اورانوس هفتمین سیاره دور از خورشید و سومین سیاره بزرگ منظومه شمسی است. اگرچه این سیاره با چشم غیرمسلح دیده میشود، به دلیل تاریکی و مدار کند مدتها به عنوان یک ستاره اشتباه گرفته میشد. میانگین فاصله اورانوس از خورشید تقریبا ۱.۸ میلیارد مایل (۲.۹ میلیارد کیلومتر) و حدود ۱۹ برابر فاصله زمین تا خورشید است. یکی از ویژگیهای قابلتوجه اورانوس شیب چشمگیر آن است که باعث می شود محور آن تقریبا مستقیم به سمت خورشید باشد. برای شناخت بیشتر این سیاره سرد تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
«ویلیام هرشل»، ستارهشناس بریتانیایی، در ۱۳ مارس ۱۷۸۱ این سیاره سرد را با تلسکوپ خود کشف کرد. این سیاره نام خود را از خدای یونانی آسمان به اسم اورانوس یعنی کهنترین ارباب آسمانها، گرفته و تنها سیارهای است که به جای یک خدای رومی، به نام خدای یونانی نامگذاری شده است.
رنگ اورانوس به دلیل وجود متان در جو عمدتا متشکل از هیدروژن بوده و هلیوم آن ترکیبی از آبی و سبز است. این سیاره به غول یخی معروف است، زیرا حداقل ۸۰ درصد جرم آن را ترکیبی مایع از آب، متان و یخ آمونیاک تشکیل میدهد. برخلاف سیارههای دیگر منظومه شمسی، اورانوس به قدری کج است که محور چرخش آن تقریبا به سمت خورشید است و اساسا به پهلو دور آن میچرخد. این جهتگیری غیرمعمول ممکن است به دلیل برخورد با جسمی به اندازه یک سیاره یا چند جرم کوچک، بلافاصله پس از تشکیل باشد.
شیب غیرمعمول غول یخی باعث ایجاد فصول شدید میشود که حدود ۲۰ سال طول میکشند. به عبارت دیگر برای نزدیک به یک چهارم سال اورانوسی که برابر با ۸۴ سال زمینی است، خورشید مستقیما روی هر قطب میتابد و نیمی دیگر از سیاره زمستانی طولانی، تاریک و سرد را تجربه میکند.
قطبهای مغناطیسی بیشتر سیارهها معمولا کم و بیش با محوری که در امتداد آن میچرخند، همتراز هستند. ولی میدان مغناطیسی اورانوس کج است و تقریبا ۶۰ درجه از محور چرخش این سیاره منحرف شده است. در نتیجه این غول یخی یک میدان مغناطیسی عجیب دارد که قدرت آن در سطح نیمکره شمالی بیش از ۱۰ برابر قدرت آن در سطح نیمکره جنوبی است.
ترکیب اتمسفر این سیاره سرد از نظر حجمی ۸۲.۵درصد هیدروژن، ۱۵.۲درصد هلیوم و ۲.۳درصد متان است. ساختار داخلی آن نیز شامل گوشتهای از آب، آمونیاک و یخهای متان است و هستهای از آهن و سیلیکات منیزیم دارد.
اورانوس با سیارههای غول گازی مانند زحل و مشتری و سیارههای زمینی مانند زمین یا مریخ متفاوت است. این سیاره همراه با نپتون در گروهی منحصر به فرد در منظومه شمسی قرار دارد. غول یخی سیارهای با جرم متوسط محسوب میشود، زیرا جرم آن بسیار بیشتر از سیارههای زمینی (۱۵ برابر جرم زمین) است. در عین حال، غول یخی بسیار کوچکتر از سیارههای غول گازی مانند مشتری و زحل است که به ترتیب بیش از ۳۰۰ و نزدیک به ۱۰۰ برابر جرم زمین دارند.
برای اطلاع از مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
شیب شدید محوری سیاره سرد منجر به آب و هوای غیرعادی آن شده است. طبق گزارش ناسا همان طور که نور خورشید برای اولین بار در طول چند سال به بعضی از مناطق این سیاره میرسد، جو را گرم میکند و طوفانهای عظیم بهاری به راه میاندازد.
در سال ۲۰۱۴، ستارهشناسان اولین طوفانهای تابستانی را در غول یخی مشاهده کردند. در کمال تعجب، این طوفانهای عظیم هفت سال پس از رسیدن سیاره به نزدیکترین فاصله خود به خورشید رخ دادند. بنابراین، این سوال وجود دارد که چرا طوفانهای غولپیکر پس از اینکه گرمای خورشید در سیاره به حداکثر رسیده است اتفاق افتادند.
آب و هوای غیرعادی دیگر در این سیاره سرد باران الماسی است که تصور میشود تا هزاران مایل زیر سطح سیارههای غولپیکر یخی مانند اورانوس و نپتون فرو میرود. فرض بر این است که کربن و هیدروژن تحت فشار و گرمای شدید در اعماق جو این سیارهها فشرده میشوند و الماسهایی را تشکیل میدهند که به سمت پایین فرو میروند و در نهایت در اطراف هستههای این سیارهها متوقف میشوند.
غول یخی تنها سیارهای است که واقعا در تعادل حرارتی با خورشید قرار دارد و دو گزینه برای اینکه چرا سطح آن سرد به نظر میرسد، وجود دارد. فرضیه اول این است که شاید این سیاره سرد در واقع در درون خود داغ است ولی این گرما به دام افتاده است. به عبارت دیگر نمیتواند گرما را تخلیه کند، بنابراین در داخل گرم ولی بیرون آن سرد است.
از طرف دیگر، ممکن است فقط گرمای اولیه خود را مثلا از طریق یک ضربه بزرگ یا فرایند ناشناخته دیگری از دست داده باشد. در مجموع، هنوز دقیقا مشخص نیست که چرا غول یخی سرد است و این یکی از بزرگترین اسرار این سیاره بهشمار میآید.
