهی، سرهنگ دوم «مایکل کالینز»، متولد ۳۱ اکتبر ۱۹۳۰ در ایتالیا بود. کالینز در جولای ۱۹۶۶ هدایت جمینای ۱۰ را برعهده داشت و تقریبا یک ساعت و نیم را خارج از فضاپیما گذراند.

 

از زمین تا ماه

برنامه‌ریزان پرواز به ماه در ناسا به مدت دو سال سطح ماه را مطالعه کردند تا بهترین مکان برای فرود را پیدا کنند. آن‌ها با استفاده از باکیفیت‌ترین عکس‌هایی که آن زمان از مدار و سطح ماه موجود بود تعداد دهانه‌ها و تخته‌سنگ‌ها، صخره‌ها و تپه‌ها را در هر محل فرود احتمالی بررسی کردند. اندازه‌گیری نور خورشید برای تعیین بهترین زمان فرود روی کره ماه نیز لازم بود. این اطلاعات مشخص کرد که فرود آمدن با توجه به سوخت و زمان مورد نیاز چقدر برای فضانوردان آسان است. این موضوع به برنامه‌ریزان کمک کرد تا ۳۰ نامزد اولیه را به 3 نفر محدود کنند.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین روی لینک کلیک کنید.

آپولو ۱۱ در ۱۶ ژوئیه ۱۹۶۹ از مرکز فضایی کندی در فلوریدا در ساعت ۹:۳۲ صبح به فضا پرتاب شد. در حین پرواز، دو نمایشگر تلویزیونی تصاویری را از داخل فضاپیما و یک نمایشگر دیگر تصاویری را از بیرون و نزدیک شدن به ماه نشان می‌داد.

آرمسترانگ و آلدرین بیستم جولای وارد ماژول قمری شدند که با نام مستعار «عقاب» شناخته می‌شد. این ماژول از ماژول خدمات فرماندهی با نام مستعار «کلمبیا» جدا شد و به سمت سطح ماه حرکت کرد.

ماژول قمری چهار روز بعد در ساعت ۴:۱۷ بعد از ظهر روی دریای آرامش ماه، یک منطقه بازالتی بزرگ فرود آمد. آرمسترانگ با جمله تاریخی «هوستون، ما در پایگاه آرامش هستیم. عقاب فرود آمد» فرود موفق روی سطح ماه را اعلام کرد.

فعالیت‌های فضانوردان در ماه

تا دو ساعت بعد از فرود روی ماه، آرمسترانگ و آلدرین در ماژول باقی ماندند. با مشورت ناسا، آن‌ها تصمیم گرفتند از استراحت برنامه‌ریزی‌شده چهار ساعته خود صرف نظر کرده و کاوش را شروع کنند.

آرمسترانگ بیستم جولای ۱۹۶۹ در ساعت ۱۱:۵۶ شب از نردبان پایین آمد و این جمله تاریخی را گفت: «این گام کوچکی برای یک انسان و گامی بزرگ برای بشریت است.»

فضانوردان چند آزمایش مختلف روی سطح ماه انجام دادند، نمونه‌هایی از خاک و سنگ ماه را جمع‌آوری کردند و پرچم ایالات متحده را برافراشتند. آن‌ها با «ریچارد نیکسون»، رئیس جمهور ایالات متحده که صدای او از کاخ سفید مخابره می‌شد، صحبت کردند و یک لوح یادبود روی سطح ماه گذاشتند.

فضانوردان همچنین مدال‌های یادبود برای چند فضانوردی که در پرواز و حین آموزش از دست رفته بودند (از جمله خدمه آپولو ۱۱ و اولین نفر در فضا، یوری گاگارین) به یادگار گذاشتند. آن‌ها یک دیسک سیلیکونی ۱.۵ اینچی را که حاوی پیام‌های دوستانه از ۷۳ کشور و اسامی رهبران کنگره و ناسا بود، روی سطح ماه قرار دادند.

فضانوردان در مجموع مسافتی حدود ۳۳۰۰ فوت (۱ کیلومتر) را روی سطح ماه طی کردند و نزدیک به ۲۰۰ فوت (۶۰ متر) از ماژول دور شدند تا از یک دهانه بزرگ بازدید کنند. آن‌ها ۴۷.۵۱ پوند (۲۱.۵۵ کیلوگرم) نمونه از ماه جمع‌آوری کردند و گزارش دادند که حرکت کردن روی سطح ماه راحت‌تر از چیزی بود که انتظار داشتند.

  

برگشت به زمین

ساعت ۱:۵۴ بعد از ظهر، بعد از بیست و یک ساعت و نیم روی ماه، ماژول ماه‌پیما دوباره به کلمبیا جایی که کالینز در آن منتظر بود، وصل شد. سپس، فضانوردان وارد کلمبیا شدند و ماژول عقاب در مدار ماه رها شد. با اینکه مکان دقیق ماه‌پیما عقاب مشخص نیست، فرض بر این است که هنوز در مدار ماه قرار دارد.

آپولو ۱۱ در ۲۴ جولای ساعت ۱۲:۵۰ بعد از ظهر در اقیانوس آرام، در فاصله چند مایلی از کشتی نجات، فرود آمد. خدمه پس از پوشیدن لباس‌های عایق بیولوژیکی (برای جلوگیری از انتقال میکروب‌های مضر از ماه)، فضاپیما را ترک کردند و سوار یک قایق لاستیکی شدند. آن‌ها با هلیکوپتر به مرکز قرنطینه کشتی منتقل شدند و سپس به هیوستون رفتند و تا ۱۰ آگوست در قرنطینه ماندند.

برای اطلاع از مقاله تمام چیزهایی که باید درباره مریخ بدانید روی لینک کلیک کنید.

میراث آپولو ۱۱

سالگرد ماموریت آپولو ۱۱ با گذشت بیش از 50 سال همچنان جشن گرفته می‌شود. موفقیت آپولو ۱۱ در دوران جنگ سرد نشان‌دهنده‌ی برتری تکنولوژی آمریکا در مقابل رقیب خود یعنی شوروی بود.

