تصاویر رنگی و واضح از کهکشانها، سیارهها و خوشههای ستارهای برای همه کسانی که مجذوب فضای بیکران پر از ستاره و مشتاق دیدن شگفتیهای کیهان هستند، همیشه جذابیت دارند.
شاید شما هم از آن دسته افرادی هستید که دوست دارید عکاسی نجومی را امتحان کنید. این سرگرمی ظاهرا آسان است و به تمرین یا مهارت خاصی نیاز ندارد. کافی است تلسکوپی با عدسی مناسب بخرید و صبر کنید تا هوا تاریک شود.
شاید حتی فکر کنید بهمحض اینکه تلسکوپتان را به سمت آسمان شب بگیرید، سیارههای رنگارنگ و خوشههای ستارهای و حتی کهکشانها از ناکجا آباد ظاهر میشوند.
متاسفانه واقعیت چیز دیگری است. با این حال اگر طرز استفاده درست تلسکوپ را بلد باشید، شانس زیادی برای دیدن اجرام فضایی شگفتانگیز خواهید داشت. در این مقاله به شما کمک میکنیم با طرز کار تلسکوپ و چیزهای که میتوانید با آن ببینید آشنا شوید. با ما همراه باشید.
اولین نکتهای که باید بدانید این است که قدرت بزرگنمایی، توانایی زوم کردن روی اجسام دور، در واقع ارتباط زیادی با کیفیت تصویری که در تلسکوپ میبینید ندارد. حتی ارزانترین مدل نیز میتواند به اندازهای که میخواهید بزرگنمایی کند، ولی این لزوما به این معنی نیست که قادر خواهید بود چیزی را تشخیص دهید.
ویژگی اصلی تلسکوپ وضوح تصویر با یا توانایی فوکوس روی جزئیات نزدیک است. مثلا دوربین گوشی را تصور کنید. آیا گوشیهای قدیمی نوکیا با دوربینهای ۱ تا ۲ مگاپیکسلی را به خاطر دارید؟ آنها را با دوربین گوشیهای آیفون مقایسه کنید.
هر دو دوربین تقریبا یکسان به نظر میرسند و قابلیت بزرگنمایی و کوچکنمایی دارند. با این حال عکسهایی که میگیرند کاملا متفاوت هستند. یکی کسلکننده، تار و بدون جزئیاتی است و دیگری واضح و درخشان. همه چیز به وضوح برمیگردد. همین اصل برای تلسکوپها نیز صادق است. فرض کنید تلسکوپ دوربینی است که روی چشمتان نصب شده است.
اگر یک دوربین ارزان و ساده بخرید، میتوانید اجسامی را که ۷۰ برابر بزرگ شدهاند به وضوح ببینید. اگر بیشتر بزرگنمایی کنید، اجسام تار و مبهم میشوند. اگر دوربین خوب و گرانقیمتی انتخاب کنید، بزرگنمایی ۵۰۰ برابر بدون افت کیفیت تصویر خواهید داشت.
وضوح برحسب ثانیه قوسی اندازهگیری میشود (فقط ۰.۰۰۰۲۸ درجه). هرچقدر قطر لنز بزرگتر باشد، وضوح بهتر خواهد بود و اجسام دورتری را میتوان دید.
در حالت ایدهآل، برای بهترین کیفیت تصویر، بزرگنمایی نباید بیشتر از قطر لنز برحسب میلیمتر باشد. مثلا یک لنز ۱۰۰ میلیمتری برای بزرگنمایی ۱۰۰ برابر مناسب است. وقتی لنز کیفیت نسبتا خوبی دارد و شرایط جوی مناسب است، میتوانید بزرگنمایی را ۱.۵ تا ۲ برابر افزایش دهید. بیشتر از این مقدار را توصیه نمیکنیم.