اورانوس دو مجموعه حلقه دارد. سیستم درونی حلقهها عمدتا از حلقههای باریک و تیره تشکیل شده، در حالیکه سیستم بیرونی متشکل از دو حلقه دورتر است. مطالعهای در سال ۲۰۱۶ نشان داد که حلقههای اورانوس، زحل و نپتون ممکن است بقایای سیارههای کوتوله پلوتومانندی باشند که مدتها پیش به سمت جهانهای غولپیکر منحرف شدهاند. این سیارههای کوتوله در اثر گرانش وسیع سیارهها از هم پاشیده شدهاند و به شکل حلقه درآمدهاند.
غول یخی ۲۷ قمر شناخته شده دارد. اوبرون و تیتانیا بزرگترین قمرهای اورانوس و اولین قمرهایی هستند که توسط ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۷ کشف شدند. «ویلیام لاسل» دو قمر بعدی اورانوس، آریل و آمبریل را کشف کرد. نزدیک به یک قرن گذشت تا ستارهشناس هلندی آمریکایی به اسم «جرارد کویپر»، قمر میراندا را در سال ۱۹۴۸ پیدا کرد.
این سیاره سرد علاوه بر قمر مجموعهای از سیارکهای تروجان، اجرامی که مداری مشابه سیاره دارند، منطقه خاصی به نام نقطه لاگرانژ دارد. علیرغم ادعاها مبنی بر اینکه نقطه لاگرانژ این سیاره برای میزبانی از چنین اجسامی بسیار ناپایدار است، اولین سیارک در سال ۲۰۱۳ کشف شد.
فضاپیمای وویجر ۲ ناسا اولین و تنها فضاپیمایی بود که از غول یخی بازدید کرد. اگر چه در حال حاضر هیچ فضاپیمایی در راه اورانوس وجود ندارد، ستارهشناسان همواره با استفاده از تلسکوپ هابل و کل این سیاره را زیر نظر دارند. اورانوس واقعا یک سیاره جذاب با اسرار فراوان است و هنوز سوالهای زیادی در مورد آن بدون پاسخ ماندهاند.
برای اطلاع از مقاله سحابی مفهوم، موقعیت و انواع آن روی لینک کلیک کنید. |
نتیجه
همانطور که گفته شد دیگر برای رصد سیارات دیگر فضاپیما ارسال نمی شود بلکه با استفاده از تلسکوپ بررسی های مورد نظر را انجام می دهند. تلسکوپ کمک کرد بررسی ها بهتر و مستند شوند تا دانشمندان با توجه به تصاویر تلسکوپ ها نتایج مدنظر خود را بدست آورند.
مردم عادی نیز با خرید تلسکوپ توانستند از خانه خود اسمان شب را رویت کنند و بیشتر با شگفتی های آسمان آشنا شوند. شما هم اگر به نجوم و فضا علاقمند هستید می توانید با خرید تلسکوپ از سایت موسسه طبیعت آسمان شب به رویا های خود جامعه عمل بپوشانید.
برای دانلود مقاله اورانوس هر چیزی که باید در مورد سردترین سیاره منظومه شمسی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و اورانوس هر چیزی که باید در مورد سردترین سیاره منظومه شمسی بدانید
زحل ششمین سیاره از خورشید و دومین سیاره بزرگ منظومه شمسی است. زحل دورترین سیاره از زمین است که با چشم غیرمسلح میتوان آن را دید. بااینحال، برجستهترین ویژگی این سیاره یعنی حلقههای آن، با تلسکوپ بهتر دیده میشوند.
اتحادیه بینالمللی نجوم نام زحل را برای این سیاره انتخاب کرده است که بر اساس دانشنامه بریتانیکا، با خدای کشاورزی رومی ارتباط دارد. اگر چه سایر غولهای گازی منظومه شمسی، برای مثال مشتری، اورانوس و نپتون نیز حلقه دارند، حلقههای زحل برجستهتر هستند و به همین دلیل به «سیاره حلقهدار» معروف است. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا این سیاره زیبا را بهتر بشناسید.
این سیاره حلقه دار چند لایه دارد، ولی تقریبا همه آنها از هیدروژن در حالتهای مختلف ساخته شدهاند. تصور این است که هیدروژن فلزی مایع و جامد بزرگترین اجزای هسته زحل هستند، در حالیکه هیدروژن، هلیوم، آب و مقدار کمی از گازهای دیگر، از جمله آمونیاک، جو و ابرها را تشکیل میدهند.
این سیاره حلقهدار کمترین چگالی را بین تمام سیارهها دارد و تنها سیارهای است که چگالی آن کمتر از آب است. اگر یک وان به اندازه کافی بزرگ وجود داشت، سیاره حلقه دار در آن شناور میشد.
نوارهای زرد و طلایی که در اتمسفر زحل دیده میشوند، نتیجه بادهای بسیار سریع در اتمسفر فوقانی هستند که سرعت آنها به ۱۱۰۰ مایل در ساعت (۱۸۰۰ کیلومتر در ساعت) در اطراف خط استوا میرسد. سیاره حلقه دار تقریبا هر ۱۰ ساعت و نیم یک بار دور خود میچرخد. این چرخش سریع باعث میشود که سیاره حلقه دار در استوای خود برآمده و در قطبهایش صاف باشد.
گالیله اولین کسی بود که حلقههای زحل را در سال ۱۶۱۰ دید. 45 سال بعد در سال ۱۶۵۵، ستارهشناس هلندی به اسم «کریستیان هویگنس» پیشنهاد کرد که سیاره حلقه دار یک حلقه نازک و مسطح دارد. با گذشت زمان و پیشرفت ابزار، دانشمندان اطلاعات بیشتری درباره ساختار و ترکیب حلقههای زحل کسب کردند. این سیاره در واقع حلقههای زیادی دارد که از میلیاردها ذره یخ و سنگ ساخته شدهاند. اندازه این ذرهها از یک دانه قند تا یک خانه متغیر است. این ذرهها باقیمانده دنبالهدارها، سیارکها یا قمرهای متلاشیشده هستند. همچنین این حلقهها ممکن است لاشه سیارههای کوتوله باشند.
