ستاره‌ ها را بیشتر بشناسیم

در آسمان شب، دنیایی پر از رمز و راز وجود دارد که ما را در تعجب و شگفتی فرو می‌برد. ستاره‌ ها، نقاط درخشانی در آسمان هستند که همواره ما را به سوی خود جذب می‌کنند. اما آیا واقعا آن‌ ها را به اندازه کافی می‌شناسیم؟

در این مقاله با یکدیگر به دنیای ستارگان سفر خواهیم کرد تا شما را با نحوه شکل‌گیری آن‌ ها در اعماق جهان گرفته تا تاریخچه تحقیقات بشر در این موضوع و انواع مختلف ستاره‌ ها آشنا کنیم. همچنین از ستاره‌ های دائمی و پایدار گرفته تا ستاره‌ های نوپایدار و هیجان‌انگیز که در انفجار های نجومی خود را به نمایش می‌گذارند، حرف می‌زنیم. پس همراهمان بمانید.

ستاره‌ ها چطور شکل می‌گیرند؟

ستاره‌ ها از ابر عظیمی شکل می‌گیرند که به‌ آرامی می‌چرخد و تقریبا تمام آن از جنس هیدروژن و هلیوم است. این ابر به‌ دلیل نیروی گرانشی‌ اش شروع به فروپاشی به داخل می‌کند و هنگامی که کوچک می‌شود، به‌طور مداوم و سریع می‌چرخد و بخش‌های بیرونی آن به شکل دیسک و بخش‌ های درونی‌ تر به شکلی کروی در می‌آیند.

این ماده گرم‌تر و چگال‌تر می‌شود و پروتوستاری به‌شکل توپ می‌سازد. اما وقتی حرارت در آن به حدود یک میلیون درجه سلسیوس می‌رسد، هسته‌ های اتمی که معمولا از یکدیگر دفع می‌شوند، شروع به انبساط می‌کنند و به ستاره‌ها روشنایی می‌بخشند.

انبساط هسته‌ای مقدار کمی از جرم این اتم‌ها را به مقادیر بسیار زیادی از انرژی تبدیل می‌کند. مثلا یک گرم جرم آن‌ها برابر با انفجاری تقریبا 22,000 تن TNT است.

 

تکامل ستاره‌ ها

ستارگان در طول زمان مراحل مختلفی از تکامل را بر اساس جرم اولیه‌شان طی می‌کنند. چرخه زندگی ستاره با فروپاشی ابر به پروتوستار آغاز می‌شود. سپس با شروع همجوشی هیدروژن، به یک ستاره‌ تی-تائوری و در نهایت به ستاره دنباله‌داری تبدیل می‌شود که انرژی‌اش را از همجوشی هیدروژن در هسته تامین می‌کند. عمر ستاره به جرم آن بستگی دارد و ستارگان با جرم بالاتر عمر کوتاهتری دارند.

ستاره بعد از استفاده کامل از سوخت هیدروژن، تغییراتی می‌کند. لایه‌های خارجی ستاره منبسط می‌شوند و آن را به غولی سرخ تبدیل می‌کنند. همجوشی هلیوم در هسته رخ می‌دهد و سپس فشرده‌شدن هسته به دلیل جذب گرانش، سبب افزایش دما و روشنایی ستاره می‌شود و لایه‌های خارجی ستاره را پراکنده می‌کند. هسته باقی‌مانده به کوتوله سفید تبدیل می‌شود که شامل کربن و اکسیژن است.

ستارگان با جرم بالا عمر کوتاهتری دارند و تغییرات سریعی را پشت سر می‌گذارند. آن‌ها پس از ترک دنباله اصلی، به ابرغول قرمز تبدیل می‌شوند و در نهایت انفجار ابرنواختری در آن‌ها رخ می‌دهد. ستاره بسته به جرم هسته، ممکن است به ستاره نوترونی تبدیل شود یا سیاه‌ چاله جدیدی را شکل دهد.

ستارگان با جرم کم یا همان غول‌های سرخ عمر بسیار طولانی دارند و در نهایت خنک شده و به کوتوله سفید و سپس کوتوله سیاه تبدیل می‌شوند.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

تاریخچه رصد ستاره‌ ها

ستاره‌ها در طول تاریخ در ادیان و دریانوردی اهمیت بسیاری داشته‌اند. تکامل مطالعات ستاره‌شناسی که قدیمی‌ترینِ علوم است، با اختراع تلسکوپ و کشف قوانین حرکت و گرانش در قرن هفدهم شروع شد.

سپس محققان متوجه شدند ستاره‌ها مانند خورشید از قوانین فیزیک مشابهی پیروی می‌کنند. پیشرفت‌های عکاسی و طیف‌سنجی در قرن نوزدهم امکان بررسی ترکیب‌ها و حرکات ستاره‌ها را از راه دور فراهم کرد و باعث پیدایش اخترفیزیک شد.

در قرن بیستم، توسعه تلسکوپ‌های رادیویی، تلسکوپ‌های پرتو گاما، تلسکوپ‌های فروسرخ  و تلسکوپ‌های نوری مبتنی بر فضا، درک ما از ستارگان و جهان را بیشتر کردند. پیشرفت‌های مداوم در علم نجوم و رصدخانه‌ها، مانند تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ و تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا، نوید بینش‌های قوی‌تری را در مورد ستارگان و ویژگی‌هایشان می‌دهد.

نحوه نام‌گذاری ستاره‌ ها

ستاره‌ها را با روش‌های مختلفی نام‌گذاری می‌کنند. فرهنگ‌های باستانی صورت‌های فلکی را به چهره‌های اساطیری ربط می‌دادند. به درخشان‌ترین ستاره یک صورت فلکی اغلب نامی علمی می‌دهند که با «آلفا» شروع می‌شود. سایر ستارگان این صورت فلکی با حروف یونانی و عناوین عددی نامگذاری می‌شوند.

برخی از ستاره‌ها نام‌های سنتی دارند، مانند اِبط‌الجوزا که در عربی به معنای «دست غول» است. ستاره‌شناسان همچنین کاتالوگ‌هایی با سیستم‌های شماره‌گذاری خاص مانند کاتالوگ هنری دریپر ایجاد کرده‌اند. ستارگانی که به‌ تازگی کشف شده‌اند، با اختصارات و نمادها و بر اساس نوع و اطلاعات موجود نام‌گذاری می‌شوند.

ستاره‌ های دوتایی و چندتایی

بیشتر ستارگان از جمله خورشید، منفرد نیستند بلکه در منظومه‌ های ستاره‌ای دوتایی یا چندتایی وجود دارند. تقریبا دو سوم ستارگان چند تایی هستند و تنها یک سوم از آن‌ها منفرد هستند. ستاره‌های دوتایی زمانی تشکیل می‌شوند که دو پروتوستار در نزدیکی یکدیگر رشد کنند. آن‌ها از طریق انتقال جرم بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند.