اگرچه سفر به ماه شور و هیجان زیادی بین مردم ایجاد کرد، اعتراض‌های زیادی نیز به آن شد. برخی از افراد آپولو ۱۱ را نمادی از اختلاف طبقاتی در آمریکا می‌دانستند و معترض بودند که چرا سرمایه‌ هنگفت این پروژه برای بهتر کردن زندگی انسان‌ها در زمین خرج نشده است. بعد از موفقیت آپولو ۱۱، بیشتر مردم آمریکا خواستار کاهش بودجه‌ی ناسا شدند.

نیل آرمسترانگ در ۲۵ آگوست ۲۰۱۲ در ۸۲ سالگی در اثر بیماری قبلی عروقی درگذشت. مراسم یادبود او در ۱۳ سپتامبر در کلیسای جامع واشنگتن برگزار شد. در سال ۲۰۱۵، همسر او کیفی پر از سنگ‌هایی از کره ماه را پیدا و آن را به موزه اهدا کرد.

  

ماهواره ریکونایسان ناسا در سال ۲۰۱۲ محل فرود آپولو ۱۱، صداهای ضبط‌شده فضانوردان، آزمایش‌های سطح ماه، عکس‌ها و همچنین محل فرود آمدن آپولو ۱۱ را بررسی کرد و در سال ۲۰۱۴ یک مدل ۳ از آن را ساخت. آپولو ۱۱ که به‌عنوان بزرگ‌ترین اتفاق فضایی تاریخ شناخته می‌شود، ماموریت ملی مهمی برای آمریکا بود. موفقیت این پروژه همچنان یکی از دستاوردهای مهم ناسا و بشریت است.

سخن پایانی

علاقمندان به نجوم و عکاسی در شب می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب اطلاعاتی مفید در مورد نجوم و تلسکوپ به دست آورند همچنین با خیالی آسوده برای خرید تلسکوپ اقدام نمایند. خرید تلسکوپ در سایت ما کاملا مطمئن و ایمن خواهد بود.

برای دانلود مقاله آپولو ۱۱ اولین انسان روی ماه  روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و آپولو ۱۱ اولین انسان روی ماه 

استارشیپ: جاه‌ طلبانه‌ ترین فضاپیمای ساخته‌ شده تا امروز

استارشیپ، فضاپیمای نسل بعدی اسپیس‌اکس با کاهش هزینه سفرهای فضایی و برخورداری از ظرفیت چشمگیر حمل بار، بی‌تردید روش‌های اکتشاف منظومه شمسی را دگرگون خواهد کرد. موتورهای قدرتمند این فضاپیما نه تنها بار بیشتری را به مدار زمین می‌رسانند، بلکه راه را برای نصب تلسکوپ‌ های فضایی جدید، ایستگاه‌های فضایی عظیم و حتی شهرهای مریخ هموار خواهند کرد.

بر اساس ادعای ایلان ماسک، استارشیپ حتی می‌تواند آغازگر عصر سفرهای موشکی باشد و پرواز از لس‌آنجلس به لندن را در کمتر از یک ساعت ممکن کند. او در سخنرانی معرفی استارشیپ در سال ۲۰۱۶، هدف اصلی آن را استعمار مریخ اعلام کرد. رفتن به مریخ در حال حاضر حدود ده میلیارد دلار برای هر نفر هزینه دارد که منطقی نیست. استارشیپ اولین موشکی است که این هزینه را کاهش می‌دهد و رفتن به مریخ را برای افراد بیشتری ممکن می‌کند. در این مقاله بیشتر با این فضاپیما آشنا خواهیم شد، پس همراهمان بمانید.

ساختار استارشیپ

این فضاپیما از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول که به آن استارشیپ می‌گویند، یک فضاپیمای 50 متری است که قابلیت حمل انسان یا محموله را در فضا دارد. این بخش مجهز به چند موتور است که می‌تواند از آن‌ها برای تغییر مدار یا فرود آمدن روی زمین، ماه یا سیاره‌ های دیگر استفاده کند.

بخش دوم یک تقویت‌کننده فوق سنگین است که این فضا پیما را به فضا می‌راند. این موشک نقش حیاتی اما کوتاه‌ مدت دارد. بعد از اینکه استارشیپ به ارتفاع کافی رسید، تقویت‌کننده خاموش می‌شود، جدا شده و به زمین می‌افتد.

به‌طور کلی، این سیستم قوی‌ترین موشکی است که تا به حال ساخته شده و قدرت آن از سیستم پرتاب فضایی یا سترن ۵ بیشتر است. همچنین طوری طراحی شده است که کاملا قابل استفاده مجدد باشد. این ویژگی هزینه استفاده از آن را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد و رفتن به مریخ را با هزینه‌ای معقول امکان‌پذیر می‌کند.

 

آزمایش‌های استارشیپ

مهندسان اسپیس‌ایکس نزدیک به 5 سال روی پروژه استارشیپ متمرکز بودند و در طول چند ماه اخیر، چند پرواز آزمایشی اولیه را با موفقیت انجام داده‌اند. با این‌ حال، هنوز چالش‌های فنی زیادی پیش رو است.

اسپیس ایکس در حال حاضر روی آزمایش بخش فوقانی استارشیپ تمرکز کرده است. در آزمایش‌های سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، این فضاپیما به‌ تنهایی و بدون پشتیبانی تقویت‌کننده پرواز کرد. نتایج نشان داد که استارشیپ بدون تقویت‌کننده می‌تواند فرود بیاید ولی نمی‌تواند به فضا برود.

 

آزمایش‌های موتورهای رپتور این موشک نیز در سال ۲۰۲۱ انجام شد و سپس چند موتور دیگر در سال ۲۰۲۲ به آن اضافه شد. در مجموع، این موشک باید 33 موتور را حمل کند که همه آن‌ها باید برای پرتاب موفقیت‌آمیز با یکدیگر هماهنگ باشند. موشک‌های محدودی چنین موفقیتی داشته‌اند و شناخته‌شده‌ترین نمونه، پرتابگر N1 شوروی، هرگز وارد مدار نشد.

