اداره ملی هوانوردی و فضایی یا به اختصار ناسا، آژانس فضایی غیرنظامی دولت ایالات متحده است. این آژانس ۱۸۰۰۰ کارمند و هزاران پیمانکار دارد و بودجه سالانه آن ۲۳ میلیارد دلار است. هدف این سازمان کاوش فضا، نوآوری به نفع بشریت و الهامبخشی از طریق کشف است. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره ناسا کسب کنید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
ناسا از طریق قانون ملی هوانوردی و فضایی در یکم اکتبر سال ۱۹۵۸ تشکیل شد تا فعالیتهایی را در فضا دنبال کند که اهداف صلحآمیز به نفع همه بشریت داشته باشند.
بخش زیادی از پروژههای تحقیقاتی، کارمندان و برنامههای این سازمان بازماندگان کمیته ملی مشاوره هوانوردی بودند که در سال ۱۹۱۵ در میانه جنگ جهانی اول تشکیل شده بود. پس از شکلگیری این سازمان، تجهیزات دیگری به آن اضافه شد که از بین آنها میتوان به آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) و مرکز پرواز فضایی مارشال اشاره کرد.
انگیزه تشکیل ناسا پیچیده بود ولی بهطور خلاصه، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در بحبوحه جنگ سرد بودند و تلاش میکردند در عرصه فناوری موشکی و توسعه فضاپیما از یکدیگر پیشی بگیرند. بااینحال ناسا استدلال میکند که به دلیل پیشرفتهای فناوری در کشورهای دیگر شکل گرفته است و عقب ماندن در زمینه کاوش فضا، آمریکا را از لحاظ فنی، اقتصادی و شاید حتی نظامی در موضع ضعف قرار میدهد.
ناسا برنامههای متعددی در زمینه اکتشافات هوا و فضا دارد ولی در این مقاله روی برنامههای اصلی اکتشاف فضایی آن، انسانی و روباتیک، تمرکز خواهیم کرد.
این اولین برنامه پرواز فضایی ناسا بود که یک فضانورد را به فضا فرستاد. در این پروژه، اولین فضانورد ناسا، آلن شپرد، در ۲۵ می ۱۹۶۱، تقریبا 6 هفته پس از یوری گاگارین اتحاد جماهیر شوروی، به فضا فرستاده شد.
این پروژه مجموعهای از ماموریتهای دو نفره برای آزمایش فناوری و عملیات فرود روی ماه بود که از سال ۱۹۶۱ اولویت کلیدی ناسا بود. این پروژه دستاوردهای زیادی از جمله پیادهروی و توقف در فضا داشت.
در این پروژه، آپولو ۱۱ در تاریخ ۱۲ جولای ۱۹۶۹ به فضا رفت و ۱۲ مرد را به ماه رساند. بااینحال، سه فضانورد در آتشسوزی سکوی پرتاب آپولو ۱ در ۲۷ ژانویه ۱۹۶۷ جان خود را از دست دادند که جرقه شروع تحقیقات طولانی و باز طراحی فضاپیماها شد.
اسکایلب اولین ایستگاه فضایی آمریکا بود که در حین پرتاب آسیب جدی به تاسیسات آن وارد شد. ناسا با مجموعهای پیچیده از پیادهرویهای فضایی این آسیب را تعمیر کرد. اسکایلب میزبان سه خدمه بود و بهطور غیرمنتظرهای در سال ۱۹۸۱ در مناطق روستایی استرالیا سقوط کرد.
این شاتل با ۱۳۵ خدمه پرواز کرد و به دلیل حضور زنان و رنگین پوستان و فضانوردان بینالمللی پس از چند دهه محدودیت، شهرت زیادی کسب کرد. دو خدمه این شاتل متشکل از هفت فضانورد جان خود را از دست دادند. خدمه اول این شاتل همچنین در توسعه ایستگاه فضایی بینالمللی، از جمله پرواز به ایستگاه فضایی میر اتحاد جماهیر شوروی نقش کلیدی داشت.
ساخت ایستگاه فضایی بینالمللی در سال ۱۹۹۸ آغاز شد. هدف ایستگاه فضایی بینالمللی فعالیت به عنوان یک بستر آزمایشی برای کسب علم و بررسی سلامت انسان در ماموریتهای طولانی مدت است. صدها نفر در این ایستگاه خدمت کردهاند. مدت اقامت معمولی در آن شش ماه است ولی تعداد انگشت شماری از فضانوردان ناسا یک سال را در این ایستگاه سپری کردهاند.
هدف ناسا از پروژه آرتمیس بازگرداندن انسان به ماه با همکاری شرکای بین المللی است. در سال ۲۰۲۱، آرتمیس ۱ بدون سرنشین با موفقیت دور ماه پرواز کرد. انتظار میرود که آرتمیس ۲ همراه با خدمه در سال ۲۰۲۴ این عملیات را تکرار کند. آرتمیس ۳ با ماموریت فرود زودتر از سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۲۶ به فضا نخواهد رفت.
کاوشگرهای متعدد ناسا زمین و منظومه شمسی را کاوش کردهاند. بعضی از ماموریتهای قابلتوجه این سازمان عبارتند از:
این مجموعه فضاپیماهای اولیه منظومه شمسی را زمانی کاوش کردند که مهندسی پروازهای فضایی در مراحل ابتدایی خود بود. با وجود شکستهای متعدد به دلیل بیتجربگی، این پروژه با موفقیت کاوشگرهایی را به ماه، زهره، مشتری و زحل فرستاد.