برای اطلاع از مقاله تمام چیزهایی که باید درباره کهکشان راه شیری بدانید به روی لینک کلیک کنید.

ویژگی‌های مهم ستاره‌ ها

۱. روشنایی

درخشندگی همان قدرت ستاره است که اغلب نسبت به خورشید اندازه‌گیری می‌شود و به دمای سطح و اندازه آن بستگی دارد. روشنایی ستاره‌ها با استفاده از مقیاس قدری اندازه‌گیری می‌شود. قدر ظاهری، روشنایی را همان‌طور اندازه می‌گیرد که از زمین دیده می‌شود، اما قدر مطلق روشنایی واقعی را می‌سنجد.

۲. رنگ

رنگ‌های مختلف ستاره‌ها متشکل از قرمز تا زرد و آبی. این رنگ به دمای سطحی‌شان بستگی دارد.

۳. دمای سطحی

دمای سطح ستاره‌ها تا حدی به جرمشان بستگی دارد و بر روشنایی و رنگ تاثیر می‌گذارد. درخشندگی ستاره معمولا متناسب با درجه حرارت به توان چهار است.

۴. اندازه

ستاره‌شناسان ستارگان را برحسب شعاع خورشید اندازه می‌گیرند. اندازه ستاره بر روشنایی آن‌ها موثر است.

۵. جرم

جرم ستاره نیز برحسب جرم خورشید محاسبه می‌شود. ستارگان با جرم مشابه ممکن است از نظر اندازه مشابه نباشند، زیرا چگالی متفاوتی دارند.

۶. میدان مغناطیسی

ستاره‌ها گوی‌های چرخان و دارای بار الکتریکی هستند و معمولا میدان مغناطیسی تولید می‌کنند. میانگین میدان مغناطیسی ستاره با سرعت چرخش ستاره افزایش می‌یابد و با افزایش سن ستاره کم می‌شود.

۷. فلزی‌بودن

این خصوصیت ستاره‌ها نیز بر اساس میزان فلزهای درونشان سنجیده می‌شود.

 

دسته‌بندی ستاره‌ ها

ستاره‌ ها با توجه به طیف و درخشندگی‌شان با استفاده از سیستم مورگان-کینان طبقه بندی می‌شوند. 8 کلاس طیفی از O (گرمترین) تا L (سردترین) وجود دارد که هر کدام خود 10 طیف دارند. درخشندگی آن‌ها با استفاده از اعداد رومی طبقه بندی می‌شود. بر این اساس، Ia ابرغولی درخشان و V دنباله اصلی یا ستاره کوتوله است. طبقه بندی کامل شامل نوع طیفی و کلاس درخشندگی می‌شود، مانند G2V برای خورشید.

ساختار ستاره‌ ها

ستاره‌ ها از هسته، مناطق تابشی و همرفتی، فوتوسفر، کروموسفر و تاج تشکیل شده‌اند. هسته جایی است که همجوشی هسته‌ای در آن رخ می‌دهد. انرژی توسط تابش در ناحیه تابشی و توسط گازهای داغ در ناحیه همرفتی به بیرون منتقل می شود. فتوسفر نیز همان سطح قابل مشاهده است و پس از آن، کروموسفر مایل به قرمز و تاج بیرونی قرار دارند.

 

نتیجه

انواع ستاره ها، رنگ های مختلف ستاره ها، چگونگی تولد و مرگ ستاره ها، فواید ستاره ها و خیلی موارد دیگر مربوط به ستاره را بیان و بررسی کردیم. تولد ستاره ها با ابر عظیمی ایجاد می شود و مرگ ستاره ها یا به سیاه چاله یا به ستاره نوترونی ختم می شود. طی سالیان گذشته با پیشرفت علم و تکنولوژی رصد آسمان نیز آسان تر شده است.

با اختراع تلسکوپ های جدید رصد آسمان شب روز به روز بهتر و راحت تر می شود. خرید تلسکوپ نیز از گذشته آسان تر شده است بنابراین افراد مبتدی نیز می توانند با خرید تلسکوپ مورد نیاز خود آسمان شب را رصد کنند. شما می توانید با مراجعه به سایت تلسکوپ از خریدی آسان و ایمن بهره ببرید.

برای دانلود مقاله ستاره ها را بیشتر بشناسیم روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و ستاره‌ ها را بیشتر بشناسیم

تمام چیزهایی که باید درباره کهکشان راه شیری بدانید

راه شیری، کهکشانی مارپیچی و دارای نواری سفید از جنس ستاره، گردوغبار و گاز است که در آسمان شب مشاهده می‌شود. این کهکشان حدود 13.6 میلیارد سال قدمت و 200 میلیارد ستاره در خود دارد.

قطر کهکشان راه شیری حدود ۱۰۰ هزار سال نوری و ضخامت کهکشان ما ۱۰۰۰ سال نوری است. این سامانه خورشیدی نیز ‏مانند زمین که به دور خورشید می‌چرخد، به دور مرکز کهکشان می‌چرخد، با این‌ حال حدود ۲۵۰ میلیون سال طول می‌کشد تا یک دور کامل بزند.

بررسی کهکشان راه شیری در آسمان شب، احساس شگفت انگیز و هیجان‌ انگیزی دارد. اگر می‌خواهید با مجره شگفت‌ انگیزمان بیشتر آشنا شوید و آن را بشناسید، همراهمان بمانید.

دلیل نام‌گذاری کهکشان راه شیری

به گفته موزه تاریخ طبیعی آمریکا، مجره ما به‌ دلیل ظاهر سفید و شیری‌ اش که سرتاسر آسمان شب را می‌پوشاند، راه ‌شیری نام گرفته است. در اساطیر یونان آمده است که الهه هرا، شیر را در سراسر آسمان پاشید و این نوار شیری شکل گرفت.

 

جایگاه زمین در کهکشان راه شیری

زمین تقریبا در نیمه‌ راه کهکشان راه شیری و در فاصله حدود 26000 سال نوری از مرکز آن قرار گرفته است. ما در بخشی از کهکشان به ‌نام بازوی شکارچی زندگی می‌کنیم که شاخه‌ای است بین بازوهای بزرگتر کمان و برساووش

راه شیری، چه نوع کهکشانی است؟

کهکشان راه شیری نوعی کهکشان مارپیچی میله‌ای بزرگ است که در مقایسه با اکثر کهکشان‌ های هم‌اندازه‌اش، نوار نسبتا کوچکی دارد. ساختار میله‌مانند مرکزی آن، نسبتا دایره‌ای یا بیضی‌شکل و از جنس ستارگانی است که در مرکز کهکشان‌های مارپیچی قرار دارند.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

بزرگترین سیاره کهکشان راه شیری چیست؟

احتمالا بزرگترین سیاره شناخته‌ شده در راه شیری، HD 100546 b نام دارد که غول گازی در حال شکل‌گیری بسیار بزرگی است و قطری تقریبا 6.9 برابر مشتری و 77 برابر زمین دارد.