در ماه فوریه، اسپیس‌ایکس 31 موتور را همزمان روشن کرد. این آزمایش کاملا موفق نبود زیرا دو موتور شروع به کار نکردند. با این‌ حال، ماسک اعتقاد دارد که این تعداد برای رسیدن استارشیپ به مدار کافی است. در حال حاضر، به‌ نظر می‌رسد که زمان راه‌ اندازی تمام بخش‌های این فضاپیما از راه رسیده است. زمان این آزمایش کاملا مشخص نیست ولی اسپیس‌اکس بارها گفته است که در آینده نزدیک رخ خواهد داد.

هر زمان که این اتفاق رخ دهد، شاهد شلیک استارشیپ توسط تقویت‌کننده و گردش آن در مدار دور زمین خواهیم بود. تقویت‌کننده بعد از رساندن استارشیپ به فضا به اقیانوس می‌افتد، اگرچه بعضی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که اسپیس‌اکس ممکن است سعی کند آن را فرود بیاورد.

فضاپیمای گران قیمت ماسک قبل از بازگشت به زمین جایی نزدیک به هاوایی، برای مدت کوتاهی در اطراف زمین پرواز خواهد کرد. اسپیس‌اکس قصد دارد تا نشان دهد که می‌تواند استارشیپ را از نیز مدار فرود بیاورد، اگرچه در این آزمایش احتمالا در اقیانوس آرام سقوط خواهد کرد.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

اهداف استارشیپ

ماسک قصد دارد از این فضاپیما برای انتقال میلیون‌ها تن مواد به سطح مریخ استفاده کند و پایگاه‌ها و شهرهایی را در سیاره سرخ بسازد. اگرچه استارشیپ می‌تواند این کار را ممکن کند، ماسک برای رسیدن به اهدافش به یک ناوگان کامل از آن نیاز دارد.

استارشیپ راهی برای رساندن مصالح و مواد اولیه به مریخ است. با این‌ حال، استعمار یک سیاره دیگر به فناوری و سرمایه‌گذاری بسیار بیشتری نیاز دارد. مریخ به پشتیبانی حیات، پایگاه‌هایی برای طراحی و ساخت و راهی برای تغذیه ساکنان و زنده نگه داشتن آن‌ها در طول طوفان‌های گرد و غبار و زمستان‌های سرد نیاز دارد.

در مجموع، مریخ یک چالش بزرگ است. اگر چه فضاپیمای ماسک می‌تواند دری را به سوی مریخ باز کند، ولی به‌ تنهایی خیلی بیشتر از این پیش نخواهد رفت. مریخ پروژه‌ای است که شاید دهه‌ها یا حتی قرن‌ها طول بکشد.

در مقابل، ماه چشم‌انداز واقع‌بینانه‌تری است. استارشیپ می‌تواند در ماموریت‌های ناسا همکاری کند و شاید یکی از اجزای مهم در ساخت پایگاه‌ های ماه در آینده باشد. ناسا ممکن است روزی تصمیم بگیرد که کل پروژه ماه را به جای SLS پیرامون استارشیپ متمرکز کند ولی این چشم‌انداز در حال حاضر بسیار بعید به‌ نظر می‌رسد.

بنابراین، حمل محموله حوزه‌ای است که استارشیپ در آن می‌درخشد. استارلینک قطعا به این موشک نیاز دارد ولی باز هم تقاضا برای پرتاب محموله به فضا کم است. استارشیپ ظرفیت گسترده جدیدی را به صنعتی می‌آورد که به نظر می‌رسد از قبل پر از موشک است.

در حال حاضر، اسپیس‌ایکس بیش از نیمی از پرتاب‌های خود را به استارلینک اختصاص می‌دهد و مابقی به مشتریانی ارائه می‌شود که هزینه پرداخت می‌کنند. فضاپیمای ایلان ماسک ممکن است در نهایت به سرنوشتی شبیه به سرنوشت نادر فالکون هوی دچار شود.

اگرچه کاربردهای فوری فضاپیمای ماسک در حال حاضر محدود به‌ نظر می‌رسد، در طولانی مدت، در دسترس بودن یک وسیله نقلیه پرتاب فوق سنگین ارزان‌ قیمت طرفداران خود را پیدا خواهد کرد. همان‌طور که فالکون ۹ رونق دستگاه‌های ماهواره‌ای کوچک را تشویق کرد، استارشیپ نیز ممکن است امکانات دستگاه‌های مقیاس بزرگ‌تر را تغییر دهد.

سخن پایانی

آیا استارشیپ واقعا چیزی را تغییر خواهد داد؟ برای متحول کردن سفرهای فضایی،‌ این فضاپیما باید کاری بیشتر از چرخاندن افراد مشهور دور ماه انجام دهد.

کارآفرینان، آژانس‌های فضایی و پژوهشگران در حال بررسی بیشتر راه‌های بهره‌برداری از استارشیپ هستند. این فضاپیما می‌تواند ما را با روش‌هایی که پیش‌تر به آن‌ها فکر نکرده بودیم، به محدوده بیرونی منظومه شمسی ببرد. با وجود این، قبل از هر چیزی ابتدا باید ثابت کند که کار می‌کند.

علاقمندان به نجوم و عکاسی در شب می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب اطلاعاتی مفید در مورد نجوم و تلسکوپ به دست آورند همچنین با خیالی آسوده برای خرید تلسکوپ اقدام نمایند. خرید تلسکوپ در سایت ما کاملا مطمئن و ایمن خواهد بود.

برای دانلود مقاله استارشیپ جاه‌ طلبانه‌ ترین فضاپیمای ساخته‌ شده تا امروز روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و استارشیپ جاه‌ طلبانه‌ ترین فضاپیمای ساخته‌ شده تا امروز

تمام چیزهایی که باید درباره مریخ بدانید

مریخ چهارمین سیاره در منظومه شمسی است که ظاهری قرمزرنگ و دو قمر غیر عادی دارد. سیاره سرخ دنیایی سرد و بیابانی در این منظومه با اتمسفر بسیار نازک است اما این سیاره غبارآلود و بدون حیات، چندان هم کسل‌کننده نیست.