حلقههای این سیاره حلقه دار به ترتیبی که کشف شدهاند، طبق حروف الفبا نامگذاری شدهاند. حلقههای اصلی زحل به ترتیب از نزدیک به دور با نامهای C، B و A شناخته میشوند. D درونیترین حلقه زحل و بسیار کمرنگ است. در مقابل، بیرونیترین حلقه تا به امروز که در سال ۲۰۰۹ کشف شد، به قدری بزرگ است که یک میلیارد زمین را درون خود جا میدهد.
حلقه F سیاره حلقه دار نیز ظاهری بافته شده و عجیب دارد. این حلقه از چند حلقه باریکتر تشکیل شده است که خمیدگی، پیچخوردگی و تودههای روشن آنها این توهم را ایجاد میکند که بافته شدهاند. ظاهر این حلقهها در طول زمان در اثر برخورد سیارکها و دنبالهدارها تغییر کرده است.
پرههای اسرارآمیزی در حلقههای زحل دیده شده است که به نظر میرسد در عرض چند ساعت شکل میگیرند و سپس پراکنده میشوند. دانشمندان حدس میزنند که این پرهها ممکن است از ورقههای باردار الکتریکی از ذرههای گرد و غبار تشکیل شده باشند که بر اثر برخورد شهابسنگهای کوچک به حلقهها یا پرتوهای الکترونی ناشی از رعد و برق سیاره ایجاد شدهاند.
سیاره حلقه دار با سرعت بسیار پایینی در حال از دست دادن حلقههای خود است ولی ناپدید شدن آنها با تلسکوپ از زمین به وضوح قابل مشاهده نیست. همان طور که سنگها و ذرههای یخ اطراف زحل حرکت میکنند، به آهستگی توسط گرانش زحل به سمت آن کشیده میشوند.
برای اطلاع از مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
زحل ۱۴۵ قمر دارد که بزرگترین آنها تایتان است. تایتان کمی بزرگتر از عطارد و دومین قمر بزرگ منظومه شمسی پس از گانیمد (قمر مشتری) است. بعضی از قمرهای زحل ویژگیهای خاصی دارند. مثلا پان و اطلس شبیه بشقاب پرنده هستند، یک طرف قمر یاپتوس به روشنی برف و طرف دیگر آن به تاریکی زغال است و در قمر انسلادوس شواهدی از آتشفشان یخی دیده میشود. دانشمندان قمرهای زیادی را اطرف سیاره حلقه دار شناسایی کردهاند. با این حال، سیاره حلقه دار قمرهای کوچک دیگری هم دارد که مدام تشکیل میشوند و از بین میروند.
شفق زحل برای اولین بار توسط فضاپیمای پایونیر ۱۱ در سال ۱۹۷۹ مشاهده شد. این نوارهای نور زمانی تولید میشوند که باد خورشیدی روی سیاره میچرخد و با جو آن واکنش میدهد. اگرچه برخلاف زمین، شفقهای سیاره حلقه دار عمدتا در نور فرابنفش قابل مشاهده هستند، یعنی فقط با تلسکوپهای فضایی دیده میشوند. زیرا جو زمین این بخش از طیف الکترومغناطیسی را مسدود میکند.
گرانش زحل به عنوان پرجرمترین سیاره منظومه شمسی پس از مشتری به شکلگیری سرنوشت منظومه شمسی کمک کرده است. این سیاره ممکن است در پرتاب شدید نپتون و اورانوس به سمت بیرون نقش داشته باشد. همچنین، ممکن است همراه با مشتری در اوایل تاریخ منظومه، رگباری از ذرهها را به سمت سیارههای درونی پرتاب کرده باشد. مطالعهای در سال ۲۰۱۷ نشان داد که سیاره حلقه دار بیشتر از مشتری، سیارکهای خطرناک را از زمین دور میکند.
سیاره حلقه دار یک سیاره گازی است و بنابراین هیچ سطح جامدی برای ایستادن و ساخت و ساز ندارد. شاید بتوانیم روی یکی از قمرهای زحل زندگی کنیم که سطح جامد دارد، ولی مشکل این است که قمرها جو قابل تنفس ندارند.
اولین فضاپیمایی که به سیاره حلقه دار رسید پایونیر ۱۱ در سال ۱۹۷۹ بود که در فاصله ۱۳۷۰۰ مایلی (۲۲ هزار کیلومتری) این سیاره پرواز کرد. تصاویری که این فضاپیما گرفت، به اخترشناسان این امکان را دارد تا دو حلقه بیرونی این سیاره حلقه دار و همچنین وجود یک میدان مغناطیسی قوی را کشف کنند.
سپس، فضاپیمای وویجر به اخترشناسان کمک کرد تا کشف کنند که حلقههای این سیاره گازی از حلقههای نازکتری تشکیل شدهاند. همچنین دادههای این فضاپیما منجر به کشف سه قمر زحل شد.
فضاپیمای کاسینی، مدارگرد زحل، بزرگترین فضاپیمای بین سیارهای نیز به شناسایی ستونهای قمر یخی انسلادوس کمک کرد و کاوشگر هویگنس را حمل کرد که در جو قمر تایتان پایین رفت و با موفقیت روی سطح آن فرود آمد.
در سال ۲۰۱۹ ناسا اعلا کرد که فضاپیمای دراگون فلای را در سال ۲۰۲۶ برای بررسی مواد تشکیلدهنده تایتان به فضا میفرستد که در سال ۲۰۳۴ به این قمر خواهد رسید.
برای اطلاع از مقاله 11 نکته که باید در مورد دوربین دوچشمی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
نتیجه
تمام اطلاعاتی که از سیارات بیان می شود نتیجه سال ها تحقیقات و بررسی های دانشمندان از گذشته تا به امروز است. تلسکوپ در بدست آمدن این تحقیقات نقشی بسیار حیاتی را ایفا کرده است و کمک شایانی به علم ستاره شناسی و اخترشناسی کرده است. تلسکوپ باعث شد تا دانشمندان اطلاعاتی جدید و خوب از کهکشان ما بدست آورند. همچنین مردمی که به علاقمند به تماشای آسمان بودند با خرید تلسکوپ توانستند آسمان شب را رویت کنند. خرید تلسکوپ در سایت موسسه طبیعت آسمان شب امری آسان و ایمن است و شما می توانید با خیالی آسوده خرید خود را انجام دهید.