پروژه مارینر که بین سال های ۱۹۶۲ و ۱۹۷۳ انجام شد، کاوشگرهایی را به عطارد، زهره و مریخ فرستاد. مارینر ۹ اولین مدارگرد مریخ است که آتشفشانها و درههای وسیع این سیاره را در دورانی کشف کرد که دانشمندان تصور میکردند سطح آن مانند ماه آرام زمین است.
برای اطلاع از مقاله هر چیزی که باید درباره سیارههای منظومه شمسی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
وایکینگ ۱ و وایکینگ ۲ در سال ۱۹۷۶ برای اولین بار روی مریخ فرود آمدند. این کاوشگرها سالها روی سطح این مریخ کار کردند و دادههای ارزشمندی را درباره محیط این سیاره جمعآوری کردند.
این فضاپیماها در سال ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شدند تا از فرصت همترازی نادر بین سیارهها استفاده کنند. وویجر ۲ در سال ۱۹۸۶ از کنار اورانوس و در سال ۱۹۸۹ از کنار نپتون عبور کرد. هر دو فضاپیما مشتری و زحل را نیز کاوش کردند و سپس به فضای بین ستارهای رفتند و هنوز در حال ارسال اطلاعات علمی هستند.
چند مدارگرد ناسا شواهدی از وجود آب در سطح سیاره سرخ پیدا کردند که انگیزه اصلی پروژه مریخ نورد شد. اولین مریخ نورد ناسا سوجورنر بود، یک ماشین کوچک که در سال ۱۹۹۶ با کاوشگر Pathfinder به این سیاره رفت. ناسا کار خود را با مریخنوردهای اکتشافی اسپریت و آپورچونیتی ادامه داد. این دو کاوشگر در سال ۲۰۰۴ به سطح مریخ رسیدند و سالها آن را کاوش کردند.
ناسا چند دهه است که سیاره زمین را رصد میکند تا درباره مسائلی مانند تغییرات آب و هوا، آتشسوزی و پیشبینی آب و هوای شدید اطلاعات بیشتری فراهم کند.
برای اطلاع از مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
سخن پایانی
امروزه ناسا یکی از شناختهشدهترین سازمانها در جهان است که دستاوردهای بیشماری به ارمغان آورده است. این سازمان مدام در حال تحقیق و کاوش است تا اطلاعات بیشتری درباره زمین و سیارههای دیگر کسب کند. ناسا را میتوان نمادی از پیشرفت علم بشر در نظر گرفت که نتایج کاوشهای آن برای همه جذاب است.
این سازمان با در اختیار داشتن تلسکوپ های پیشرفته همچنان به تحقیق در مورد دنیاهای دیگر و کهکشان های دیگر ادامه می دهد. افراد جامعه نیز می توانند با خرید تلسکوپ آسمان را رویت کنند و از تماشای شگفتی های آن لذت ببرند. خرید تلسکوپ برای کسانی که علاقمند به فضا و نجوم هستند یک اتفاق جذاب محسوب می شود. این اشخاص می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب خریدی مطمئن و ایمن را تجربه کنند.
برای دانلود مقاله ناسا چیست و چه می کند؟ روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و ناسا چیست و چه می کند؟
خورشیدگرفتگی زمانی اتفاق میافتد که ماه بین زمین و خورشید قرار میگیرد و سایه آن روی زمین میافتد. خورشید گرفتگی فقط در مرحله ماه جدید رخ میدهد که معمولا سالی دوبار است، یعنی زمانی که ماه و خورشید و زمین همراستا میشوند.
با این حال، خورشیدگرفتگی هر بار که یک فاز ماه جدید رخ میدهد اتفاق نمیافتد، زیرا مدار ماه حدود ۵ درجه نسبت به مدار زمین به دور خورشید کج است. به همین دلیل، سایه ماه معمولا از بالا یا پایین زمین عبور میکند. خورشید گرفتگی بعدی در هشتم آپریل ۲۰۲۴ اتفاق میافتد و از مکزیک، ۱۴ ایالت ایالات متحده و جنوب شرقی کانادا قابل مشاهده خواهد بود.
تماشای خورشیدگرفتگی دانشمندان و حتی افراد معمولی را به وجد میآورد. برای دیدن کسوف، فقط باید در زمان مناسب در مکان مناسب باشید. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با این پدیده جذاب بیشتر آشنا شوید.
خورشید گرفتگی را میتوان بسته به محل قرار گرفتن خورشید، ماه و زمین در زمان وقوع، در چهار دسته زیر قرار داد:
خورشید گرفتگی در نتیجه عبور ماه از بین خورشید و زمین و افتادن سایه ماه روی زمین رخ میهد. وقتی ماه از دایره البروج، صفحه مداری زمین، عبور میکند به عنوان گره قمری شناخته میشود. فاصلهای که ماه جدید به یک گره نزدیک میشود، نوع خورشیدگرفتگی را تعیین میکند. فاصله ماه از زمین و فاصله زمین و خورشید نیز روی نوع کسوف تاثیرگذار است.
خورشیدگرفتگی کامل زمانی اتفاق میافتد که ماه از بین خورشید و زمین عبور میکند و خورشید را کاملا میپوشاند. این نوع خورشیدگرفتگی به این دلیل امکانپذیر است که قطر خورشید حدود ۴۰۰ برابر ماه بوده و تقریبا ۴۰۰ برابر آن دورتر است.