طوفان‌های گرد و غبار این سیاره گاهی به‌ قدری بزرگ هستند که سرتاسر آن را در بر می‌گیرند. گاهی دما در سیاره سرخ به‌ قدری سرد می‌شود که دی‌اکسیدکربن موجود در اتمسفر مستقیما به برف یا یخ‌های متراکم تبدیل می‌شود. مریخ‌ لرزه‌ها نیز مرتب همه چیز را تکان می‌دهند.

بنابراین جای تعجب نیست که این سیاره سنگی قرمز دانشمندان را مجذوب خود کند. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره این سیاره قرمزرنگ کسب کنید، همراهمان باشید.

چرا به مریخ، سیاره قرمز می‌گویند؟

رنگ زنگی روشنی که در عکس‌های مریخ مشاهده می‌کنید، به ‌دلیل وجود مواد معدنی غنی از آهن در سنگ‌پوشه این سیاره است. این سنگ‌پوشه گرد و غبار سست و سنگینی است که سطح مریخ را می‌پوشاند. خاک زمین این سیاره نیز نوعی سنگ‌پوشه محسوب می‌شود، البته با محتوای آلی. به‌گفته ناسا مواد معدنی آهن‌ اکسید یا زنگار باعث می‌شوند خاک این سیاره قرمز به‌ نظر برسد.

 

سطح مریخ

اتمسفر نازک مریخ، آب مایع را روی سطح آن محدود می‌کند. شیب‌های خطی مکرر این سیاره وجود آب شور یا نمکی را نشان می‌دهند. این سیاره بزرگترین آتشفشان‌ها را به‌ اسامی Olympus Mons و Valles Marineris و طولانی‌ترین و عمیق‌ترین سیستم دره‌ای را دارد.

شواهد وجود آب در این سیاره در گذشته شامل کانال، دره، خندق و مخازن آب زیرزمینی می‌شوند. احتمال دارد جریان‌های قدیمی آب، دشت‌های مسطح مریخ را شکل داده باشند. همچنین تصور می‌شود که آب هنوز در بعضی شکاف‌های سنگ‌های زیرزمینی وجود داشته باشد. مطالعه‌ای در سال 2018 نشان داد که آب شور زیر سطح مریخ مقدار قابل توجهی اکسیژن در خود دارد که ممکن است باعث وجود حیات در آن شود. چنین ویژگی‌هایی دانشمندان را همواره مجذوب این سیاره قرمزرنگ می‌کند.

قمرهای مریخ

آساف هال، ستاره‌شناس امریکایی دو قمر مریخ را در سال 1877 کشف کرد. این دو قمر فوبوس و دیموس نام گرفته‌اند که نام پسرهای خدای جنگ یونانی آرس هستند. هر دو قمر از سنگ‌های غنی از کربن و مخلوط با یخ ساخته‌ شده‌اند و پوشیده از غبار و سنگ‌های سست هستند.

این دو قمر نسبت به ماه کوچکترند و شکل نامنظمی دارند، زیرا جاذبه‌شان به‌ قدری نیست که کروی شوند. هردو قمر پر از ناهمواری‌های حاصل از برخورد شهاب هستند. سطح فوبوس شیارهای پیچیده‌ای دارد که احتمالا شکاف‌هایی هستند که پس از برخوردی بزرگ ایجاد شده‌اند و دهانه‌ای به عرض 10 کیلومتر (تقریبا نصف عرض این قمر) را شکل داده‌اند.

نحوه شکل‌گیری این دو قمر هنوز مشخص نیست. شاید سیارک‌هایی بوده‌اند که سیاره سرخ با کشش گرانشی خود آن‌ها را به دام انداخته است یا شاید همزمان با پیدایش این سیاره، در مدار مریخ پدید آمده باشند. فوبوس به‌ تدریج به ‌سوی این سیاره قرمز می‌رود و هر قرن حدود 1.8 متر به این سیاره نزدیک‌تر می‌شود. یعنی 50 میلیون سال آینده، فوبوس به سیاره سرخ برخورد می‌کند یا شکسته می‌شود و حلقه‌ای از زباله‌های فضایی را اطراف آن تشکیل می‌دهد.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

اندازه، ترکیبات و ساختار مریخ

مریخ 6791 کیلومتر قطر دارد و از زمین بسیار کوچکتر است. جرم این سیاره 10 درصد زمین و کشش گرانشی آن 38درصد است. جو این سیاره شامل 95.32درصد دی اکسید کربن، 2.7درصد نیتروژن، 1.6درصد آرگون، 0.13درصد اکسیژن و 0.08درصد مونوکسید کربن، با مقادیر جزئی آب، اکسید نیتروژن، نئون، هیدروژن-دوتریوم-اکسی می‌شود.

اسن سیاره سرخ حدود 4 میلیارد سال پیش میدان مغناطیسی‌ خود را از دست داد که باعث شد بیشتر جو آن با بادهای خورشیدی از بین برود. امروزه مناطقی از پوسته این سیاره وجود دارد که حداقل 10 برابر قوی‌تر از هر میدان مغناطیسی موجود در زمین هستند.

دانشمندان تخمین زده‌اند که عرض هسته این سیاره 1780 تا 2080 کیلومتر است. پوسته آن نیز به‌طور متوسط 24 تا 72 کیلومتر ضخامت دارد و بقیه حجم غیر جوی این سیاره را گوشته تشکیل می‌دهد.

هسته مریخ احتمالا جامد و متشکل از آهن، نیکل و گوگرد است. گوشته آن نیز به احتمال زیاد شبیه به زمین است زیرا بیشتر آن از پریدوتیت تشکیل شده است. پوسته این سیاره سرخ نیز عمدتا از بازالت سنگ آتشفشانی ساخته شده است.