اندازه، ساختار و جرم کهکشان راه شیری

مطالعه کهکشان راه شیری چالش برانگیز بوده است، اما تلسکوپ های فضایی اخیر مانند گایا درک ما از آن را متحول کرده‌اند. راه شیری 10 میلیارد ستاره غول قرمز قدیمی دارد، خانه اکثر ستارگان کهکشان از جمله خورشید ماست و از نظر ظاهری شبیه به برجستگی بادام زمینی و به شکل یک دیسک یا قرص است.

اما ظاهر این دیسک صاف نیست و احتمالا به‌ دلیل برخورد قبلی، تاب خورده است. راه شیری ما را هاله‌ای از غبار، گاز و ماده تاریک احاطه کرده است که 90 درصد جرم آن را تشکیل می‌دهد.

جایگاه خورشید در راه شیری

خورشید در فاصله 26000 سال نوری از سیاه ‌چاله کمان ای قرار دارد و تقریبا وسط دیسک کهکشانی می‌چرخد. خورشید با سرعت 828000 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند و 230 میلیون سال طول می‌کشد تا یک دور کامل، به‌ دور مرکز راه شیری بچرخد. این ستاره درخشان در نزدیکی لبه بازوی شکارچی قرار دارد.

سیاه ‌چاله در کهکشان راه شیری چیست؟

سیاه ‌چاله کهکشان راه شیری که در سال 2008 کشف شد، کمان ای نام دارد. این سیاه ‌چاله عمدتا خفته است و همین امر باعث می‌شود تماشای آن بسیار سخت باشد. کمان ای جرمی 4.3 میلیون برابر خورشید دارد و قطر تقریبی آن نیز 23.5 میلیون کیلومتر است.

این میزان در مقایسه با خود راه شیری که تقریبا 100000 سال نوری عرض و 1000 سال نوری ضخامت دارد، بسیار کوچک است.

این اجرام زمانی شکل می‌گیرند که ستاره‌ های بزرگ و چندین برابر جرم خورشید، پس از توقف همجوشی هسته‌ ای در هم می‌ریزند. اما از آن‌ جایی که  این اجرام دیگر قادر به متوقف کردن فروپاشی گرانشی نیستند، به پدیده گرانشی قدرتمندی تبدیل می‌شوند. پدیده‌ای که زمان و فضا را در اطراف آن به‌ شکلی منحرف می‌کند که نور دیگر قادر به فرار از آن نیست.

 

نوع کهکشان و بحث جنجال‌برانگیز سال ۱۹۲۰

ستاره‌شناسان قبلا معتقد بودند که همه ستارگان متعلق به راه شیری ما هستند. در مناظره بزرگ سال 1920، اخترشناسان در مورد مقیاس کیهان و این‌ که آیا کهکشان های دیگری نیز وجود دارند، بحث کردند. سپس اندازه گیری‌ های ادوین هابل وجود کهکشان‌ های دیگر از جمله آندرومدا را تایید کرد.

برخورد آینده نسبت‌ های کهکشانی

راه شیری بخشی از گروهی متشکل از 30 کهکشان به ‌نام خوشه کهکشانی محلی، از جمله آندرومدا است. راه شیری و آندرومدا در 4 میلیارد سال آینده، با سرعت 400000 کیلومتر در ساعت با یکدیگر برخورد خواهند کرد.

ناسا برخورد کهکشان‌ ها را رصد کرده است تا بفهمد نتیجه این اتفاق چیست. این برخورد باعث درخشان شدن راه شیری و گسترش جمعیت آن به ‌دلیل افزایش شکل‌گیری ستاره‌ ها می‌شود. در این فرایند، بازوهای کهکشانی تغییر خواهند کرد، اما خود ستاره‌ها در امان هستند. منظومه شمسی ما نیز احتمالا تغییری نخواهد کرد اما صورت‌های فلکی که مشاهده می‌کنیم، با تغییر مدار ستاره‌ها نیز تغییر می‌کنند.

برای اطلاع از مقاله شفق قطبی چیست و چطور می‌توانیم آن را ببینیم؟ به روی لینک کلیک کنید.

تاریخچه کهکشان راه شیری

تکامل کهکشان راه شیری با ابرهایی از گاز و غبار شروع شد که فرو ریختند و ستاره‌ها را تشکیل دادند. همان‌طور که گرانش کهکشان بیشتر می‌شد، تمامی بخش‌ها به یکدیگر نزدیک‌ تر می‌شدند. البته هنوز تاریخچه دقیق آن، مانند رازی بزرگ است.

باستان‌شناسان راه شیری از داده‌های ماموریت گایا برای درک تاریخچه کهکشان راه شیری استفاده می‌کنند. گایا موقعیت، فواصل و طیف نوری بیش از 1 میلیارد ستاره را اندازه‌گیری می‌کند و به دانشمندان اجازه می‌دهد ترکیب و سنشان را مشخص کنند.

ستاره‌شناسان با بازسازی مسیر ستارگان می‌توانند فیلمی از تکامل کهکشان بسازند. شواهد حاکی از آن هستند که راه شیری با کهکشان‌ های کوچک‌تر برخورد کرده و باعث تشکیل ناگهانی و شدید ستاره‌ها شده است.

 

عکس‌برداری از راه شیری

عکاسی از کهکشان راه شیری تجربه‌ای ارزشمند است. برای رصد نور ضعیف آن به آسمانی تاریک بین ماه‌های بهمن و مهر نیاز دارید. همچنین باید از آلودگی‌ها نوری دور باشید. در این صورت می‌توانید از تجهیزات استاندارد عکاسی آماتور استفاده کنید. قبل از عکاسی و در روز منطقه را کاوش کنید تا کوه‌ها یا صخره‌ها را در ترکیب عکستان بیابید. از سه‌ پایه استفاده کرده و تنظیمات، لنزها و نقاط فوکوس مختلف را آزمایش کنید.

تحقیقات آینده در زمینه کهکشان راه شیری

آینده تحقیقات با ماموریت گایا امیدوارکننده به‌نظر می رسند. گایا در حال حاضر سه به‌روزرسانی را برای کاتالوگ ستارگانش ارائه کرده است و ستاره‌شناسان در سراسر جهان داده‌ها را برای اکتشافات جدید تجزیه و تحلیل می‌کنند.