خورشید گرفتگی حلقوی زمانی رخ میدهد که ماه در دورترین فاصله خود از زمین از بین خورشید و زمین عبور میکند. در این فاصله، ماه کوچکتر از خورشید بهنظر میرسد و نمیتواند تمام سطح آن را بپوشاند.
خورشید گرفتگی جزئی زمانی اتفاق میافتد که ماه از بین خورشید و زمین میگذرد ولی هر سه کاملا در یک راستا نیستند. در نتیجه، فقط نیم سایه رخ میدهد و بخشی از خورشید پوشیده میشود.
خورشیدگرفتگی ترکیبی نادر است و زمانی رخ میدهد که فاصله ماه از زمین نزدیک به مرزهای آن باشد. در بیشتر موارد، خورشید گرفتگی ترکیبی از یک کسوف حلقوی شروع شده و سپس کلی میشود. این نوع کسوف به هیبریدی یا مرکب نیز معروف است. در بیشتر موارد، خورشید گرفتگی ترکیبی از یک کسوف حلقوی شروع شده و سپس کامل میشود.
نوع کسوف بر آن چه اتفاق میافتد و ناظران میتوانند آن را ببینند، اثر میگذارد. طبق گزارش وبسایت آموزشی SpaceEdge Academy، ۲۸ درصد از خورشید گرفتگیها کلی، ۳۵درصد جزئی، ۳۲درصد حلقوی و تنها ۵درصد ترکیبی هستند.
در طول خورشید گرفتگی کامل، دما پایین میرود، هوا گرگ و میش میشود و با تجهیزات ایمنی مناسب ممکن است بتوانید جو بیرونی خورشید را که به عنوان تاج شناخته میشود، ببینید. تماشای این کسوف بسیار هیجان انگیز است، زیرا تاج معمولا توسط ظاهر درخشان خورشید پنهان میشود.
در طی خورشیدگرفتگی حلقوی، ماه بهطور کامل خورشید را پنهان نمیکند. در عوض به شکل دیسک تاریکی ظاهر میشود که یک صفحه درخشان بزرگتر را پنهان میکند و حلقهای از نور دور آن دیده میشود. این نوع کسوف به حلقه آتش نیز معروف است.
در خورشید گرفتگی جزئی به نظر میرسد که انگار ماه در حال گاز گرفتن خورشید است. از آن جایی که خورشید، زمین و ماه کاملا در یک راستا قرار ندارند، تنها بخشی از خورشید توسط ماه پوشیده میشود. وقتی کسوف کامل یا حلقوی رخ میدهد، کسانی که خارج از ناحیه پوشاندهشده توسط سایه ماه هستند، شاهد خورشید گرفتگی جزئی خواهند بود.
در طی خورشیدگرفتگی ترکیبی، بسته به جایی که هستید، ممکن است خورشیدگرفتگی حلقوی یا کامل را ببینید.
در طول کسوف، ماه نو بین زمین و خورشید قرار میگیرد و نور خورشید تا حدی یا به طور کامل مسدود میشود. در طول ماهگرفتگی، زمین بین خورشید و ماه کامل قرار دارد، بنابراین سایه آن روی ماه میافتد. تنها نوری که به سطح ماه میرسد، ابتدا از طریق جو زمین فیلتر میشود. در این حالت، انگار هزاران غروب خورشید به طور همزمان به سطح ماه تابیده میشوند و رنگ آن را مسی نارنجی میکنند.
وقتی که ماه از خورشید عبور میکند، سایهای مخروطیشکل از پشت ماه را دنبال میکند. وقتی که نوک این سایه مخروطی به زمین نمیخورد، خورشید گرفتگی جزئی رخ میدهد. در مقابل، وقتی که نوک این سایه به زمین میرسد، یک سایه تاریک باریک ایجاد میشود که از آن میتوان خورشیدگرفتگی کامل را مشاهده کرد.
برای اطلاع از مقاله سیاه چاله ها هر آنچه که باید بدانیم روی لینک کلیک کنید. |
خورشید گرفتگی در صورتی خطرناک است که بدون تجهیزات ضروری به آن نگاه کنید. هرگز بدون محافظ چشم مناسب به خورشید نگاه نکنید. این کار حتی اگر خورشید تا حدی پوشیده شده باشد نیز خطرناک است. زیرا اشعههای مضر ماوراء بنفش (UV) و مادون قرمز (IR) به شبکیه چشم آسیب میزنند و ممکن است حتی باعث کوری شوند.
هرگز از عینک آفتابی معمولی نیز برای تماشای خورشیدگرفتگی استفاده نکنید. تنها راه مطمئن برای تماشای پدیده کسوف استفاده از فیلترهای خورشیدی با طراحی خاص، عینکهای مخصوص و تلسکوپها و دوربینهای دوچشمی است.
یک روش امن برای مشاهده خورشیدگرفتگی، ساخت یک دوربین سوراخ سوزنی است. در این دوربین، یک سوراخ یا شکاف کوچک برای ایجاد تصویر خورشید روی صفحهای که حدود ۳ فوت (یا حدود ۱ متر) پشت سوراخ قرار دارد، استفاده میشود.