کلاهک‌های قطبی سیاره قرمز

سیاره قرمز رسوبات لایه‌ای از جنس یخ و غبار در نزدیکی قطب‌های خود دارد. این رسوبات در قطب کلاهک‌هایی یخی را شکل داده‌اند که در تمام طول سال مریخی پا برجا هستند. در زمستان، کلاهک‌های یخی اضافی ساخته‌شده از دی‌اکسیدکربن جامد یا همان یخ خشک، از دی‌اکسیدکربن موجود در جو تشکیل می‌شوند. این کلاهک‌های یخ خشکی ممکن است تا نیمه استوا گسترش پیدا کنند و بافتی کرکی مانند برف تازه داشته باشند.

آب‌ و هوای مریخ

آب و هوای مریخ از زمین سردتر بوده و دمایش از منفی 125 تا 20 درجه سانتی‌گراد ‏متغیر است. جو نازک آن باعث ایجاد هوا، ابر، باد و ابرهای برفی از جنس دی‌ اکسید کربن و طوفان‌های گردوغباری می‌شود. این سیاره در گذشته اتمسفر غلیظ‌تر و آب روان داشت.

ناسا در ماموریت MAVEN از دست‌دادن جو این سیاره را بررسی کرد. در این ماموریت مدارگرد شناسایی اسن سیاره سرخ ناسا اولین ردیابی قطعی ابرهای برفی دی‌اکسیدکربنی را پیدا کرد تا این سیاره قرمز به تنها جسمی در منظومه شمسی تبدیل شود که میزبان چنین هوای زمستانی غیرعادی و عجیبی است.

چرخش مریخ به‌ دور خورشید

مریخ نسبت به زمین، از خورشید دورتر است و به‌ همین دلیل سال طولانی‌تر و 687 روزه‌ای دارد. بااین‌حال هر دو سیاره طول روز مشابهی دارند. همچنین حدود 24 ساعت و 40 دقیقه طول می‌کشد تا این سیاره یک دور حول محور خودش بچرخد.

محور این سیاره قرمز نیز مانند زمین کج است، یعنی در سیاره قرمز می‌توانیم شاهد تابش‌های متفاوت خورشید در برهه‌های زمانی مختلف و شکل‌گیری فصل‌ها باشیم. البته فصل‌های مریخ شدیدتر از زمین هستند، زیرا مدار بیضی شکل سیاره قرمز نسبت به سایر سیاره‌ها کشیده‌تر است.

شیب محور این سیاره به‌ دلیل نبود قمری بزرگ که تثبیتش کند، نوسان‌های زیادی دارد. این امر باعث می‌شود سیاره مریخ در طول تاریخ آب‌ و هواهای متنوعی را تجربه کند.

 

ماموریت‌ها و تحقیقات در سیاره سرخ

اکتشاف مریخ با مشاهدات تلسکوپی در سال 1610 میلادی آغاز شد و پس از آن ماموریت‌ های روباتیک و کشف یخ آب، دریاچه‌های باستانی و پتانسیل حیات روی مریخ انجام شدند. ماموریت‌های مهم شامل مریخ‌نورد وایکینگ، مریخ‌نورد کنجکاوی و کاوشگرهای اخیر مانند Perseverance و Tianwen 1 می‌شوند.

طی این سال‌ها ناسا، آژانس فضایی اروپا، چین و امارات با مدارگردها، کاوشگرها و مریخ‌نوردهای متعددی همکاری کرده‌اند. برنامه‌های تحقیقاتی آینده نیز شامل ماموریت‌های بازگشت آزمایشی و اکتشاف انسانی می‌شوند. اسپیس ایکس نیز درحال توسعه کشتی ستاره‌ای خاصی برای اسکان احتمالی در مریخ است.

نتیجه

از زمانیکه فناوری پیشرفت کرد و دانشمندان به واسطه همین پیشرفت ها توانستند سیاره قرمز را مورد مطالعه قرار دهند همیشه بحث سکونت روی این سیاره مطرح بوده و هست. با بوجود آمدن فناوری و ظهور تلسکوپ های جدید پیشرفت ها و مباحث جدیدی در علم نجوم بوجود آمد. با گذر زمان تلسکوپ جای خود را در بین مردم نیز پیدا کرد و موجب شد کسانی که علاقه به دیدن آسمان شب دارند بتوانند با خرید تلسکوپ به آرزوی خود برسند. علاقه مندان به تلسکوپ می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب خرید تلسکوپ را با خیالی راحت انجام دهند.

برای دانلود مقاله تمام چیزهایی که باید درباره مریخ بدانید روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و تمام چیزهایی که باید درباره مریخ بدانید

کرم ‌چاله چیست؟

یکی از مفاهیم بسیار جذاب در دنیای فیلم‌ها و کتاب‌های علمی تخیلی، کرم چاله است. دانشمندان نیز به مطالعه و تحقیق درباره این پدیده فضایی شگفت‌انگیز علاقه دارند. کرم چاله راه‌حلی خاص برای توصیف نظریه نسبیت عام انیشتن است.

در بهترین حالت، طول این تونل کمتر از فاصله بین دو نقطه است و همین باعث می‌شود کرم چاله نوعی میانبر باشد. البته این پدیده‌های جذاب هنوز از نظر دانشمندان تایید نشده‌اند. اگر شما نیز به این مبحث علاقه دارید، در این مقاله به سوالات مختلفتان درباره کرم ‌چاله پاسخ می‌دهیم. پس همراهمان باشید.

کرم چاله چیست و آیا واقعا وجود دارد؟

دو شهر را در دو طرف یک کوه در نظر بگیرید. به ‌احتمال زیاد مردم این دو شهر برای این‌که مردم شهر دیگر را ببینند، باید تمام این کوه را دور بزنند تا به مقصدشان برسند. اما اگر بخواهند سریع‌ تر به آن‌جا برسند، می‌توانند تونلی را از میان کوه حفر کنند تا میانبری بسازند. کرم ‌چاله نیز عملکردی شبیه به این تونل دارد.

کرم ‌چاله مانند تونلی شگفت‌انگیز بین دو نقطه از جهان است که از یکدیگر فاصله زیادی دارند. به‌ جای این‌ که میلیون‌ها سال از یک کهکشان به کهکشان دیگر سفر کنیم، می‌توانیم در شرایط مناسب از کرم ‌چاله برای کاهش زمان سفر به چند ساعت یا حتی چند دقیقه بهره ببریم.