شاید فکر کنید با تلسکوپ هر چیزی را که در آسمان هست میتوانید ببینید. اجازه دهید چند افسانه رایج را کنار بگذاریم. مورد اول ماهوارهها هستند. آنها خیلی سریع حرکت میکنند و به سختی پیدا میشوند. ستارهها نیز با تلسکوپ دیده میشوند ولی تنها ستارهای که میتوانید با جزئیات ببینید، خورشید است.
امیدوار هستید دیسکهای ستارهای را با جزئیات ببینید و متوجه شوید که ستارههای صورت فلکی دب اکبر چه تفاوتی با ستارههای دب اصغر دارند؟ انتظارهایتان را پایین بیاورید.
نزدیکترین ستاره به ما یعنی پروکسیما قنطورس، هفت برابر کوچکتر از خورشید است و چهار سال نوری از ما فاصله دارد. برای دیدن آن به یک تلسکوپ با عدسی به قطر ۱۴۰ متر نیاز دارید که در شرایط زمینی غیرممکن است.
بزرگترین تلسکوپ نوری موجود، تلسکوپ بزرگ جزایر قناری، آینهای به قطر ۱۰.۴ متر دارد. بنابراین فعلا فقط میتوانیم ستارهها را به صورت لکههای تار درخشان ببینیم که توسط حلقههای متحدالمرکز احاطه شدهاند.
آثار اولین انسان روی ماه چطور؟ پرچم آمریکا؟ ماهنورد؟ نه، نه و دوباره نه.
چرا کهکشانهای کامل را در دوردستها میبینیم ولی اجرام روی ماه را نه؟ به همان دلیل که ستارههای دور را نمیبینیم. قدرت تفکیک تلسکوپ نوری برای دیدن چنین اجرام ریزی بسیار کم است، اگر چه در فاصله بسیار نزدیکتری قرار دارند.
تلسکوپ بزرگ جزایر قناری میتواند اجرام با این اندازه را در فاصله حداکثر ۱۰ هزار کیلومتری تشخیص دهد. ماه از ما ۳۸۰ هزار کیلومتر فاصله دارد. بنابراین، کوچکترین جسمی که میتوانیم روی سطح آن ببینیم باید حداقل ۲۰ متر طول داشته باشد.
علاوه بر این کهکشانها در پسزمینه تاریک فضا میدرخشند و خودنمایی میکنند، ولی اجرام روی ماه هیچ تضادی با سطح آن ندارند و بیشترین چیزی که میتوانیم ببینیم یک سایه ضعیف است.
احتمالا این سوال برایتان پیش آمده است که «پس چرا به تلسکوپ نیاز دارم؟» نا امید نباشید. هزاران چیز شگفتانگیز، خارقالعاده و زیبا وجود دارد که میتوانید با تلسکوپ تماشا کنید. از جمله:
ماه تنها قمر زمین و سوژه فوقالعادهای برای رصد است. یک تلسکوپ کوچک برای دیدن دهانهها، شکافها، دریاها و شیارهای متعدد آن کافی خواهد بود. در واقع اگر از بزرگنمایی ۱۰۰ برابر یا بیشتر استفاده کنید، در میدان دید تلسکوپ جا نمیشود. در شرایط آبوهوایی خوب، ماه هر شب دیده میشود. بسته به فاز، جزئیاتی که میبینید متفاوت خواهند بود.
خورشید تنها ستارهای است که میتوانیم به خوبی با استفاده از تلسکوپ رصد کنیم، ولی حواستان باشد حتما از فیلتر خورشیدی مخصوص استفاده کنید.
عینک دودی، فلاپی دیسک و هر چیز دیگری که خودتان بسازید کاملا غیرقابل قبول است! خورشید را فقط باید با فیلتر خورشیدی مخصوص و حرفهای رصد کنید. در غیر این صورت، چشمانتان آسیب میبیند و حتی امکان دارد کور شوید.
ستارهشناسان یک شوخی معروف دارند: «دو بار در زندگی میتوانید خورشید را از طریق تلسکوپ بدون فیلتر خورشیدی ببینید: اول با یک چشم و بعد با چشم دیگر.»