از دوربین دوچشمی یا تلسکوپ نصبشده روی سهپایه نیز میتوان برای نمایش تصویر بزرگنماییشده خورشید روی یک صفحه سفید استفاده کرد. هرچه از صفحه دورتر باشید، میتوانید تصویر را بزرگتر فوکوس کنید.
نتیجه
همانطور که بیان شد برای تماشای بهتر خورشید گرفتگی باید از تجهیزات مناسب استفاده شود تا هم به سلامت چشم های بیننده آسیب وارد نشود و هم تصویر بهتری را بتواند ببیند. برای بهتر دیدن خورشید گرفتگی خرید تلسکوپ یا دوربین دوچشمی به شخص بیننده کمک می کند تا تصاویر بهتری را ثبت کند. سایت آسمان شب بستری مناسب و ایمن برای خرید تلسکوپ محسوب می شود.
برای دانلود مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و خورشیدگرفتگی چیست؟
سیاهچالهها از عجیبترین و جذابترین اجرام فضا محسوب میشوند. آنها بسیار متراکم هستند و چنان جاذبه گرانشی قوی دارند که حتی نور نیز نمیتواند از چنگ آنها فرار کند. کهکشان راه شیری بیش از ۱۰۰ میلیون سیاهچاله را در خود جا داده است. مثلا سیاهچاله کلانجرم کمان ای* که در قلب کهکشان راه شیری قرار گرفته است، تقریبا ۴ میلیون برابر خورشید جرم دارد و فاصله آن از زمین ۲۶۰۰۰ سال نوری است.
اولین تصویر از یک سیاهچاله در سال ۲۰۱۹ توسط تلسکوپ افق رویداد (EHT) گرفته شد که دانشمندان سراسر جهان را به وجد آورد. اگر میخواهید با این پدیده شگفتانگیز بیشتر آشنا شوید تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سیاهچالهها به دو طریق مجزا تشکیل میشوند. در روش اول، با مرگ ستارههای عظیم تشکیل میشوند و به نوعی اجساد ستارهای هستند. ستارههایی که جرم تولد آنها تقریبا ۸ تا ۱۰ برابر جرم خورشید است، وقتی تمام سوخت خود یعنی هیدروژن را تمام میکنند، منفجر میشوند و میمیرند. چیزی که باقی میماند یک جرم متراکم بسیار فشرده، بهاصطلاح سیاهچاله است.
سیاهچالهای که به این شکل به وجود میآید به سیاهچاله ستارهوار معروف است و چند برابر خورشید جرم دارد. در روش دیگر، سیاهچالهها در نتیجه فروپاشی مستقیم گاز بهوجود میآیند. این فرآیند سیاهچالههای پرجرمتری با جرمی از ۱۰۰۰ برابر تا حتی ۱۰۰۰۰۰ برابر جرم خورشید ایجاد میکند.
سیاهچالهها بهعنوان یک راه حل ریاضی دقیق برای معادلات انیشتین پیشبینی شده بودند. معادلههای اینشتین شکل فضای اطراف ماده را توصیف میکنند. راه حل سیاهچاله توسط کارل شواترزشیلد در سال ۱۹۱۵ پیدا شد. معلوم شد که این مناطق، یعنی سیاهچالهها، فضا را بهشدت تغییر میدهند و سوراخی در بافت فضا-زمان ایجاد میکنند.
با گذشت زمان، همانطور که سایر محصولات نهایی مرگ ستارهها، یعنی ستارههای نوترونی که بهعنوان تپاختر دیده میشدند، شناسایی شدند مشخص شد که سیاهچالهها واقعی هستند و باید وجود داشته باشند. ماکیان ایکس یک (Cygnus-X1) اولین سیاهچالهای بود که کشف شد.
سیاهچالهها به خودی خود نمیمیرند، بلکه فرض بر این است که در نهایت به آرامی در مدت زمان بسیار طولانی تبخیر میشوند. سیاهچالهها مادهای را که در نزدیکیشان قرار دارد، توسط گرانش قوی به سمت داخل خود میکشند و رشد میکنند. طبق نظریه هاوکینگ، سیاهچالهها این توانایی را دارند که انرژی ساطع کنند و با سرعت بسیار پایینی کوچک شوند.
بر اساس نظریه کوانتوم، ذرات مجازی همیشه در حال به وجود آمدن و از بین رفتن هستند. وقتی که این اتفاق میافتد، ذره و پادذره همراه آن ظاهر میشوند. آنها میتوانند دوباره ترکیب شده و دوباره ناپدید شوند.
وقتی این فرایند در نزدیکی افق رویداد یک سیاهچاله رخ میدهد، به جای اینکه جفت ذره و پادذره برای لحظهای وجود داشته باشد و سپس یکدیگر را نابود کنند، اتفاق دیگری میافتد. یکی از آنها توسط گرانش به درون سیاهچاله میافتد، در حالیکه ذره دیگر در فضا رها میشود.
برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین روی لینک کلیک کنید. |
خیر. کرمچاله را میتوان تونلی در نظر گرفت که دو نقطه مجزا در فضا و زمان را به هم وصل میکند. فرض بر این است که سیاهچاله میتواند درون خود یک کرمچاله داشته باشد.
تا به امروز، سه نوع سیاهچاله توسط ستارهشناسان شناسایی شده است.