از آنجایی که کرم ‌چاله‌ها میانبرهایی در فضا زمان هستند حتی می‌توانند عملکردی شبیه به ماشین زمان داشته باشند. ممکن است وقتی وارد یک کرم ‌چاله می‌شوید، زودتر از همان زمان سر از آن سوی کرم ‌چاله دربیاورید و به گذشته بروید.

دانشمندان هیچ مدرکی برای اثبات وجود کرم ‌چاله در جهانمان ندارند. اما این پدیده‌های شگفت‌انگیز ابزار خوبی برای کمک به اخترفیزیکدان‌هایی هستند که به فضا و زمان علاقه دارند و می‌خواهند درباره‌شان بیشتر کاوش کنند. کرم ‌چاله‌ ها همچنین پاسخ به سوال‌های بسیار بزرگ بشر مانند شمایل کیهان را امکان‌پذیر می‌کنند.

 

کرم چاله ها و سفر در زمان

همان‌طور که گفتیم، کرم ‌چاله‌ها از نظر تئوری به‌عنوان ماشین زمان عمل می‌کنند. نظریه نسبیت خاص بیان می‌کند که ساعت در حال حرکت، کندتر می‌شود. یعنی زمان برای کسی که با سرعت نور در حرکت  است، کندتر از حالتی می‌گذرد که فرد ساکن ایستاده باشد.

اگر دانشمندان می‌توانستند خودشان به‌نحوی کرم ‌چاله بسازند، هر دو سمت آن در یک زمان قرار داشتند. اما اگر یک انتهای کرم ‌چاله خیلی سریع و نزدیک به سرعت نور حرکت کند، از انتهای دیگر کرم ‌چاله عقب می‌افتد. حال اگر دو سمت کرم ‌چاله به یکدیگر برگردند، یکی از انتهاها در گذشته خواهد بود. این پدیده را فیزیکدان دانشگاه ماساچوست به اسم اندرو فریدمن پیشنهاد می‌دهد.

بنابراین اگر قرار بود از یک سوی کرم ‌چاله وارد شوید و از سوی دیگر بیرون بیایید، در واقع به گذشته می‌رفتید و وقتی از کرم ‌چاله خارج می‌شدید، می‌توانستید خود را در گذشته‌تان ببینید.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

کرم چاله ها واقعیت دارند یا تنها حاصل تخیل انسان هستند؟

به ‌دلیل ویژگی‌های جالب این مفهوم، نویسندگان داستان‌های علمی تخیلی علاقه خاصی به آن‌ها دارند و از کرم ‌چاله در رمان‌ها و فیلم‌های خود استفاده می‌کنند. با این‌ حال دانشمندان نیز به همان اندازه یا بیشتر به آن‌ها علاقه نشان می‌دهند.

محققان تا کنون کرم ‌چاله‌ای را در جهانمان پیدا نکرده‌اند، اما دانشمندها در راه‌حل‌های معادلات مهم فیزیکی خود، اغلب به آن بر می‌خورند. این پدیده شگفت‌انگیز بیش از هر چیزی در راه‌حل‌های معادله‌های مربوط به نظریه فضا زمان و نسبیت عام انیشتین خود را نشان می‌دهد.

این تئوری شکل جهان و نحوه حرکت ستارگان، سیاره‌ها و سایر اجرام سراسر جهان را وصف می‌کند. از آنجایی که نظریه انیشتین بارها و بارها آزمایش شده و هر بار صحیح بوده است، برخی از دانشمندان انتظار دارند کرم چاله ها جایی خارج از جهان ما وجود داشته باشند. اما دیگر دانشمندان بر این باور هستند که کرم ‌چاله‌ها احتمالا وجود ندارند زیرا بیش از حد پایدار هستند.

کشش ثابت گرانش بر هر جسمی در جهان از جمله زمین تاثیر می‌گذارد. بنابراین گرانش روی کرم چاله ها نیز تاثیر دارد. دانشمندانی که در مورد کرم ‌چاله‌ها شک دارند، معتقدند که پس از مدت کوتاهی وسط کرم ‌چاله به‌ دلیل وجود گرانش خودش، فرو می‌ریزد مگر اینکه نیرویی برای مقابله با آن از داخل کرم ‌چاله به بیرون فشار بیاورد. برای آنکه چنین چیزی رخ دهد، باید «انرژی منفی» در کرم ‌چاله وجود داشته باشد که عملکردی مخالف گرانش دارد و کرم ‌چاله را تثبیت می‌کند.

نحوه عملکرد انرژی‌های منفی

در فضای خالی کیهان، ذرات و نیروهای کوچکی هستند که میدان‌های کوانتومی نامیده می‌شوند. این میدان‌ های کوانتومی انرژی خاصی دارند. این امکان وجود دارد که موقعیت‌ هایی باشد که در آن انرژی در ناحیه‌ای خاص کمتر از محیط اطراف و منفی است. این انرژی منفی را در نمونه‌های واقعی مانند اثر کاسیمیر مشاهده می‌کنیم، جایی که انرژی منفی بین دو صفحه فلزی باعث جذب یکدیگر می‌شوند.

البته نمی‌دانیم آیا واقعا می‌توانیم از این انرژی منفی برای تثبیت کرم چاله استفاده کنیم یا خیر. احتمال دارد نوع درستی از انرژی منفی نباشد، زیرا تنها در مقایسه با محیط اطرافش منفی است و نه به شکل مطلق.

تا جایی که دانشمندها می‌دانند، این انرژی‌های منفی تنها در مقادیر بسیار کم برای مقابله با گرانش خود کرم چاله ایجاد می‌شوند. احتمال دارد بیگ بنگ یا همان انفجار بزرگ در ابتدای شکل‌گیری جهان کرم ‌چاله‌های کوچک و میکروسوپی را با مقادیر کمی از انرژی منفی ایجاد کرده باشد. سپس با گذشت زمان، این تونل‌های شگفت‌انگیز مانند دیگر بخش‌های جهان منبسط و بزرگ‌تر شده باشند.