در حقیقت گایا مقالات تحقیقاتی بیشتری نسبت به تلسکوپ فضایی معروف هابل تولید می‌کند. این ماموریت حداقل تا سال 2025 ادامه خواهد داشت و انبوهی از داده ها را در اختیار ستاره‌شناسان قرار می‌دهد. مجموعه داده‌های گایا در مقایسه با ماموریت‌های قبلی، مانند هیپارکوس بسیار بزرگ‌تر و دقیق‌تر است و به اخترشناسان اجازه می‌دهد تا رفتار کل کهکشان راه شیری را با وجود رصد تنها بخش کوچکی از ستاره‌های آن، مدل‌سازی کنند.

نتیجه

در مطالب قبلی به تاریخچه راه شیری، فاصله زمین تا کهکشان راه شیری و مواردی که باید در مورد راه شیری بدانید اشاره کردیم. برای اینکه راه شیری را در آسمان شب به خوبی ببینید باید برای خرید تلسکوپ آماده شوید. خرید تلسکوپ یا دوربین برای عکاسی در شب مستلزم تحقیقات است تا بهترین کیفیت و قیمت تلسکوپ را پیدا کنید. اگر زمانی قصد خرید تلسکوپ را داشتید به سایت تلسکوپ مراجعه کنید و محصولات ما را مشاهده نمائید. 

برای دانلود مقاله تمام چیزهایی که باید درباره کهکشان راه شیری بدانید روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و تمام چیزهایی که باید درباره کهکشان راه شیری بدانید

شفق قطبی چیست و چطور می‌توانیم آن را ببینیم

شفق قطبی چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت شفق‌ های قطبی امواج رقصان زیبایی هستند که از هزاران سال پیش مردم را جذب خود می‌کنند. البته این نورهای به‌ ظاهر زیبا در خود خشونتی نهفته دارند.

ذرات پر انرژی خورشید با سرعت 72 میلیون کیلومتر در ساعت به اتمسفر زمین برخورد می‌کنند اما میدان مغناطیسی سیاره‌مان از ما در برابر آن‌ها محافظت می‌کند. میدان مغناطیسی زمین، این ذرات را به سمت قطب‌ ها هدایت می‌کند. این فرآیند شگفت‌انگیز، پدیده‌ای جوی بسیار زیبایی می‌سازد که دانشمندان و علاقه‌مندان را مجذوب خود می‌کند. همراهمان باشید تا با شفق‌های قطبی بیشتر آشنا شویم و اطلاعات مفیدی درباره‌ آن‌ها کسب کنیم.

تاریخچه شفق‌ های قطبی شمالی

گالیله، ستاره‌شناس ایتالیایی برای اولین بار در سال 1619 نام شفق قطبی را از روی الهه رومی سپیده‌دم و خدای باد شمال انتخاب کرد. از آن زمان تمدن‌های سراسر جهان از این پدیده زیبای آسمانی شگفت‌زده شده اند و افسانه‌های زیادی را برای تاریخچه آن نقل می‌کنند.

در یکی از افسانه‌ های شفق قطبی آمریکای شمالی گفته می‌شود که این شفق‌ ها ارواحی هستند که با سر شیر دریایی توپ بازی می‌کنند. درحالی که وایکینگ‌ ها فکر می‌کردند که این پدیده نوری ا‌ست که از زره والکری منشا می‌گیرد. والکری دوشیزه‌ای ماورای طبیعی بود که جنگجویان را به زندگی پس از مرگشان هدایت می‌کرد.

تا اوایل قرن بیستم، کسی علت این پدیده را شناسایی نکرده بود. در آن زمان دانشمند نروژی به اسم کریستین بیرکلند اظهار کرد که الکترون‌ های ساطع شده از لکه‌های خورشیدی پس از هدایت میدان مغناطیسی زمین به سمت قطب ها، نورهای جوی را تولید می‌کنند. این نظریه تا سال‌ ها بعد اثبات نشده بود، اما در نهایت صحت آن پس از مرگ بیرکلند و در سال 1917 تایید شد.

  

نورهای شمالی یا شفق‌ های قطبی چه هستند؟

خورشید همیشه ذرات باردار را از جو فوقانی خود به بیرون ساطع می‌کند تا بادهای خورشیدی را ایجاد کند. وقتی این باد به جو فوقانی کره زمین می‌خورد، شفق قطبی شکل می‌گیرد. این پدیده در قطب شمال شفق‌ های شمالی و در نیم‌کره جنوبی نیز شفق جنوبی نام دارد.

این ذرات با میدان مغناطیسی سیاره‌مان به سمت قطب‌ های زمین منحرف می‌شوند و به جو می‌خورند. آن‌ها با ذخیره انرژی، نور فلورسانسی در جو شکل می‌دهند. ترکیب‌های شیمیایی خاص جو کره زمین، این رنگ‌های زیبا را مشخصمی‌کنند.

هر نوع اتم یا مولکولی مجموعه رنگ‌ های خاصی را به خود جذب می‌کند و می‌تابد. شفق‌ ها درست مانند اثر انگشت انسان‌ها، منحصر به‌ فرد هستند. بعضی از رنگ‌ های غالب در این پدیده آسمانی، قرمز هستند که با نیتروژن ساخته می‌شود. رنگ سبز نیز در شفق وجود دارد که مولکول‌ های اکسیژن آن را شکل می‌دهند.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

باد خورشیدی ثابت است، اما تشعشعات خورشیدی یک چرخه فعالیتی تقریبا 11 ساله را طی می‌کنند. به‌ همین دلیل گاهی اطراف خورشید آرامش برقرار است و گاهی طوفان‌ های بسیار شدیدی، زمین را با انرژی خود بمباران می‌کنند. در این بازه زمانی، شفق‌ ها در درخشان‌ ترین و زیبا ترین حالت خود قرار دارند.

آخرین باری که چنین اتفاقی رخ داد، در سال 2014 بود. پس طوفان خورشیدی شدید بعدی احتمالا حوالی سال 2025 رخ می‌دهد.

علی‌رغم پیشرفت‌ های فراوان در علم هلیوفیزیک و اتمسفر، هنوز اطلاعات چندانی از شفق‌ قطبی نداریم. مثلا محققان نمی‌دانستند دقیقا چطور ذرات پر انرژی باد های خورشیدی به چنین سرعت خارق‌ العاده‌ ای می‌رسند تا این‌که در ژوئن 2021، یکی از مطالعات تایید کرد که پدیده‌ ای به نام امواج آلفون به این ذره‌ها نیرو می‌ بخشد.

نورهای شمالی، نورهای جنوبی و استیو

نورها یا همان شفق‌ های شمالی وقتی در نیم‌کره جنوبی زمین رخ دهند، شفق قطبی یا نور جنوبی نام می‌گیرند. آن‌ها از نظر فیزیکی یکسان هستند و فقط مکانشان فرق دارد. به‌ همین دلیل دانشمندان انتظار دارند که همزمان و در طول یک طوفان خورشیدی رخ دهند اما گاهی شفق در یکی از قطب‌ها، زودتر از دیگری رخ می‌دهد.