وقتی سوخت یک ستاره تمام میشود، ممکن است سقوط کند یا به درون خود بیافتد. در ستارههای کوچکتر (با جرم تقریبا سه برابر خورشید)، هسته جدید به یک ستاره نوترونی یا یک کوتوله سفید تبدیل خواهد شد. در مقابل وقتی یک ستاره بزرگتر دچار فروپاشی میشود، به فشرده شدن ادامه میدهد و یک سیاهچاله ستارهوار ایجاد میکند. این نوع سیاهچاله نسبتا کوچک اما بهشدت متراکم است. سیاهچالههای ستارهوار غبار و گاز کهکشانهای اطراف خود را مصرف میکنند که باعث میشود رشد کنند.
این سیاهچالههای عظیم قطری برابر خورشید دارند ولی جرم آنها میلیونها یا حتی میلیاردها برابر خورشید است. فرض بر این است که این سیاهچالهها تقریبا در مرکز هر کهکشانی از جمله کهکشان راه شیری قرار دارند. دانشمندان هنوز درباره منشا این نوع سیاهچاله مطمئن نیستند. آنها ممکن است نتیجه صدها یا هزاران سیاهچاله کوچکی باشند که با هم ادغام میشوند. فرو ریختن ابرهای گازی بزرگ نیز ممکن است در ایجاد آنها نقش داشته باشد.
گزینه سوم فروپاشی یک خوشه ستارهای است. همچنین، احتمال دیگر این است که سیاهچالههای بسیار پرجرم ممکن است از خوشههای بزرگ ماده تاریک بهوجود بیایند.
در گذشته، دانشمندان فکر میکردند که سیاهچاله ها فقط بزرگ یا کوچک هستند. تحقیقات بیشتر احتمال وجود سیاهچالههای جرم متوسط (IMBHs) را آشکار کرد. آنها زمانی تشکیل میشوند که ستارههای درون یک خوشه در یک واکنش زنجیرهای با هم برخورد کنند. تعدادی از سیاهچالههایی که در یک منطقه بهوجود میآیند، در نهایت میتوانند با هم در مرکز یک کهکشان بیافتند و یک سیاهچاله بسیار کلانجرم ایجاد کنند.
برای اطلاع از مقاله هر چیزی که باید درباره سیارههای منظومه شمسی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
سیاه چاله ها سه لایه دارند که عبارتند از افق رخداد بیرونی و درونی و تکینگی.
افق رویداد به مرز اطراف دهانه سیاهچاله میگویند که نور نمیتواند از آن فرار کند. وقتی یک ذره از افق رویداد عبور کند، دیگر قادر نیست از آن خارج شود. گرانش در سراسر افق رویداد ثابت است.
تکینگی به بخش داخلی سیاهچاله، جایی که جرم در آن قرار دارد میگویند. بهعبارت دیگر، تکینگی نقطه واحدی در فضا-زمان است که جرم سیاهچاله در آن متمرکز است.
سیاه چاله ها مثل ستارهها و سایر اجرام موجود در فضا قابل دیدن نیستند. در واقع، ستارهشناسان تشعشعاتی را که سیاهچالهها با کشیدن غبار و گاز به درون خود ساطع میکنند، شناسایی میکنند.
گاهی سیاه چاله های کلانجرم که در مرکز یک کهکشان قرار دارند توسط غبار و گاز غلیظ اطراف خود پوشیده میشوند که مانع انتشار گازهای گلخانهای میشود.
اگرچه در نگاه اول بهنظر میرسد که هیچ چیزی در سیاه چاله وجود ندارد، این پدیده جالب حاوی مقدار قابل توجهی ماده است. این جرم زیاد انباشته شده در یک حجم کم باعث ایجاد میدان گرانشی بسیار قوی میشود که حتی نور هم قادر به قرار از آن نیست. در سالهای اخیر، ناسا با استفاده از تجهیزات پیشرفته تصاویری از چند سیاه چاله گرفته است که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
نتیجه
با گذشت زمان و پیشرفت علم و اختراع تلسکوپ دانشمندان توانستند با مطالعه و مشاهده دقیق تر سیاه چاله ها را مورد بررسی قرار دهند . تلسکوپ یکی از اختراعاتی بود که توانست بشر را در کشف پدیده های آسمان یاری کند. همچنین مردم نیز توانستند با خرید تلسکوپ به زیبایی های آسمان شب پی ببرند و از دیدن آن لذت ببرند. اشخاصی که به مشاهده آسمان علاقمند هستند می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب راحت ترین و مطمئن ترین راه برای خرید تلسکوپ را انجام دهند.
برای دانلود مقاله سیاهچالهها هر آنچه که باید بدانید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و سیاهچالهها هر آنچه که باید بدانید
منظومه شمسی شامل نه سیاره است که به ترتیب نزدیکی به خورشید عبارتند از عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و در نهایت سیاره نهم. منظومه شمسی از خورشید آغاز میشود، از چهار سیاره درونی میگذرد، از طریق کمربند سیارکی به چهار غول گازی و سپس به کمربند کویپر و فراتر از آن به هلیوپوز میرسد.
دانشمندان تخمین میزنند که لبه منظومه شمسی حدود ۹ میلیارد مایل (معادل ۱۵ میلیارد کیلومتر) از خورشید فاصله دارد. در سمت دیگر هلیوپاز، ابر اورت کروی و بزرگ قرار دارد که تصور میشود اطراف منظومه شمسی را فرا گرفته است. در این مقاله شما را با سیاره های منظومه شمسی بیشتر آشنا میکنیم، پس همراهمان بمانید.