 

آیا کرم چاله ها مانند سیاه‌ چاله‌ ها هستند؟

کرم چاله ها پدیده‌های بسیار جالبی هستند و می‌توانیم ساعت‌ها به آن‌ها فکر کنیم و درباره‌شان داستان بسازیم، اما هنوز از نظر علمی قبول نشده‌اند. البته این بدان معنا نیست که واقعیت نداشته باشند. وقتی ایده وجود سیاه‌چاله‌ها برای اولین بار در دهه 1910 نیز شکل گرفت، پذیرفته نشده بودند. همه می‌دانیم که اکنون وجود سیاه‌چاله‌ها از نظر دانشمندان اخترفیزیک اثبات شده است.

انیشتین اولین بار معادله‌ های میدان خود را در سال 1915 شکل داد و تنها پس از یک سال، کارل شوارتزشیلد راهی برای توصیف سیاه‌چاله‌ها از نظر ریاضی پیدا کرد. البته توصیفش به‌قدری عجیب‌ و غریب بود که دانشمندان برجسته آن زمان باور نداشتند که سیاه‌ چاله‌ ها واقعا در دنیایمان وجود دارند. 50 سال طول کشید تا مردم و دانشمندان توانستند سیاه‌ چاله‌ ها را به رسمیت بشناسند. اصطلاح «سیاه‌چاله» نیز حتی تا سال ۱۹۶۷ ابداع نشده بود.

همین امر در مورد کرم چاله نیز صدق می‌کند. ممکن است سال‌ها طول بکشد تا دانشمندان درباره وجود یا نبودشان مطمئن شوند. اما اگر شواهد خوبی مبنی بر وجودشان بیابند، شیوه مشاهده جهان و درکمان از آن را متحول می‌کند. دانشمندان می‌توانند این شواهد را با مشاهده حرکات غیرعادی و عجیب مدار ستاره‌ها به‌دست آورند.

نتیجه

کرم چاله چیست؟ سوالی که در ابتدای مقاله پاسخ آن را نمی دانستید ولی در خلال این مقاله به پتسخ آن رسیدید. با اختراع تلسکوپ سیاه چاله و کرم چاله های زیادی مورد رویت قرار گرفت و همچنین مردم نیز توانستند با خرید تلسکوپ این دیده فضایی را تماشا کنند. علاقه مندان به نجوم می توانند با مراجعه به سایت تلسکوپ نسبت به خرید تلسکوپ اقدام کنند.

برای دانلود مقاله کرم ‌چاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید.

‏منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و کرم ‌چاله چیست؟

‏

تمام چیزهایی که باید درباره ماه بدانید

ماه از ساده‌ترین اجرام آسمانی است که چون تقریبا همیشه جایش در آسمان مشخص است، راحت پیدا می‌شود. تغییرات حالت‌های ماه برای هزاران سال، وسیله‌ ای برای هدایت بشر بوده است. مثلا ماه‌ های تقویم تقریبا برابر با فاصله دو ماه کامل هستند اما مدار و حالت‌های ماه کمی پیچیده‌ تر عمل می‌کنند. قمر زمین همیشه چهره‌ای ثابت از خود به ما نشان می‌دهد اما دائما در حال تغییر است و این‌که چقدر از آن را می‌بینیم، به موقعیتش نسبت به زمین و خورشید بستگی دارد.

ماه چطور پدید آمد؟

قمر زمین مدت‌ها پیش در اثر برخورد یک شی بزرگ با زمین شکل گرفت. این برخورد باعث شد تکه‌ای از زمین جدا ‏شود و به‌دور آن بچرخد. دانشمندان بر این باورند که جرم جسمی که با زمین برخورد کرده، حدود 10 درصد ‏جرم زمین و از نظر اندازه، شبیه به مریخ بوده است.

این برخورد احتمالا حدود 95 میلیون سال پس از تشکیل ‏منظومه شمسی رخ داده است. تحقیقات اخیر شامل مطالعه مدارهای سیاره‌ای و تفاوت در عنصر تنگستن-182 بین ‏زمین و قمر آن، این نظریه را تایید می‌کنند. البته نظریه‌های دیگری نیز درباره شکل‌گیری قمر زمین وجود دارند، مانند ‏این‌ که زمین قمر را به دام انداخته، یا از دل زمین بیرون آمده است. حتی برخی معتقدند که زمین، قمر را از سیاره زهره ‏گرفته است. ‏

 

قمر زمین از چه چیزهایی تشکیل شده؟

قمر زمین از لایه‌های مختلفی شکل گرفته است. این قمر هسته آهنی کوچکی در مرکز خود دارد که حدود یک تا دو درصد از جرمش را تشکیل می‌دهد. اطراف هسته، گوشته‌ای متشکل از سنگ‌های متراکم غنی از آهن و منیزیم است که حدود 1330 کیلومتر ضخامت دارد.

بیرونی‌ترین لایه، پوسته ماه است که حدود 70 کیلومتر است و در اثر برخورد سیارک‌ها شکسته است. سطح قمر زمین پوشیده از چاله و دهانه‌های ناشی از این برخوردها است. قمر زمین آب‌ و هوا ندارد، به‌همین دلیل این دهانه‌ها فرسایش نداشته‌اند. سطح این قمر بیشتر از اکسیژن، سیلیکون، منیزیم، آهن، کلسیم، آلومینیوم، کروم، تیتانیوم و منگنز تشکیل شده است.

همچنین آثاری از آب روی سطح ماه پیدا شده است و گودال‌هایی وجود دارند که می‌توانیم از آن‌ها برای اکتشاف‌های طولانی‌مدت بهره ببریم. مشاهدات کنونی نشان می‌دهند که احتمال دارد آب در نزدیک قطب جنوبی ماه بیشتر باشد.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

 

آیا ماه اتمسفر دارد؟

قمر زمین اتمسفر بسیار نازکی دارد و لایه‌ای از غبار یا حتی ردپا، قرن‌ها بدون تغییر سر جای خود می‌ماند. بدون اتمسفر، گرما نزدیک سطح نمی‌ماند و به‌همین دلیل، دما در قمر زمین بسیار متفاوت با زمین است. دمای روز در سمت آفتابی آن به 134 درجه سانتی‌گراد و در شب به منفی 153 درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

قمر زمین چگونه با چرخش دور زمین، باعث ایجاد جزرومد می‎شود؟

گرانش ماه روی زمین موثر است و باعث افزایش و کاهش معینی در سطح دریاها می‌شود که به آن جزر و مد می‌گوییم. جزر و مد به میزان کمتر در دریاچه‌ها، جو و درون پوسته زمین نیز رخ می‌دهد.