برای دانلود مقاله زحل هر چیزی که باید درباره ششمین سیاره از خورشید بدانید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و زحل هر چیزی که باید درباره ششمین سیاره از خورشید بدانید
عطارد نزدیکترین سیاره به خورشید و کوچکترین سیاره در منظومه شمسی است. این سیاره کوچک و پر از چاله، هیچ قمری ندارد و سریعتر از هر سیاره دیگری در منظومه شمسی دور خورشید میچرخد. عطارد، دومین سیاره چگال بعد از زمین است و هسته فلزی عظیمی با عرض تقریبا ۲۲۰۰ تا ۲۴۰۰ مایل (۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ کیلومتر) دارد.
این هسته که حجم زیادی از عناصر قرار دارد، توجه و تعجب دانشمندان زیادی را برانگیخته است. عطارد نام خود را از سریعترین خدایان رومیان باستان گرفته است. سومریها نیز حداقل از ۵ هزار سال قبل از وجود این سیاره اطلاع داشتند و آن را با نابو یعنی خدای نوشتن، مرتبط میدانستند.
این سیاره به دلیل ظاهر خود دو نام جداگانه، یعنی ستاره صبح و ستاره عصر، نیز گرفته بود. با این حال، ستارهشناسان یونانی میدانستند که این دو نام به یک جرم آسمانی اشاره میکنند. تا انتها همراه ما باشید تا در این مقاله با این سیاره کوچک بیشتر آشنا شویم.
از آن جایی که این سیاره کوچک در نزدیکی خورشید قرار دارد، دمای سطح آن به ۸۴۰ درجه فارنهایت (۴۵۰ درجه سانتیگراد) میرسد. با این حال به دلیل نداشتن جو واقعی برای به دام انداختن گرما، دمای آن در شب به منفی ۲۷۵ درجه فارنهایت (منهای ۱۷۰ درجه سانتیگراد) میرسد. نوسان دمایی این سیاره بیش از ۱۱۰۰ درجه فارنهایت (۶۰۰ درجه سانتیگراد) است که هیچ سیاره دیگری در منظومه شمسی به گرد پای آن نمیرسد.
اندازه این سیاره که فقط کمی بزرگتر از ماه زمین است، کوچکترین سیاره منظومه شمسی محسوب میشود. این سیاره به علت نداشتن اتمسفر قابل توجه برای جلوگیری از برخورد شهابسنگها و سایر اجرام آسمانی، سطحی مملو از حفره و دهانه دارد.
حدود ۴ میلیارد سال پیش، یک سیارک با عرض تقریبا ۶۰ مایل (۱۰۰ کیلومتر) با شدتی معادل ۱ تریلیون بمب یک مگاتونی به این سیاره کوچک برخورد کرد و چالهای وسیع به عرض تقریبا ۹۶۰ مایل (۱۵۵۰ کیلومتر) پدید آورد. این دهانه برخوردی که به حوضه کالوریس معروف است، به قدری بزرگ است که تمام ایالت تگزاس آمریکا را در خود جا میدهد.
برای اطلاع از مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
اگر چه این سیاره کوچک نزدیکترین سیاره به خورشید است، در سال ۲۰۱۲، فضاپیمای مسنجر ناسا موفق به کشف یخ آب در دهانههای اطراف قطب شمال این سیاره شد. شاید یک توضیح منطقی برای آن این باشد که این مناطق احتمالا همیشه در سایه هستند.
قطب جنوب عطارد نیز ممکن است حفرههای یخی داشته باشد. این احتمال وجود دارد که دنبالهدارها یا شهابسنگها یخ را به این منطقه رسانده باشند یا بخار آب از درون سیاره خارج شده و در قطبها منجمد شده باشد.
این سیاره پر حفره نه تنها در گذشته کوچک شده است، بلکه همچنان به کوچک شدن ادامه میدهد. این سیاره از یک صفحه قارهای روی یک هسته آهنی خنککننده تشکیل شده است. همان طور که هسته سرد میشود، جامد شده و حجم سیاره را کاهش میدهد.
این فرایند باعث مچاله شدن سطح عطارد میشود و برجستگیها یا صخرههایی به شکل لوب ایجاد میکند که صدها مایل طول و یک مایل ارتفاع دارند. ویژگیهای سطح سیاره عطارد را میتوانیم به طور کلی به دو گروه تقسیم کنیم. گروه اول شامل مواد قدیمیتر که در فشارهای بالاتر در مرز هسته و گوشته ذوب شده و گروه دوم مواد جدیدتری که نزدیکتر به سطح تشکیل شدهاند.
رنگ تیره سطح این سیاره به خاطر وجود کربن است. این کربن توسط دنبالهدارها به سیاره مورد نظر ما نیامده، بلکه احتمالا باقیمانده پوسته اولیه آن است.
بر اساس یافتههای فضاپیمای مارینر ۱۰، عطارد میدان مغناطیسی دارد. از نظر تئوری، یک سیاره تنها در صورتی میدان مغناطیسی تولید میکند که به سرعت بچرخد و هسته مذاب داشته باشد. با این حال، ۵۹ روز طول میکشد تا عطارد بچرخد و آن قدر کوچک است که هسته آن باید مدتها پیش خنک میشد.
تفاوتهای میدان مغناطیسی عطارد با زمین احتمالا به دلیل بافت درونی غیرمعمول آن است. بر اساس یافتههای فضاپیمای مسنجر، میدان مغناطیسی این سیاره در نیمکره شمالی تقریبا سه برابر قویتر از نیمکره جنوبی آن است. بنابراین، دانشمندان پیشنهاد میکنند که هسته آهنی عطارد ممکن است به جای مرز درونی هسته در مرز بیرونی آن از مایع به جامد تبدیل شود.
میدان مغناطیسی عطارد تنها یک درصد قدرت میدان مغناطیسی زمین است ولی بسیار فعال است. میدان مغناطیسی باد خورشیدی به صورت دورهای میدان مغناطیسی عطارد را لمس کرده و گردبادهای مغناطیسی قدرتمندی ایجاد میکند که پلاسمای سریع و داغ باد خورشیدی را به سمت سطح این سیاره هدایت میکند.