یکی از چالش‌برانگیزترین جنبه‌ های شفق‌ ها، مقایسه شفق‌ های شمالی با جنوبی است. بعضی از شفق‌ ها در زمان مغناطیسی مشترکی، در هر دو نیم‌کره رخ می‌دهند اما بعضی دیگر در زمان‌های متفاوتی در دو نیم‌کره ظاهر می‌شوند.

عدم تقارن نیم‌کره شفق تا حدودی به دلیل تداخل میدان مغناطیسی خورشید با میدان مغناطیسی زمین است، اما تحقیقات درباره این پدیده ادامه دارد.

یکی دیگر از رخداد های شفق‌ قطبی مانند زمین، استیو یا STEVE نام دارد که مخفف «افزایش سرعت انتشار حرارتی قوی» است. استیو مانند شفق‌ های قطبی شمالی و جنوبی، پدیده جوی درخشانی است اما کمی با آن‌ ها فرق دارد.

این پدیده به شکل قوس باریک و متمایزی ظاهر می‌شود، معمولا رنگ بنفشی دارد و اطرافش حصاری سبز رنگ دیده می‌شود که به‌ آرامی به‌ سمت غرب حرکت می‌کند.

استیو را می‌توانید از عرض‌ های جغرافیایی پایین‌ تر از شفق‌ قطبی و نزدیک به استوا نیز مشاهده کنید. این پدیده جوی نتیجه دو مکانیسم است: رگه‌ های ارغوانی آن در اثر گرم‌شدن ذرات باردار در اتمسفر فوقانی هستند و ساختار سبز و حصارشکل آن، از ریزش الکترون‌ ها به داخل اتمسفر شکل می‌گیرد. فرایند دوم همان محرک شفق قطبی است که باعث می‌شود استیو نیز نوعی شفق قطبی به‌ شمار بیاید.

 

شفق‌ قطبی در دیگر سیارات

دیگر سیاره‌ ها نیز شفق قطبی دارند. زیرا تنها چیزی که برای ایجاد شفق قطبی لازم است، یک جو و یک میدان مغناطیسی است. شفق‌ قطبی در اتمسفر تمام سیار‌ه‌ های غول‌ پیکر گازی دیده شده‌اند که جای تعجب نیست، زیرا همه این سیاره‌ ها میدان‌ های مغناطیسی قوی دارند. البته شفق قطبی در زهره و مریخ نیز کشف شده‌اند که هر دو میدان مغناطیسی بسیار ضعیفی دارند.

میدان مریخی مشتری بیست هزار برابر قوی‌ تر از میدان مغناطیسی زمین است، به‌همین دلیل شفق قطبی این سیاره بسیار درخشان‌تر از شفق قطبی سیاره ما هستند. نورهای مشتری تنها توسط بادهای خورشیدی هدایت نمی‌شوند. بیشتر ذراتی را که باعث ایجاد شفق قطبی این سیاره می‌شوند، قمری به اسم آیو به فضا پرتاب می‌کند.

برای اطلاع از مقاله راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقه‌مندان مبتدی به نجوم به روی لینک کلیک کنید.

کجا و کی می‌توانیم شفق قطبی شمالی را ببینیم؟

دیدن شفق قطبی یکی از آرزوهای بزرگ بسیاری از آدم‌ها است. خوشبختانه شفق قطبی شمالی همیشه رخ می‌دهد اما این بدان معنا نیست که آن‌ها به‌ راحتی قابل تشخیص هستند.

برای دیدن آن‌ها باید در زمان مناسب، در مکان مشخصی باشید. بهترین مکان برای دیدن شفق های شمالی، هر جایی در «منطقه شفق قطبی» است، منطقه ای در شعاع تقریبا 2500 کیلومتری از قطب شمال.

برای به حداکثر رساندن دید خود در این منطقه، باید تا حد امکان از نورهای شهر دور باشید. اما رفتن به بیابانی وسط قطب شمال، حتی با راهنما نیز دشوار است. به‌ همین دلیل توصیه می‌کنیم در مکانی امن مانند فیربنکس آلاسکا، یلونایف کانادا، سوالبارد نروژ، پارک ملی آبیسکو در سوئد و تقریبا همه جای ایسلند بمانید تا شفق‌ های زیبای قطبی را تماشا کنید.

نتیجه

شفق قطبی چیست؟ سوالی که سعی کردیم در این مقاله به آن پاسخ دهیم و شما را با این رخداد طبیعی آشنا کنیم. همچنیم در مورد افسانه های شفق قطبی نیز مطالبی بیان کردیم و تاریخچه این رویداد طبیعی را بررسی کردیم. شما می توانید با مراجعه به سایت تلسکوپ از دیگر رویداد های آسمان اطلاعات کسب کنید. سایت تلسکوپ برای خرید تلسکوپ و لوازم جانبی آن بستری مناسب را فراهم کرده تا شما خریدی راحت داشته باشید. خرید تلسکوپ و خرید میکروسکوپ در سایت تلسکوپ بدون هیچ مشکلی انجام می شود و ما خدمات متنوع و آنلاین را برای شما فراهم کرده ایم.

برای دانلود مقاله شفق قطبی چیست و چطور می‌توانیم آن را ببینیم روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و شفق قطبی چیست و چطور می‌توانیم آن را ببینیم

راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقه‌مندان مبتدی به نجوم

برای رصد ستارگان، پدیده‌ های شگفت‌انگیز و باورنکردنی آسمان شب، نیازی به تجهیزات گران‌ قیمت ندارید. تنها با کمی راهنمایی می‌توانید سیاره‌ ها، ستاره‌ ها، شهاب‌ ها و حتی کهکشان‌ های دیگر را ببینید. در طول سال گذشته فرصت‌های زیادی برای مشاهده این پدیده‌های بی‌نظیر بود. مانند کهکشان آندرومدا که در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از ما قرار دارد.

اگر شما نیز از علاقه‌مندان به نجوم و ستاره‌شناسی هستید اما فکر می‌کنید برای رصد ستارگان تجهیزات لازم را ندارید، کافی است در شب به بخشی تاریک، مرتفع و به‌دور از نورها و چراغ‌ های شهر بروید. برای توضیحات بیشتر همراهمان بمانید.

بهترین زمان در ماه برای رصد ستارگان چه زمانی است؟

این زمان به ستاره‌ ها و پدیده‌هایی بستگی دارد که می‌خواهید ببینید. اگر می‌خواهید با دوربین دوچشمی به ماه نگاه کنید، بهترین زمان چند روز قبل یا بعد از ماه کامل است. اما اگر می‌خواهید اجرام کم‌نور تری را ببینید، بهتر است این کار را وقتی ماه تا آخرین حد ممکن کوچک است انجام دهید.