وقتی فیلتر خورشیدی را روی لوله تلسکوپ نصب کردید، میتوانید با خیال راحت به خورشید نگاه کنید. حتی کوچکترین تلسکوپها نیز لکههای خورشیدی را نشان میدهند. با دنبال کردن این لکههای تیره متوجه چرخش خورشید خواهید شد. خورشید تنها جرم نجومی است که میتوانید در طول روز رصد کنید.
تلسکوپ شکستی 70 میلیمتری نایتاسکای مدل Stellarview 70AZ، تلسکوپی با کاربری آسان، سبک و قابل حمل است که برای رصدگران تازهکار به ویژه کودکان، نوجوانان و دانشآموزان طراحی و ساخته شده است.
یک تلسکوپ شکستی یا گالیلهای با قطر عدسی ۷۰ میلیمتر که ۱۰۰ برابر چشم انسان گردآوری نور دارد و میتواند تا ۱۴۰ برابر بزرگنمایی قابل قبول داشته باشد. و کاملا مناسب رصد ماه، سیارات و تا حدودی اجرام اعماق آسمان و همینطور مناظر زمینی است.
Stellarview 70AZ یک تلسکوپ شکستی آکروماتیک است که لنز اصلی آن از دو عدسی با قطر ۷۰ میلیمتر و از جنس شیشه مرغوب و پوشش ضد انعکاس تمام سطوح اپتیکی و فاصله کانونی ۷۰۰ میلیمتر ساخته شده است.
وظیفه اصلی تلسکوپ گردآوری نور است تا ما بتوانیم اجرام کمنور آسمان که با چشم قابل مشاهده نیستند را ببینیم و رصد کنیم. این تلسکوپ ۱۰۰ برابر چشم غیرمسلح نور جمع آوری میکند و به طور قابل توجهی از یک تلسکوپ کوچکتر با قطر ۶۰ میلیمتر نور بیشتری برای رصد فراهم میکند و این بدان معناست که وضوح تصویر بالاتری نیز دارد.
میزان بزرگنمای قابل قبول این تلسکوپ در حدود ۱۴۰ برابر است که با لوازم جانبی همراه آن به راحتی به این میزان بزرگنمایی دست پیدا میکنید. با این میزان بزرگنمایی به راحتی نماهایی بسیار زیبا از ماه و پستی-بلندیها، کوهها و عوارض سطح آن را میتوانید مشاهده کنید.
یکی از مهمترین بخشهای یک تلسکوپ فوکوسر آن است که باید دقیق و خوب عمل کند تا تصویر قابل مشاهده شفاف و واضح باشد. فوکوسر مدرج Stellarview 70AZ از نوع Gear Rack است و از جنس فلز ساخته شده و به خوبی و با دقت بالا عمل میکند تا تصویر نهایی بسیار شفاف و واضح باشد.
بدنه تلسکوپ از آلومینوم ساخته شده و در مقابل ضربه مقاوم است و در عین حال بسیار سبک و قابل حمل است.
نکته دیگری که وجود دارد استفاده از استاندارد 1.25 اینچ در قطعات اپتیکی مانند چشمیها، بارلو و چپقی این تلسکوپ است که برتری و تفاوت بسیار زیادی نسبت به مدلهای مشابه بازار با چشمی های 0.965 اینچ که معمولا کیفیت بسیار پایینی دارند، ایجاد میکند. میدان دید در چشمیهای 1.25 اینچ بسیار وسیعتر است و وضوح تصویر بسیار بالاتری نسبت به چشمیهای 0.965 اینچ دارد.
سه پایه و مقر تلسکوپ Stellarview 70AZ از جنس استیل ساخته شده و در عین حال که سبک و قابل حمل است، بسیار مقاوم و مستحکم است. ارتفاع سه پایه قابل تنظیم است و به راحتی حتی بر روی سطوح ناهموار نیز تراز میشود.