بر اساس تعریف اتحادیه بینالمللی اخترشناسی، سیاره جسمی است که دور خورشید میچرخد بدون اینکه ماهواره جسم دیگری باشد. همچنین به اندازهای بزرگ است که توسط نیروی گرانش خود میچرخد و اطراف خود را تا حد زیادی از اجرام دیگر پاکسازی کرده است.
چهار سیاره درونی نزدیک به خورشید، یعنی عطارد، زهره، زمین و مریخ، بهدلیل داشتن سطح سنگی به «سیارههای زمینی» معروف هستند. اگرچه پلوتون نیز سطح صخره ای و هر چند یخزده دارد، در این گروه قرار نمیگیرد.
چهار سیاره بیرونی بزرگ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون، نسبت به سیاره های زمینی بسیار بزرگ هستند. همچنین، به جای سطوح سنگی بیشتر از گازهایی مانند هیدروژن، هلیوم و آمونیاک ساخته شدهاند، اگرچه ستارهشناسان معتقدند بعضی یا همه آنها ممکن است هسته جامد داشته باشند.
مشتری و زحل به غول های گازی و اورانوس و نپتون به غولهای یخی معروف هستند. اورانوس و نپتون آب اتمسفر بیشتری و سایر مولکولهای یخساز مانند متان، سولفید هیدروژن و فسفن دارند که در شرایط سرد به شکل ابر متبلور میشوند.
منظومه شمسی هشت سیاره واقعی دارد که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند.
برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین روی لینک کلیک کنید. |
عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید و کوچکترین سیاره منظومه شمسی است. این سیاره فقط کمی بزرگ تر از ماه زمین است و گردش آن دور خورشید تنها ۸۸ روز طول میکشد. تفاوت دمای شب و روز در عطارد بسیار چشمگیر است. دمای این سیاره در طول روز به ۸۴۰ فارنهایت (۴۵۰ درجه سانتیگراد) میرسد. در مقابل، دمای آن در شب به ۲۹۰ فارنهایت (منهای ۱۸۰ درجه سانتیگراد) کاهش مییابد. جو عطارد بسیار نازک است و از اکسیژن، سدیم، هیدروژن، هلیوم و پتاسیم تشکیل شده است. این جو نازک نمیتواند جلوی شهاب سنگ ها را بگیرد و به همین دلیل، سطح عطارد مثل ماه پر از چاله است.
زهره داغترین سیاره منظومه شمسی و نمونه ای افراطی از اثر گلخانه ای است. میانگین دمای سطح زهره ۹۰۰ فارنهایت (۴۶۵ درجه سانتیگراد) است. این سیاره جو غلیظ بسیار سمی دارد که از ابرهای اسید سولفوریک تشکیل شده است. زهره در جهت مخالف سیاره های دیگر و از شرق به غرب میچرخد. این سیاره گاهی به عنوان دو قلوی زمین شناخته میشود، زیرا همان اندازه است و کوه ها و آتشفشانهای متعددی دارد.
زمین سومین سیاره از خورشید است که دو سوم سطح آن با آب پوشیده شده است. جو زمین سرشار از نیتروژن و اکسیژن است و به نظر میرسد تنها سیاره ای است که در آن حیات وجود دارد. زمین با سرعت ۱۵۳۲ فوت در ثانیه (۴۶۷ متر در ثانیه) کمی بیشتر از ۱۰۰۰ مایل در ساعت (معادل ۱۶۰۰ کیلومتر در ساعت) در خط استوا دور محور خود میچرخد. همچنین با سرعت بیش از ۱۸ مایل در ثانیه (۲۹ کیلومتر در ثانیه) دور خورشید میچرخد.
مریخ چهارمین سیاره از خورشید است. این سیاره سرد و بیابان مانند پوشیده از غبار اکسید آهن است که رنگ قرمز خاصی به آن میدهد. مریخ سرشار از صخره، کوه و دره است و طوفان های زیادی در آن رخ میدهد. بر اساس شواهد علمی، مریخ میلیاردها سال پیش بسیار گرمتر و مرطوب تر بوده و حتی شاید رودخانه و اقیانوس داشته است. دانشمندان همچنین معتقدند که مریخ در گذشته شرایط لازم برای حیات باکتری ها و سایر میکروب ها را داشته است.
مشتری پنجمین سیاره از خورشید و بزرگترین سیاره منظومه شمسی است. این غول گازی با ۷۵ قمر، بیش از دو برابر کل سیاره های دیگر جرم دارد. ابرهای چرخان مشتری به دلیل انواع مختلف گازهای کمیاب از جمله یخ آمونیاک، بلورهای هیدروسولفید آمونیوم و همچنین یخ و بخار آب، رنگارنگ هستند. یکی از ویژگیهای معروف مشتری لکه سرخ بزرگ در ابرهای چرخان آن است که قطر آن به بیش از ۱۶ هزار کیلومتر میرسد.
برای اطلاع از مقاله تلسکوپ فضایی جیمز وب روی لینک کلیک کنید. |
زحل ششمین سیاره از خورشید که توسط حلقه پیرامون خود از سایر سیاره ها متمایز شده است. دانشمندان هنوز مطمئن نیستند منشا این حلقه که از یخ و سنگ تشکیل شده است، چیست. این سیاره گازی عمدتا هیدروژن و هلیوم است و کمچگالیترین سیاره منظومه شمسی محسوب میشود. زحل همچنین قمرهای زیادی دارد که تعداد آنها بر اساس آخرین آمار به ۱۴۵ عدد میرسد.