پ
عطارد به جای اتسمفر، یک اگزوسفر بسیار نازک دارد. این اگزوسفر از اتمهایی تشکیل شده است که توسط تابش خورشید، باد خورشیدی و برخوردهای ریز شهابسنگ از سطح سیاره جدا شدهاند. طبق گزارش ناسا، اگزوسفر عطارد حاوی ۴۲درصد اکسیژن، ۲۹درصد سدیم، ۲۲درصد هیدروژن، ۶درصد هلیوم، ۰.۵درصد پتاسیم و مقادیر کمی آرگون، دیاکسیدکربن، آب، نیتروژن، زنون، کریپتون و نئون است.
این سیاره کوچک هر ۸۸ روز یک بار دور خورشید میچرخد و نزدیک به ۱۱۲ هزار مایل در ساعت (۱۸۰ هزار کیلومتر در ساعت) سرعت دارد که سریعتر از هر سیاره دیگری است. مدار عطارد به شدت بیضویشکل است و آن را تا ۲۹ میلیون مایل (۴۷ میلیون کیلومتر) از یک طرف و ۴۳ میلیون مایل (۷۰ میلیون کیلومتر) از طرف دیگر از خورشید دور میکند.
در این سیاره، این طور به نظر میرسد که خورشید برای مدت کوتاهی طلوع میکند، در قسمتهای دیگری از سیاره غروب میکند و دوباره طلوع میکند. هنگام غروب نیز همین اتفاق در قسمتهای دیگر به صورت معکوس رخ میدهد. اگر از سطح این سیاره کوچک به خورشید نگاه کنیم، خورشید سه برابر بزرگتر از زمانی که از زمین به آن نگاه میکنیم، به نظر میرسد و نور آن نیز هفت برابر روشنتر است.
برای اطلاع از مقاله نظریه ریسمان چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
اولین فضاپیمایی که تا نزدیکی این سیاره کوچک رفت مارینر ۱۰ بود که توانست از ۴۵درصد از سطح این سیاره تصویربرداری کرده و میدان مغناطیسی آن را شناسایی کند. مدارگرد مسنجر ناسا اولین فضاپیمایی بود که دور عطارد چرخید. ماموریت فضاپیمای مسنجر در ۳۰ آپریل ۲۰۱۵ با اتمام سوخت آن به پایان رسید.
در سال ۲۰۱۶، دانشمندان اولین مدل رقومی ارتفاع این سایره کوچک را منتشر کردند که ترکیبی از بیش از ۱۰ هزار تصویر به دست آمده توسط مسنجر بود. در سال ۲۰۲۱، فضاپیمای بپیکلمبو اولین تصاویر خود را از عطارد در طول پرواز کمک گرانشی ثبت کرد. این فضاپیما قرار است در اواخر سال ۲۰۲۵ به این سیاره کوچک برسد و به مدت یک سال داده جمعآوری کند.
نتیجه
از سال های گذشته تا همین امروز اطلاعات زیادی در مورد دیگر سیارات به دست آمده و از این بعد نیز به واسطه بررسی هایی که انجام می شود اطلاعات جدید تری به دست بشر می رسد. پیشرفت های علوم و بشریت باعث شد تا اطلاعات سریع تر بهتر به دست انسان ها برسد.
یکی از اختراعاتی که به شناخت بیشتر فضا به انسان کمک کرد تلسکوپ بود. تلسکوپ وجوه جدیدی از فضا را در اختیار بشریت قرار داد و همچنین مردم عادی را نیز به واسطه خرید تلسکوپ خانگی بیشتر با فضا آشنا کرد. علاقمندان به نجوم و فضا می توانند با مراجعه به سایت موسسه طبیعت آسمان شب با خیالی راحت و آسوده خرید تلسکوپ مد نظر خود را انجام دهند.
برای دانلود مقاله عطارد حقایقی در مورد نزدیکترین سیاره به خورشید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و عطارد حقایقی در مورد نزدیکترین سیاره به خورشید
اجزای نوری میکروسکوپها را بیشتر بشناسید
اگر دقت کرده باشید، میکروسکوپ صرفا یک قطعه تنها نیست و اجزای بسیار زیادی در ساخت آن به کار رفتهاند. این اجزا در دو دسته نوری و مکانیکی قرار میگیرند که در این مقاله قصد داریم گروه اول را بررسی کنیم، پس همراهمان بمانید.
این اجزا سطوح بازتابکننده نقره اندودی دارند که در اثر گذشت زمان میتوانند توانایی بازتابشان را از دست دهند. بعضی منشورها سطح بازتابکننده آنها فقط یک روکش نقره اندود دارد. بنابراین اگر آن سطح بازتابکننده آسیب ببیند، کل منشور باید برداشته یا تمیز شود، سطح آن دوباره جلا داده، رنگ شده و در نهایت دوباره نصب شود و در ردیف سری دو چشمی قرار گیرد.
اکولرها در مجموع کار یک ذرهبین را انجام میدهند. اکولر از تصویر ایجاد شده به وسیله ابژکتیو تصویر مجازی مستقیم، بزرگتر و معکوسی نسبت به جسم اولیه درست میکند.
وظایفی که عدسیهای چشمی بر عهده دارند عبارتند از بزرگسازی تصویر معکوس ایجاد شده از عدسی شیئی، تشکیل تصویر مجازی از تصویر بهدست آمده به وسیله عدسی شیئی و اندازهگیری و سنجش اجزای واقع.
چشمیها انواع مختلفی دارند که دو نوع معروف و معمول آنها شامل چشمی هویگنس و چشمی رامزدن میشوند. چشمی هویگنس متشکل از دو عدسی سطح محدب است که یک طرف هر کدام مسطح و طرف دیگر محدب است.
در نوع هویگنس سطح محدب هر دو عدسی به طرف پایین بوده و بین این دو عدسی دیافراگم قرار گرفته است. دیافراگم در محل کانون عدسی بالای عدسی چشمی قرار گرفته است. عدسی پایین پرتوهای رسیده از عدسی شیئی را جمعآوری کرده و در محل دیافراگم یا در نزدیکی آن متمرکز میکند. عدسی چشمی این تصویر را بزرگ کرده و البته بهصورت یک تصویر مجازی بزرگ شده به چشم فرد مشاهدهگر منتقل میکند.