 

چطور می‌توانم از آسمان شب عکس‌های بهتری بگیرم؟

برای عکاسی از آسمان با استفاده از گوشی هوشمندتان، فلاش را خاموش کنید و از زوم دیجیتال استفاده نکنید. اگر از دوربین دیجیتال استفاده می‌کنید، با ISO حدود ۱۰۰ شروع کنید و آن را افزایش دهید.

مدت زمان باز شدن شاتر بیشتر نور بیشتری را وارد می‌کند، اما اگر شاتر را بیش از ۲۰ ثانیه باز بگذارید، ستارگان مات خواهند شد. پس بهتر است از سرعت شاتر کمتر استفاده کنید. اگر قصد عکاسی از اجسام فضایی عمیق را دارید، نیاز به مونتاژ موتوری دارید که دوربین شما را برای جبران چرخش زمین حرکت دهد.

چطور می‌توانم بارش شهابی را ببینم؟

اگر حدود یک ساعت به رصد ستارگان بنشینید، احتمالا چند شهاب خواهید دید. اما بارش شهابی تنها در زمان خاصی از سال رخ می‌دهد، زیرا به جایگاه زمین در مدارش به دور خورشید بستگی دارد. بارش شهابی معمولا بین نیمه‌شب و طلوع خورشید به ‌بهترین شکل ممکن دیده می‌شود.

تفاوت بین شهاب، سیارک و ستاره دنباله‌دار چیست؟

شهاب‌سنگ، ردی روشن است که در اثر ورود تکه‌های غبار یا سنگ به جو زمین و سوختن آن ایجاد می‌شود. شهاب‌ ها را معمولا زباله‌ها یا تکه‌های جداشده‌ی سیارک‌ ها یا دنباله‌ دارهای دیگر شکل می‌دهند. سیارک توده سنگی ا‌ست که از کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری سرچشمه می‌گیرد. دنباله‌ دارها خیلی از زمین دورتر هستند. آن‌ها در خود یخ‌ های زیادی دارند که با نزدیک‌شدن به خورشید گرم می‌شوند و دم بزرگی می‌سازند.

 

چطور می‌توانم مریخ را در شب ببینم؟

برای دیدن آن از اپلیکیشن مخصوص استفاده کنید تا بتوانید زمان دیدن مریخ را برنامه‌ریزی کنید.

چطور می‌توانم مشتری را در شب ببینم؟

در ماه آوریل با استفاده از دوربین چهار ماه مشتری را می‌بینید. برای دیدن آسان‌تر مشتری، بهتر است آن را در ماه‌های تابستان و در زمانی که به جهت مقابل می‌رسد مشاهده کنید.

چطور می‌توانم زحل را در شب ببینم؟

در ماه آوریل با تلسکوپ کوچکی می‌توانید حلقه‌ های زحل و بعضی از ماه‌ های آن را ببینید. زحل کمی کوچکتر و دورتر از مشتری است و به اندازه آن درخشان نیست اما با این‌ حال می‌توانید آن را تماشا کنید.

چطور می‌توانم ایستگاه فضایی بین‌المللی را در شب ببینم؟

برای این کار، باید از سرویس Spot the Station ناسا استفاده کنید. این ایستگاه درخشان‌ ترین ماهواره است و به‌ همین دلیل می‌توانید به‌ سادگی آن را مشاهده‌ کنید.

برای اطلاع از مقاله ۱۰ حقیقت شگفت انگیز درباره جو زمین به روی لینک کلیک کنید.

چطور می‌توانم دب اکبر را ببینم؟

با کمک کمربند جبار، می‌توانید دب اکبر را ببینید. کمربند جبار همیشه در جهت شمال قرار دارد و در دسته آن سه ستاره و در کاسه‌ اش نیز چهار ستاره دیده می‌شود. رصد ستارگان دیگر باعث می شود اخترشناسان اطلاعات جدیدی به دست آورند.

چطور می‌توانم ستاره نگهبان شمال را تشخیص دهم؟

قوس ملاقه بزرگ را که دنبال کنید، به ستاره نگهبان شمال می‌رسید. یک خط خیالی از نزدیکترین ستاره به کاسه صور فلکی بکشید تا این ستاره درخشان را ببینید. رصد ستارگان دیگر با این ترفند قابل مشاهده است.

 

چطور می‌توانم صورت فلکی شکارچی را در آسمان شب پیدا کنم؟

یکی دیگر از صور فلکی قابل تشخیص، شکارچی است که می‌توانید آن را با کمک سه ستاره تشکیل‌ دهنده کمربند جبار بیابید. شکارچی صورتی فلکی زمستانی در نیم‌کره شمالی است که به‌محض غروب قابل مشاهده است و در ساعات اولیه صبح نیز پنهان می‌شود. اگر کمی به زیر کمربند جبار نگاه کنید، بخش وصله مبهمی را می‌بینید که همان سحابی شکارچی است. این صورت فلکی با دوربین دوچشمی مخصوص یا تلسکوپ شگفت‌ انگیز خواهد بود.

چطور می‌توانم خوشه پروین را ببینم؟

خوشه پروین مجموعه‌ ای از ستارگان در صورت فلکی ثور است. ستاره‌ های کمربند جبار را از چپ به راست دنبال کنید. این خط را ادامه دهید تا به ستاره‌ای درخشان به نام دبران برسید که درخشان‌ ترین ستاره ثور است. اگر کمی جلوتر بروید، خوشه کوچکی را خواهید دید که تقریبا شبیه نسخه کوچک ملاقه بزرگ است و همان خوشه پروین محسوب می‌شود.

چطور می‌توانم ستاره قطبی را پیدا کنم؟

ستاره قطبی یا ستاره شمالی همیشه در نیم‌کره شمالی قابل مشاهده است و برخلاف دیگر ستاره‌ ها، حرکت نمی‌کند. برای یافتن آن می‌توانید از صور تواره ملاقه بزرگ کمک بگیرید. اگر آن را مانند تابه‌ای دسته‌دار تصور کنید که دسته آن در پایین قرار دارد، دو ستاره دورتر از آن دسته به نام‌های مراک و دوبه را خواهید دید. یک خط از پایین به بالا بکشید و ادامه دهید تا به ستاره قطبی برسید. رصد ستارگان دیگر مستلزم عمل به توصیه های ذکر شده است.