اورانوس هفتمین سیاره از خورشید با ابرهای سولفید هیدروژن است. این سیاره مانند زهره از شرق به غرب میچرخد ولی برخلاف زهره یا سیارههای دیگر، استوای آن تقریبا عمود بر مدارش است. ستارهشناسان معتقدند که تقریبا ۴ میلیارد سال پیش جرمی دو برابر زمین با اورانوس برخورد کرده و آن را کج کرده است. این شیب باعث ایجاد فصول شدید میشود که بیش از ۲۰ سال طول می کشد. میانگین دمای اورانوس منفی ۳۲۰ درجه فارنهایت (۱۹۵- درجه سانتیگراد) است.
نپتون هشتمین سیاره از خورشید و سردترین سیاره منظومه شمسی است. میانگین دمای نپتون در بالای ابرها منفی ۳۴۶ درجه فارنهایت (۲۱۰- درجه سانتیگراد) است. نپتون تقریبا اندازه اورانوس است و بادهای قوی مافوق صوت در آن میوزد. فاصله نپتون از خورشید بیش از ۳۰ برابر زمین است. جرم آن نیز حدود ۱۷ برابر زمین است و هسته سنگی دارد.
پلوتون قبلا نهمین سیاره از خورشید شناخته میشد ولی از سال ۲۰۰۶ در دسته سیارههای کوتوله قرار گرفته است. پلوتون از ماه زمین کوچکتر است و مدار بیضوی دارد. این سیاره یک دنیای یخی بسیار فعال و پوشیده از یخچالهای طبیعی، کوههای آب یخی، تپههای یخی و احتمالا حتی آتشفشانهای سرمایی است که گدازههای یخی تشکیلشده از آب، متان یا آمونیاک را فوران میکنند.
احتمال وجود سیاره نهم در سال ۲۰۱۶ مطرح شد. این جرم آسمانی که با عنوان سیاره X هم شناخته میشود، بر اساس تخمینها ۱۰ برابر زمین جرم دارد. این سیاره هنوز رصد نشده است. منظومه شمسی مجموعهای از سیارهها، قمرها، سیارکها و اجرام دیگری است که دور خورشید میچرخند. پیشرفت تلسکوپهای زمینی و فضایی به کشف هر چه بیشتر این منظومه کمک خواهد کرد.
نتیجه
دانشمندان همچنان به مطالعات خود پیرامون منظومه شمسی ادامه می دهند تا اطلاعات جدیدتر و جالب تری را راجع به منظومه شمسی بیابند. در ضمن دانشمندان در صدد این هستند که منظومه های دیگری را نیز کشف کنند تا شاید تمدن های دیگری در این دنیا دیده شود. پیشرفت علم در زمینه نجوم و ستاره شناسی به گونه ای پیش رفت که دانشمندان این حوزه توانستند با تلسکوپ به اکتشافات جدید تری دست پیدا کنند. این پیشرفت ها آنقدر بیشتر شد که تلسکوپ هایی برای امتشاف به فضا نیز فرستاده شد.
همچنین مردمی که در زمان فراغت خود علاقه به دیدت آسمان داشتند نیز توانستند با خرید تلسکوپ به شگفتی های آسمان پی ببرند. اگر شما هم به دیدن آسمان شب علاقمند هستید می توانید با مراجعه به سایت آسمان شب مراجعه کرده و خرید تلسکوپ مد نظر خود را با خیالی آسوده تجربه کنید.
برای دانلود مقاله هر چیزی که باید درباره سیاره های منظومه شمسی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و هر چیزی که باید درباره سیاره های منظومه شمسی بدانید
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپ فضایی ساختهشده تا به امروز است. این تلسکوپ ۱۰ میلیارد دلاری در حال کاوش است تا تاریخچه کیهان را از انفجار بزرگ تا شکلگیری سیارههای فراخورشیدی و فراتر از آن کشف کند. در این مقاله با این تلسکوپ بیشتر آشنا میشوید، پس همراهمان بمانید.
ساخت این تلسکوپ حدود ۴۰ میلیارد دلار هزینه داشته است و ناسا، آژانس فضایی اروپا (ESA)، آژانس فضایی کانادا، بیش از ۳۰۰ دانشگاه، سازمان و شرکت در ۲۹ ایالت آمریکا و ۱۴ در ساخت آن همکاری کردهاند. طراحی و ساخت این تلسکوپ در سال ۱۹۹۶ کلید خورد ولی پرتاب آن به فضا به دلایل مختلفی به تاخیر افتاد. در سال ۲۰۱۸، ایراد در بخش محافظ خورشیدی و سپس کووید ۱۹ از جمله دلایل به تعویق افتادن این پروژه بودند.
سرانجام این تلسکوپ در ۲۵ دسامبر سال ۲۰۲۱ از فرانسه با موفقیت به فضا پرتاب شد. در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۲، ناسا از اولین تصویر باکیفیت علمی که توسط آن گرفته شده بود، رونمایی کرد که عمیقترین نمای فروسرخ جهان را تا به امروز نشان میدهد.