وقتی سطح آب پایین می‌آید، جزر و وقتی سطح آب بالاتر از حالت عادی می‌رود، مد شکل می‌گیرد. مد در سمتی از زمین رخ می‌دهد که به قمر زمین نزدیک‌تر است و گرانشش، روی آن بیشتر تاثیر دارد. اما جزر به ‌دلیل اینرسی آب و در سمتی از زمین رخ می‌دهد که از قمر زمین دورتر است.

گرانش ماه همچنین چرخش زمین را کند کرده و روزهای ما را 2.3 میلی‌ثانیه در هر قرن طولانی‌تر می‌کند. با از دست‌دادن انرژی زمین، مهتاب هر سال حدود 3.8 سانتی‌متر از ما دورتر می‌شود. کشش گرانشی این قمر همچنین به تثبیت آب‌ و هوای زمین طی میلیاردها سال کمک کرده است تا زمین جایی مناسب برای حیات موجودات زنده باشد.

 

خسوف چیست؟

خسوف زمانی رخ می‌دهد که قمر، زمین و خورشید در یک خط مستقیم قرار بگیرند. در طول ماه‌گرفتگی، سایه زمین روی قمر می‌افتد و آن را قرمز نشان می‌دهد. این پدیده تنها در قمر زمین کامل رخ می‌دهد. از سوی دیگر کسوف یا خورشیدگرفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که قمر بین خورشید و زمین حرکت کند و سایه‌اش را روی زمین بیندازد که فقط در قمر جدید رخ می‌دهد. بسته به این‌که قمر چقدر از خورشید را می‌پوشاند، کسوف کامل، حلقوی یا جزئی رخ می‌دهد. خورشیدگرفتگی کامل نادر است، زیرا سایه قمر در سطح زمین اندازه کوچکی دارد.

آیا فصل‌ها در ماه وجود دارند؟

محور زمین کج است که باعث می‌شود نیم‌کره شمالی و جنوبی در طول سال مقادیر متفاوتی از نور خورشید دریافت کنند. همین امر باعث شکل‌گیری فصل‌ها می‌شود. اما محور ماه فقط 1.5 درجه کج می‌شود و به‌همین دلیل تغییرات چندانی در نور خورشید یا فصل‌ها رخ نخواهد داد. بعضی از مناطق قمر همیشه در معرض نور خورشید هستند و تعدادی دیگر همیشه در سایه قرار دارند.

کاوش در ماه

1. مشاهدات اولیه از زمین

جوامع باستانی عقاید متفاوتی درباره قمر زمین داشتند. بعضی از آن‌ها فکر می‌کردند که کاسه‌ای از آتش یا آینه‌ای است که ویژگی‌های زمین را منعکس می‌کند. اما فیلسوف‌های باستان می‌دانستند که قمر، کره‌ای است که به دور زمین می‌چرخد و نور خورشید را منعکس می‌کند. آن‌ها بر این باور بودند که مناطق تاریک ماه، دریا و مناطق روشن آن، خشکی هستند. گالیله اولین فردی بود که قمر را از طریق تلسکوپ در سال 1609 مشاهده کرد و سطح ناهموار و کوهستانی را در آن کشف کرد که با باورهای رایج آن زمان متفاوت بود.

2. مسابقه تا ماه

در طول جنگ سرد، اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا سفینه‌هایی بدون خدمه برای رصد سطح ماه فرستادند. امریکا در دهه‌های 1960 و 1970 فضانوردانی را برای فرود روی قمر زمین فرستاد و 6 ماموریت موفقیت‌آمیز داشت. ماموریت آپولو سنگ‌ها و خاک‌هایی را از سطح ماه بازگرداند که دانشمندان هنوز آن‌ها را مطالعه می‌کنند. اتحاد جماهیر شوروی همچنین ماموریت های رباتیکی داشت.

ماموریت مدرن

از دهه 1990، کشورهای مختلفی مانند ایالات متحده، ژاپن، چین، هند، اسرائیل و آژانس فضایی اروپا در اکتشاف ماه شرکت داشته‌اند. چین تنها کشوری است که با موفقیت روی سطح ماه عمل می‌کند و سایر این کشورها فرود تصادفی را تجربه کرده‌اند. همچنین روسیه، ژاپن و امارات متحده عربی در مورد ماموریت‌های آینده قمر بحث می‌کنند. در سال 2019، دونالد ترامپ اعلام کرد تا سال 2025 ماموریت آرتمیس برای فرود انسان روی ماه انجام می‌شود.

نتیجه

ماه دور زمین می‌چرخد و یک قمر به‌ شمار می‌آید اما جالب است بدانید با قطر حدودی 3475 کیلومتر، از پلوتون بزرگتر است. اندازه این قمر 27 درصد زمین است. به‌ همین دلیل ثاثیر زیادی روی سیاره‌مان می‌گذارد و حتی ممکن است عامل اصلی حیات روی سیاره باشد. در این مقاله بیشتر با قمر، نحوه شکل‌گیری و ویژگی‌هایش آشنا شدیم. کسانی که علاقه مند به رصد آسمان هستند می توانند با خرید تلسکوپ پدیده های آسمانی و قمر زمین را مشاهده کنند. خرید تلسکوپ در سایت تلسکوپ مطمئن و ایمن انجام می شود.

برای دانلود مقاله تمام چیزهایی که باید درباره ماه بدانید روی لینک کلیک کنید.

‏منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و تمام چیزهایی که باید درباره ماه بدانید