 

چطور می‌توانم سیریوس را ببینم؟

سیریوس یا شباهنگ، درخشان‌ ترین ستاره آسمان شب است زیرا تنها 8.6 سال نوری از ما فاصله دارد و در حقیقت دو ستاره است که به دور یکدیگر می‌چرخند. برای یافتن آن می‌توانید از کمربند جبار استفاده کنید. سه ستاره در این کمربند، به شباهنگ اشاره می‌کنند. ستاره ها را از راست به چپ دنبال کنید، سپس آن خط را تا زمان دیدن درخشان‌ ترین ستاره ادامه دهید. اگر به توصیه های گفته شده عمل کنید رصد ستارگان و کهکشان های دیگر بسیار آسان خواهد بود.

چطور می‌توانم کاسیوپیا را تشخیص دهم؟

اگر می خواهید در رصد ستارگان و صور فلکی دیگر خوب عمل کنید لازم است بدانید، صورت فلکی دیگری که در تمام طول سال از بیشتر نیم‌کره شمالی قابل مشاهده است، کاسیوپیا یا ذات‌الکرسی نام دارد. صورت فلکی کوچکی که دور ستاره قطبی می‌چرخد و بسته به زمان شب، شکل W یا M می‌سازد. اگر با ملاقه بزرگ ، ستاره قطبی را پیدا کردید، دوباره همان خط را دنبال کنید و آن را ادامه دهید تا کاسیوپیا را ببینید.

چطور می‌توانم کهکشان آندرومدا را در شب ببینم؟

کهکشان آندرومدا یا M31، کهکشانی مارپیچی در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از ما است که می‌توانید آن را با چشم غیرمسلح ببینید. بعد از یافتن کاسیوپیا، دنبال عمیق‌ ترین فرم هفتی‌ شکل بگردید. آن را یک فلش در نظر بگیرید که آندرومدا را به شما نشان می‌دهد. شما برای رصد ستارگان و کهشان های دیگر باید به دستورالعمل ها توجه داشته باشید.

نتیجه

ما در این مقاله به نحوه رصد ستارگان و کهکشان های دیگر پرداختیم. در این مقاله به رصد ستارگان توسط تلسکوپ و دوربین های دوچشمی نیز اشاره کردیم. شما می توانید برای رصد ستارگان و کهکشان های دیگر از تلسکوپ و دوربین استفاده نمائید. خرید تلسکوپ برای افرادی که علاقه به رصد ستاره ها و کهکشان ها دارند مناسب است. چرا که خرید تلسکوپ و انتخاب تلسکوپ مناسب نیاز به داشتن اطلاعات مناسب و دقیق از فضا و نجوم دارد.

برای دانلود مقاله راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقه‌مندان مبتدی به نجوم روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و راهنمای کامل رصد ستارگان برای علاقه‌مندان مبتدی به نجوم

10 حقیقت شگفت‌ انگیز درباره جو زمین

جو زمین در میان تمام سیاره‌ ها و قمرهایی که می‌شناسیم چه در منظومه خودمان و چه در سایر سیاره‌ های سال نوری ما، منحصر به‌ فرد و حاصل 4.7 میلیارد سال تکامل است.

فاصله ما نسبت به خورشید و حتی ظهور فتوسنتز در زمین، همگی باعث شکل‌گیری جو زمین شده‌اند. بدون اتمسفر، زندگی در سیاره‌مان ممکن نخواهد بود. روزها پرتوهای سوزان و تشعشع‌ های خورشید، ذوبش می‌کنند و شب‌ ها دوباره یخ می‌زند. همراهمان باشید تا این جو شگفت‌انگیز سیاره‌مان را بیشتر بشناسیم.

۱. زمین تا کنون سه اتمسفر داشته است

لایه های جو زمین کنونی از 78 درصد نیتروژن، 21 درصد اکسیژن و دیگر عناصر و ترکیب‌ های مختلف مانند بخار آب تشکیل شده است. با این‌ حال، در دوران هادین و وقتی سیاره ما سنی نداشت، هوا محصول سحابی خورشیدی بود که بیش از 4.5 میلیارد سال پیش سیاره‌ ها را شکل داد.

اتفاق‌ های مختلف و آتش‌فشان‌ ها، جهان اولیه آن زمان را ویران کردند. در نهایت ترکیبی از گازهای خارج‌شده از آتش‌فشان‌ ها و تمام آن اتفاق‌ هایی که برای زمین افتاد، جوی را به‌ وجود آورد که به‌ جای هیدروژن، بیشتر آن از نیتروژن و دی‌ اکسید کربن بود. جو سوم و فعلی حدود 2.4 میلیارد سال پیش شروع به شکل‌گیری کرد.

 

۲. اکسیژن عامل اولین انقراض بزرگ بود

تا حدود 2.4 میلیارد سال پیش، هیچ اکسیژنی در جو نبود. با وجود این، حیات میکروسکوپی از جمله سیانو باکتری‌ های فتوسنتزکننده تثبیت شده بودند. این موجودات که وظیفه‌شان ساخت جلبک سبز بود، با تولید اکسیژن به‌ واسطه فتوسنتز، جو سیاره را دگرگون کردند.

پیش از انقلاب اکسیژنی، این ماده در آب به ‌دام‌ افتاده بود و از رسوب‌ های آن زنگار می‌ساخت تا در جو رها نشوند. در آن زمان، بیشتر زندگی بی‌ هوازی بود و اکسیژن ماده‌ ای سمی به‌ حساب می‌آمد.

۳. در گذشته گرمایش جهانی بسیار بیشتر بود

درست است که انسان‌ ها از دوران شکوفایی انقلاب صنعتی، مسئول افزایش 60 درصدی سطح دی‌ اکسید کربن در سیاره بوده‌اند، اما اثر گلخانه‌ ای در تاریخ زمین بسیار قوی‌ تر از میزان امروزی بوده است.

در دوران کامبرین که یکی از بزرگ‌ ترین تابش‌ های تمام ادوار را داشت، سطح CO2 یازده برابر بیشتر از امروز بود. یعنی جهان 7 درجه سانتی‌گراد گرم‌ تر بود، قطب‌ ها یخ نزده بودند و سطح دریاها بسیار بالاتر بود.

صدها میلیون سال بعد در زمان آخرین دایناسورها، این گرمایش هنوز پنج برابر بیشتر از میزان امروزی بود. اما در نهایت جهان رو به سرد شدن رفت و عصر یخبندان شکل گرفت.

۴. آسمان بنفش است

دلیل آبی ‌بودن آسمان پدیده‌ای است به نام پراکنش ریلی که فیزیک‌دان بریتانیایی با همین نام آن را در قرن نوزدهم کشف کرد. نور خورشید تمام رنگ‌ های طیف مرئی را نشان می‌دهد، اما رنگ‌ هایی با طول موج‌ های کوتاه‌تر مانند آبی و بنفش طوری در جو زمین پراکنده می‌شوند که بر رنگ‌ های طول موج بلندتر مانند قرمز و نارنجی غالب می‌شوند.