نحوه کارکرد JWST بسیار شبیه هر تلسکوپ دیگری است، یعنی گرفتن نور و متمرکز کردن آن برای دیدن اشیا دورتر. JWST در بخش متفاوتی از طیف الکترومغناطیسی نسبت به چشمان ما میبیند. بهعبارت دیگر، ما نور مرئی را میبینیم اما تلسکوپ فضایی جیمز وب مثل دوربین امنیتی دید در شب، مادون قرمز یا «گرما» را میبیند. این تلسکوپ واقعا بزرگ است و میتواند نور بسیار بیشتری را جذب کند و بنابراین اجسام دورتر، کوچکتر و سردتر را ببیند.
برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین روی لینک کلیک کنید. |
تجهیزات و امکانات این تلسکوپ عبارتند از:
هرچقدر چیزی در جهان دورتر باشد، سریعتر از ما دور میشود. یک جسم سریع چیزی به نام انتقال به تابش قرمز را تجربه میکند که باعث می شود قرمزتر به نظر برسد. در نهایت، وقتی چیزی خیلی دور است، حتی قرمزتر از قرمز شده و مادون قرمز میشود. بههمین دلیل است که JWST میتواند بیشتر از هر تلسکوپی دیگری ببیند. از آنجایی که رسیدن نور به ما زمان میبرد، دورترین اجسام قدیمیترین هستند. تلسکوپهایی مانند هابل و JWST به گذشته نگاه میکنند. تلسکوپ فضایی جیمز وب میتواند تقریبا به ابتدای جهان یعنی ۱۳.۷ میلیارد سال پیش نگاه کند.
JWST حول نقطهای در فضا به نام نقطه لاگرانژی L2 میچرخد که در ۱.۵ میلیون کیلومتری ما قرار دارد. L2 یک چاه گرانشی است، بنابراین به سوخت کمتری برای نگه داشتن تلسکوپ در آن نیاز داریم. L2 ما را در اطراف خورشید دنبال میکند و بههمین دلیل همیشه قادر به برقراری ارتباط و دانلود تصاویر از جیمز وب هستیم.
JWST روی چهار حوزه متمرکز است:
نخستین نور به مراحل اولیه جهان پس از انفجار بزرگ اشاره دارد که جهان را به شکلی که امروز میشناسیم، آغاز کرد. در اولین مراحل پس از انفجار بزرگ، جهان مجموعهای از ذرههای مختلف (مانند الکترون، پروتون و نوترون) بود. زمان امکان مشاهده نور فراهم شد که جهان به اندازه کافی سرد شد و این ذرهها شروع به ترکیب شدن کردند. JWST همچنین رویدادهای بعد از تشکیل اولین ستارهها، یعنی دوران یونیزاسیون مجدد را بررسی میکند.
بررسی کهکشانها روشی مفید برای مشاهده نحوه سازماندهی ماده در مقیاسهای بزرگ است که اطلاعاتی را درباره مسیر تکامل جهان فراهم میکند. کهکشانهای مختلفی که امروزه میبینیم طی میلیاردها سال تکامل یافتهاند و یکی از اهداف JWST این است که به اولین کهکشانها نگاه کند تا این تکامل را بهتر درک کند.
«ستونهای آفرینش» سحابی عقاب از معروفترین زادگاههای ستارهها محسوب میشود. ستارهها در ابرهای گازی متولد میشوند و رشد آنها فشار تشعشعی اعمال میکند که باعث پراکنده شدن گاز میشود. دیدن داخل گاز دشوار است. چشمهای مادون قرمز JWST به منابع گرما از جمله ستارههایی که در این گازها متولد میشوند، نگاه میکند.
در دهه گذشته سیارههای فراخورشیدی متعددی با استفاده از تلسکوپ فضایی کپلر ناسا کشف شده است. حسگرهای قدرتمند JWST با عمق بیشتری به این سیارهها نگاه کرده و از جو آنها تصویربرداری میکنند. بررسی جو و شرایط شکلگیری سیاره به دانشمندان کمک میکند تا میزان قابل سکونت بودن آن را بهتر پیشبینی کنند.
برای اطلاع از مقاله تمام چیزهایی که باید درباره کهکشان راه شیری بدانید روی لینک کلیک کنید. |
پیشرفت علمی حاصل «ایستادن روی شانههای غولها» است و JWST دقیقا این کار را انجام میدهد. بهعبارت دیگر، جیمز وب برای ادامه دادن راه هابل ساخته شده است. با وجود اهداف مشابه، این دو تلسکوپ تفاوتهایی دارند که مهمترین آنها عبارتند از:
خلاصه مطلب
جیمز وب یکی از بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپهایی است که به دست بشر ساخته شده است. این تلسکوپ انتظار میرود بینش جدیدی از هر مرحله از تاریخ جهان، شکلگیری نخستین ابرهای غبارگرفته تا تشکیل منظومه شمسی در اختیار دانشمندان قرار دهد. تلسکوپ جیمز وب به ما کمک خواهد کرد تا اندازه و ژئومتری جهان، ماده تاریک، انرژی تاریک و سرنوشت نهایی جهان هستی را بهتر درک کنیم.
علاقمندان به نجوم و عکاسی در شب می توانند با مراجعه به سایت آسمان شب اطلاعاتی مفید در مورد نجوم و تلسکوپ به دست آورند همچنین با خیالی آسوده برای خرید تلسکوپ اقدام نمایند.
برای دانلود مقاله تلسکوپ فضایی جیمز وب روی لینک کلیک کنید. |