کار دیافراگم کاهش خیرهکنندگی نور رسیده به چشم بیننده است. چشمیهای هویگنس به چشمیهای منفی معروف هستند و بزرگنمایی ۱۰ و ۵ دارند. چشمی هویگنس قیمت نسبتا ارزان و کارایی مناسبی دارد.
اما اشکال بزرگ این عدسی محدود بودن میدان دید و تامین نکردن راحتی کافی برای چشم است. چشمیهای رامزدن به چشمیهای مثبت معروف هستند. این چشمیها با دقت خوبی انحرافات عدسیهای ایکروماتیک را تصحیح میکنند.
هر ابژکتیو اساسا از تعدادی عدسی تشکیل شده و عمل کلی ابژکتیو تشکیل اولین تصویر از جسم است. این تصویر بزرگتر از جسم معکوس و حقیقی است. ابژکتیو مهمترین بخش نوری هر میکروسکوپ است.
طول عدسیهای شیئی با یکدیگر متفاوت است. یعنی عدسی کوچکتر عدسی بزرگنمایی ضعیفتری دارد، در حالیکه عدسی بزرگتر، یک عدسی با بزرگنمایی قویتر است. عدسیهای ابژکتیو جنسهای مختلفی دارند، از جمله کرون فلینت فلئورین و کوارتز.
ابژکتیوها را بر حسب روش بهکارگیری و ترکیب عدسی و کارآیی آنها به شرح زیر تقسیمبندی میکنند.
ابژکتیوها را به دو نوع خشک و ایمرسیون نامگذاری میکنند. وقتی محیط شفاف بین جسم و ابژکتیو هوا باشد، ابژکتیو را اصطلاحا ابژکتیو خشک مینامند. اما اگر این فاصله به وسیله مایعی (آب، گلیسیرین، روغن سدر، آلفا بر مونفتل و مانند آن) پر شود به آن ابژکتیو ایمرسیون میگویند.
در درشت نماییهای بالا که به نور بیشتری نیاز است، از شرایط ایمرسیون استفاده میشود. در این شرایط مایع موجود در فاصله بین نمونه و ابژکتیو کار یک عدسی محدب را انجام میدهد، پرتوهای نوری را کانونی و همگرا میکند و به ابژکتیو میرساند و به این ترتیب از هدر رفتن آنها پیشگیری میکند.
انواع مختلف شیشه از لحاظ درجه شکست رنگهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. در ابژکتیوهای آکروماتیک عدسیهایی که از ترکیب شیشههای مختلف ایجاد شدهاند، بهصورت مجموعههای دوتایی مقعر محدب به کار گرفته میشوند.
در این نوع عدسیها با استفاده از ترکیب عدسیهایی که جنس و تحدب متفاوتی دارند، عدسیهای مقعر و محدب پرتوهای قرمز و آبی را در یک کانون جمع آوری میکنند. سپس از مجموعه آنها طیف سبز مایل به زرد را بهوجود میآورند که در چشم بیشترین حساسیت را ایجاد میکند. این نوع عدسیها را عدسیهای دارای سیستم دوتایی مینامند.
در این ابژکتیوها ترکیب عدسیهای مختلف به نحوی است که مجموعهای از طیفهای آبی سبز و قرمز همکانون شده و به این ترتیب مقدار زیادی از انحرافات رنگی اصلاح میشود.
عدسیهای بهکار گرفته شده در ابژکتیوهای آپوکروماتیک معمولا ساختمان سه تایی دارند. این ابژکتیوها بهویژه برای عکس برداریهای میکروسکوپی مناسب هستند و در میکروسکوپهای دقیقتر کاربرد دارند. نوع دیگری از ابژکتیوها به نام ابژکتیو فاز مخصوص میکروسکوپهای فاز متضاد نیز وجود دارد.
عدسیهای شیئی روی شیئی قرار میگیرند. در میکروسکوپهای معمولی چهار عدسی شیئی روی صفحه چرخان نصب شده که ویژگیهای این عدسیها را در جدول زیر مشاهده میکنید:
اﻧﻮاع ﻋﺪﺳﯽ ﺷﯿﺌﯽ | ||||||
ﻟﻨﺰ آﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ | ﻟﻨﺰ ﻓﻠﻮرﯾﺖ | ﻟﻨﺰ آﭘﻮﮐﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ | ||||
ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ | N.A. | ﺣﺪ ﺗﻔﮑﯿﮏ(µm) | N.A. | ﺣﺪ ﺗﻔﮑﯿﮏ(µm) | N.A. | ﺣﺪ ﺗﻔﮑﯿﮏ(µm) |
4x | 0.10 | 2.75 | 0.13 | 2.12 | 0.20 | 1.375 |
10x | 0.25 | 1.10 | 0.30 | 0.92 | 0.45 | 0.61 |
40x | 0.65 | 0.42 | 0.75 | 0.37 | 0.95 | 0.29 |
100x | 1.25 | 0.22 | 1.30 | 0.21 | 1.40 | 0.20 |
دو ﻋﺪﺳﯽ اول در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺸﮏ و دو ﻋﺪﺳﯽ بعدی در ﺣﺎﻟﺖ اﯾﻤﺮﺳﯿﻮن روﻏﻨﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده میشوند. وﻇﯿﻔﻪ ﻋﺪﺳﯽ شیئی ﺗﻬﯿﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺰرگﺷﺪه از ﺷﯿﺌﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ. ﻋﺪﺳﯽﻫﺎی شیئی وﻗﺘﯽ ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﺸﮏ بهکار ﻣﯽروﻧﺪ، N.A زﯾﺎدی ندارند و بنابراین ﻣﺸﮑﻞ ﻗﺪرت ﺗﻔﮑﯿﮏ آنها اﺳﺖ.