با توجه ‌به این‌که طول‌ موج رنگ بنفش، از تمام دیگر رنگ‌ ها کمتر است، باید آسمان را بنفش می‌دیدیم. دلیل آبی‌ بودن آسمان، فیزیولوژی بدن ماست. چشم انسان به نور آبی نسبت به بنفش حساسیت بیشتری دارد.

 

۵. جو زمین حدود ده هزار کیلومتر است

جو زمین از پنج لایه با نام‌ های تروپوسفر، استراتوسفر، مزوسفر، ترموسفر و اگزوسفر تشکیل شده است. بیرونی‌ترین لایه از حدود 700 کیلومتر بالاتر از سطح دریا تا حدود ده‌هزار کیلومتر امتداد دارد که در نهایت جای خود را به بادهای خورشیدی می‌دهد.

اگزوسفر نیز بخشی از جو محسوب می‌شود، زیرا ذرات معدود گاز درونش، از نظر گرانشی به زمین متصل‌ هستند. البته برخی دانشمندان، لایه زیرین یعنی ترموسفر را که محل استقرار ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار پایین زمین است، بالاترین لایه جو می‌دانند.

۶. در گذشته سطح اکسیژن بسیار بیشتر بود

اکسیژن زمین محصول جانبی فتوسنتز است. این گاز حتی در غیاب گیاهان بزرگ پس از انقلاب اکسیژنی، در سطح زمین باقی ماند. اما وقتی در دوره دونین زندگی به‌شکل جنگل‌ های باتلاقی وسیع شکل گرفت، سطح اکسیژن به‌ طور عجیبی بیشتر شد.

در طول دوره کربونیفر، حدود 300 میلیون سال پیش، اکسیژن به بیشترین میزان خود یعنی 32.5 درصد رسید. چنین پدیده‌ای حاصل خارج‌ شدن طبیعت از کنترل بود و دنیایی را ساخت که در آن جنگل‌ ها شعله‌ور می‌شدند و اتمسفر با اکسیژن بالا، مدت زیادی می‌سوخت و آسمان را قرمز رنگ می‌کرد.

برای اطلاع از مقاله آشنایی با بهترین تلسکوپ‌ های سال ۲۰۲۳ به روی لینک کلیک کنید.

۷. پس از فاصله 96560 کیلومتری، خون به جوش می‌آید

تمام حیات زمین با فشار هوای یک اتمسفر سازگار شده است که در آن، آب در 100 درجه سانتی‌گراد می‌جوشد.

با افزایش ارتفاع، فشار هوا به‌ اندازه نقطه‌ جوش کم می‌شود. در بالای قله اورست که حدود 9000 متر است، آب در دمای 72 درجه سانتی‌گراد به جوش می‌رسد. اگر به ارتفاع 18000 متری صعود کنید، به حد مجاز آرمسترانگ می‌رسید، جایی که فشار هوا به‌ قدری زیاد است که بدون لباس مخصوص کشنده خواهد بود. زیرا در این فشار، مایعات بدن مانند بزاق و خون در دمای طبیعی بدن انسان به جوش می‌رسند. چنین پدیده‌ای باعث می‌شود موجودات زنده در عرض یک دقیقه، بمیرند.

۸. در ارتفاعات، پس از سرد شدن هوا، دوباره به گرما می‌رسید

همه می‌دانند که هرچه ارتفاعتان از سطح دریا بیشتر شود، هوا سردتر خواهد شد. اما گرم‌ترین دماها در حقیقت در ترموسفر هستند. سردترین منطقه نیز بین مزوسفر و ترموسفر و حدود 100 کیلومتر بالاتر از سطح دریا است. در این‌جا دما به 100- درجه سانتی‌گراد می رسد.

بیشترین نوسان‌ های دمایی را در ترموسفر خواهید دید. در این‌ جا گاهی دما به 2500 درجه سانتی‌گراد نیز می‌رسد. البته به‌دلیل نزدیکی به خلا، گرما حس نمی‌شود. دمای بالا به‌ دلیل تشعشعات شدید خورشید است که اگر جو زمین نبود، اثری از حیات روی این سیاره باقی نمی‌گذاشت.

 

۹. جو زمین از ما در برابر شهاب‌ سنگ‌ ها محافظت می‌کند

جو زمین پوشش محافظی است که از ما در برابر پدیده‌ هایی مانند تشعشعات خورشیدی گرفته تا فشار های پایین و دماهای بسیار زیاد محافظت می‌کند. جو همچنین ما را در مواجهه با شهاب‌سنگ‌ها نیز در امان نگه می‌دارد و تقریبا تمام شهاب‌سنگ‌ها و زباله‌ های فضایی را می‌سوزاند.

این پدیده به‌ دلیل اصطکاک اتمسفر است که اجسام کوچک‌ تر را در دمای 1650 درجه سانتیگراد می‌سوزاند. البته اجسامی نیز هستند که اندازه خیلی بزرگی دارند یا خیلی سریع حرکت می‌کنند و جو نمی‌تواند قبل از برخورد به سطح، آن‌ها را بسوزاند، درست مانند رخداد انقراض دایناسور ها در 66 میلیون سال پیش.

۱۰. در آسمان 150 تریلیون لیتر آب وجود دارد

آب بیشترین تاثیر را در تکامل حیات کنونی زمین داشته است. هیچ موجودی بدون آب نمی‌تواند دوام بیاورد. اما جو و فاصله‌ای که از خورشید داریم، به حفظ دمای سه حالت مایع، جامد و گاز آب کمک می‌کنند.

اتمسفر به‌ طور متوسط 150 تریلیون لیتر آب دارد که برای غرق‌ کردن کل سیاره در 2.5 سانتی‌متر آب باران کافی است. شاید این مقدار، زیاد به‌نظر برسد اما بخار آب اتمسفر، تنها 0.001 درصد از تمام آب روی زمین را تشکیل می‌دهد.

نتیجه

در مطالبی که در این مقاله ذکر شد متوجه شدیم که وجود جو زمین چقدر برای ساکنین این سیاره مفید است. همچنین پی بردیم که جو زمین ما را در برابر چه خطراتی محافظت می کند. شما می توانید با مراجعه به سایت تلسکوپ از دیگر مقالات در مورد جو زمین و سایر حقایق کهکشان ها مطلع شوید. همچنین اختر شناسان حرفه ای و کسانی که علاقه به دیدن آسمان شب دارند می توانند با مراجعه به سایت تلسکوپ اقدام به خرید تلسکوپ نمایند. خرید تلسکوپ و خرید میکروسکوپ در سایت تلسکوپ خریدی مطمئن و با ضمانت محسوب می شود.

برای دانلود مقاله 10 حقیقت شگفت‌ انگیز درباره جو زمین روی لینک کلیک کنید.

منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و 10 حقیقت شگفت‌ انگیز درباره جو زمین