اﺳﺘﻔﺎده از روش اﯾﻤﺮﺳﯿﻮن روﻏﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ N.A و اﻓﺰاﯾﺶ روزﻟﻮﺷﻦ ﺷﻮد. عدسیهای ﺷﯿﺌﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ بهصورت ﻋﺪﺳﯽ ﻫﺎی ﻣﺮﮐﺐ هستند. کیفیت در عدسیهای شیئی بهشدت به روشنایی تصویر وابسته است. تشکیل تصویر در میکروسکوپ از قوانین تشکیل تصویر در عدسیهای محدب پیروی میکند.
به این شکل که ابژکتیو از جسم تصویر اول را میسازد که تصویر حقیقی بزرگتر و معکوس است، سپس اکولر مانند ذرهبین از این تصویر، تصویر نهایی را که مجازی، بزرگتر و مستقیم است میسازد.
کندانسور از مجموعهای از عدسیهای محدب (کوژ یا محدبالطرفین) ساخته شده که عمل آنها همگرا کردن پرتوهای نوری حاصل از منبع نور و تاباندن آنها روی جسم است. وظیفه کندانسور متمرکز کردن نور روی نمونه است. کندانسور در زیر stage که محل قرارگیری نمونه است قرار میگیرد.
کندانسور چگونگی تمرکز نور روی نمونه را کنترل میکند و ترکیبی از عناصر و اجزای نوری و مکانیکی است. اجزای نوری میکروسکوپ نیز عدسیها هستند و اجزای مکانیکی اجزایی هستند که چگونگی کنترل موقعیت و حالت عدسیها و کیفیت نوری را که به نمونه از طریق یک روزنه مکانیکی میرسند، کنترل میکنند.
بهطور معمول اصولا اجزای کندانسور تحت تاثیر حضور گرد و خاک قرار میگیرند. این اجزا باید مانند آینهها و عدسیها پاک شوند و از یک بروس نرم برای رفع گرد و خاکی که روی سطح مینشیند، استفاده کنید.
لامپ منبع نور در میکروسکوپ است. بعضی تجهیزات مانند میکروسکوپ نوری فلوئورسانس از لامپهای مخصوص (جیوه یا نور زنون) استفاده می کنند. لامپها انواع گوناگونی دارند از جمله هالوژن، تنگستن، زنون و جیوهای.
این اجزاء سطحهای بازتابکنندهای دارند که بهطور مستقیم با هوا تماس دارند و به زنگ زدن حساس هستنداند. اگر تعمیر لازم باشد، آینه جدا شده و از قسمت سری دو چشمی برداشته میشود و با یک مورد جدید جایگزین میشود و در ردیف مکانی که باید باشد قرار میگیرد. شما می توانید برای خرید میکروسکوپ بر روی لینک خرید میکروسکوپ در سایت موسسه طبیعت آسمان شهر کلیک کنید و از تمام میکروسکوپ ها دیدن بفرمائید.
برای دریافت پی دی اف مقاله اجزای نوری میکروسکوپ ها کلیک کنید
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و اجزای نوری میکروسکوپها را بیشتر بشناسید
آیا به دوربین دوچشمی جدید نیاز دارید ولی نمیتوانید گزینه ایدهآل را پیدا کنید؟ نگران نباشید. در این مقاله با ۱۱ ویژگی دوربینهای دوچشمی آشنا میشوید، پس با ما همراه باشید.
هر دوربین دوچشمی یک نشانگر مانند ۴۲×۸ دارد که عدد اول آن (۸) نشاندهنده بزرگنمایی است. در این مثال، جسم موردنظر ۸ بار نزدیکتر دیده میشود. بنابراین اگر جسمی در فاصله ۸۰ متری شما باشد، آن را طوری خواهید دید که انگار در فاصله ۱۰ متری قرار دارد.
خرید دوربین دوچشمی که تا حد امکان بزرگنمایی میکند، وسوسهبرانگیز است. واقعیت این است که هرچقدر بزرگنمایی قویتر باشد، بهتر میتوانید یک شی را ببینید. بااینحال، مساله به این سادگی نیست.
نکته اول این است که ضریب بزرگنمایی روی مردمک خروجی، ضریب گرگ و میش و روشنایی نسبی تاثیر میگذارد. دوم اینکه ممکن است ثبات تصویر کمتر شود. زیرا نه تنها جسم موردنظر بزرگنمایی میشود، بلکه حرکات دوربین نیز بزرگنمایی خواهد شد.
اگر ضریب بزرگنمایی ۱۰ باشد، ثابت نگه داشتن دوربین به طوری که تصویر حرکت نکند به شدت دشوار خواهد بود. علاوه بر این، به طور کلی در دوربین های دوچشمی با ضریب بزرگنمایی زیاد، کوتاهترین فاصلهای که هنوز میتوانید در آن فوکوس کنید افزایش مییابد. در نهایت، قویترین دوربینهای دوچشمی معمولا سنگینترین و گرانترین هستند.
عدد دوم در نشانگر ۴۲×۸ قطر لنز جلویی یا به اصطلاح اولین لنز شیئی را نشان میدهد. هر چقدر این عدد بزرگتر باشد، یعنی لنز نور بیشتری جذب میکند و تصویر روشنتر خواهد بود. بنابراین اگر قرار است از دوربین در هوای بد استفاده کنید، به این عدد توجه ویژه داشته باشید. فراموش نکنید دوربینهایی که لنز جلویی بزرگتر دارند، سنگینتر هستند. ضریب بزرگنمایی و قطر لنز جلویی برای محاسبه ضریب گرگ و میش، مردمک خروجی و روشنایی دوربین دوچشمی بهکار میروند.
هر چقدر ضریب گرگ و میش بیشتر باشد، وقتی که نور خوب نیست، جزئیات بیشتری خواهید دید. دوربینهای دوچشمی با ضریب گرگ و میش زیر ۱۶ بیشتر در طول روز قابل استفاده هستند.
برای اطلاع از مقاله خورشیدگرفتگی چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
قطر مردمک خروجی اندازه پرتویی است که از دوربین به سمت چشم میرود. تا زمانی که مردمک دوربین بزرگتر از مردمک چشمتان باشد، تصویر مناسبی خواهید داشت. اگر مردمک خروجی دوربین کوچکتر از مردمک چشم باشد، تصویری که میبینید لبههای سیاه خواهد داشت. هرچقدر نور (فضای باز) کمتر باشد، این لبه آزاردهندهتر است، به ویژه با در نظر گرفتن این واقعیت که مردمک چشم وقتی که نور کافی وجود ندارد بزرگتر میشود.
هر چقدر عددی که روشنایی دوربین دوچشمی را مشخص میکند بالاتر باشد، بهتر است. اگر این عدد کمتر از ۱۵ باشد یعنی باید عمدتا در طول روز از دوربین استفاده کنید. به دوربینهایی که با ضریب روشنایی بالا دارند (۵۰×۷۰، ۵۶×۸، ۶۳×۹)، دوربین دید در شب نیز میگویند.
قطر لنز جلویی تاثیر مثبتی روی ضریب گرگ و میش و روشنایی دارد. این یعنی اگر قطر لنز جلویی بزرگتر باشد، ضریب گرگ و میش و همچنین روشنایی بهبود مییابد.
اگر بزرگنمایی را در نظر بگیرید، مساله کمی متفاوت است. بزرگنمایی بیشتر به معنی ضریب گرگ و میش بالاتر است (که عالی است زیرا با نور کم چیزهای بیشتری خواهید دید)، ولی ضریب روشنایی کمتری خواهید داشت (که وقتی با نور معمولی سروکار دارید چندان عالی نیست).
اگر در جایی که زندگی میکنید گرگ و میش نسبتا طولانی است، بهتر است دوربینهای دوچشمی با ضریب گرگ و میش بالا را انتخاب کنید. در مقابل در مناطق استوایی که در آن گرگومیش نسبتا کوتاه است، روشنایی اهمیت بیشتری دارد.
تسکین چشم فاصله بین عدسی تا محلی است که دوربین دوچشمی تصویر را ایجاد میکند. این ویژگی برای کسانی که از عینک استفاده میکنند بسیار مهم است زیرا چشمان آنها فاصله بیشتری از دوربین دوچشمی خواهد داشت. تسکین چشم ۱۵ میلیمتری برای افراد عینکی مناسب است. بسیاری از دوربینهای دوچشمی کلاهکهای قابل تنظیم دارند که با استفاده از آن میتوانید تسکین چشم را تغییر دهید.
افراد عینکی میتوانند بدون عینک نیز از دوربین دوچشمی استفاده کنند. تصحیح دیوپتریک دوربین دوچشمی همراه با فوکوس باعث میشود تصویر واضحی را ببینید. میتوانید چشمیها را مستقل از یکدیگر و بر اساس بینایی چشم راست و چپتان تنظیم کنید. با این حال، این یعنی باید مدام عینکتان را بزنید و بردارید.
میدان دید با افزایش ضریب بزرگنمایی کاهش مییابد ولی به اپتیک داخلی دوربین دوچشمی نیز بستگی دارد. هر چقدر تصویر بیشتر بزرگنمایی شود، نمای کلی کوچکتر خواهد بود.
میدان دید به میزان متری اشاره میکند که میتوانید به صورت افقی در فاصله ۱۰۰۰ متری ببینید. هرچقدر میدان دید بزرگتر باشد، پیدا کردن و دنبال کردن هدف موردنظر آسانتر خواهد بود.
تصویر دوری که روی آن فوکوس میکنید در واقع تنها چیز واضح است. با این حال، از آن جایی که افراد درجه کمی از تاری را واضح در نظر میگیرند، مساله عمق میدان مطرح میشود. عمق میدان بهراحتی قابل تعیین نیست. زیرا تصویری که برای برخی بهاندازه کافی واضح است، برای برخی دیگر غیرقابل قبول است.
به طور کلی، میتوان گفت که هرچقدر جسم بزرگتر به تصویر کشیده شود، عمق میدان کاهش مییابد. به عبارت دیگر، میتوانید از یک نقطه با ضریب بزرگنمایی بالاتر به یک جسم نگاه کنید یا با همان ضریب بزرگنمایی به همان جسم از نزدیک نگاه کنید.
برای اطلاع از مقاله ماه گرفتگی چیست و چگونه رخ میدهد؟ روی لینک کلیک کنید. |
پوشش از بازتاب و پراکندگی نور جلوگیری میکند. در نتیجه، نور زیادی را از دست نخواهید داد ولی همچنان کنتراست بهتری خواهید داشت. شیشه بدون پوشش تا ۵ درصد نور را منعکس میکند. با توجه به این واقعیت که دوربین های دوچشمی از چند عدسی شیشهای تشکیل شدهاند، استفاده از شیشه بدون پوشش به معنای از دست دادن نور زیاد است.
یک لایه پوشش ضدانعکاس اتلاف نور را تا ۱.۵درصد کاهش میدهد. اضافه کردن چند لایه با پوششهای مختلف اتلاف نور را به ۰.۲درصد کاهش میدهد. فراموش نکنید پوشش آسیب دیده قابل ترمیم نیست. دوربین های دوچشمی خوب رنگهای جسم هدف را به طور واقعی نشان میدهند و کنتراست کافی ارائه میکنند. کیفیت عناصر نوری و پوشش تاثیر زیادی روی این ویژگی دارد. یک دوربین دوچشمی با کیفیت پایین باعث انحراف رنگهای واقعی میشود یا تصویری کم رنگ فراهم میکند.
نتیجه
متاسفانه هیچ دوربینی در همه این جنبهها بهترین امتیاز را نمیگیرد. با این حال، بعضی از دوربینهای دوچشمی در مقیاس همه جانبه عالی هستند. اجازه ندهید دوربینهای گرانتر یا بزرگتر گمراهتان کنند و همیشه مطمئن شوید گزینهای که انتخاب میکنید با موقعیت و نوع استفادهتان متناسب باشد. بنابراین برای خرید دوربین دوچشمی به خوبی باید تحقیق کنید و می توانید برای خرید تلسکوپ و دوربین به سایت موسسه طبیعت آسمان شب مراجعه نمائید. چرا که خرید تلسکوپ و دوربین در سایت ما به راحتی و ایمن انجام می شود.
برای دانلود مقاله ۱۱ نکته که باید در مورد دوربین دوچشمی بدانید روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و ۱۱ نکته که باید در مورد دوربین دوچشمی بدانید