ارتفاع آن در کمترین حالت ۷۳ سانتیمتر و در حالت کاملا باز ۱۱۶ سانتیمتر است. مقر تلسکوپ به راحتی با یک دسته فلزی در هر دو جهت افقی و عمودی قابل هدایت و کنترل است.
لوازم جانبی همراه تلسکوپ Stellarview 70AZ طوری انتخاب شده که تقریبا شما نیاز به خرید هیچ ابزاری دیگری ندارید و با لوازم همراهِ داخل بسته تمام نیازهای یک رصدگر برطرف میشود.
همراه این تلسکوپ سه چشمی استاندارد با قطر 1.25 اینچ با فاصله کانونیهای 25 میلیمتر، 10 میلیمتر و 6 میلیمتر وجود دارد که همگی از شیشه با کیفیت ساخته شده و پوشش چند لایه و ضد انعکاس دارند و بدنه آنها از فلز است و به ترتیب بزرگنمایی ۲۸ برابر، ۷۰ برابر و ۱۱۶ برابر ایجاد میکنند.
داخل پکیج تلسکوپ یک بارلو ۳ برابر نیز وجود دارد. بارلو ابزاری است که نسبت به ضریبی که دارد بزرگنمایی شما را افزایش میدهد. این بارلو بزرگنمایی هر چشمی را ۳ برابر افزایش میدهد. به طور مثال بزرگنمایی با چشمی ۱۰ میلیمتر ۲۸ برابر است و با استفاده از بارلو به ۸۴ برابر افزایش پیدا میکند.
تصویر از پشت هر تلسکوپی وارونه و معکوس است. چه تلسکوپهای بازتابی و چه شکستی. هنگام رصد آسمان این موضوع مشکل زیادی ایجاد نمیکند. اما در مشاهده زمینی همه چیز وارونه و معکوس خواهد بود. چپقی همراه این تلسکوپ ۴۵ درجه مستقیمکننده است و به همین خاطر این مشکل را به طور کامل برطرف میکند و شما میتوانید از آن در روز برای دیدن مناظر زمینی نیز استفاده کنید.
به دلیل بزرگنمایی زیاد، جستجو و یافتن اجرام در آسمان و زمین با یک تلسکوپ کار دشواری است. به همین دلیل تلسکوپ شکستی 70 میلیمتری نایتاسکای مدل Stellarview 70AZ از یک جوینده نورقرمز بهره میبرد که برای یافتن اجرام در آسمان بسیار کاربردی است.
بعد از انجام مراحلی ساده و همراستا کردن تلسکوپ و جوینده به راحتی میتوانید از طریق جوینده نور قرمز اجرام را پیدا کنید و با استفاده از تلسکوپ با بزرگنمایی بیشتر آنها را مشاهده کنید.
یکی دیگر از نیازهای رصدگران و علاقهمندان آسمان، عکاسی از طریق تلسکوپ با بزرگنمایی بالا است.
روشهای مختلفی برای عکاسی با یک تلسکوپ وجود دارد. استفاده از دوربینهای عکاسی DSLR، دوربینهای مخصوص عکاسی با تلسکوپ یا CCDها و یا سادهترین روش استفاد از گوشی تلفن همراه.
همراه استلارویو 70AZ یک رابط و نگهدارنده گوشی موبایل وجود دارد تا شما به راحتی بتوانید تلفن همراه خود را روی چشمی تلسکوپ قرار داده و از هر آنچه از داخل چشمی دیده میشود، چه شب و چه روز، عکاسی و فیلمبرداری کنید.
با توجه به اینکه Stellarview 70AZ برای کودکان، نوجوانان، دانش آموزان و بزرگسالان تازه کار آماده و ساخته شده است، راهاندازی و کار با آن بسیار ساده و سریع است. به طوری که حتی در اولین تجربهی نصب و راهاندازی، به راحتی میتوانید تلسکوپ را برای رصد آماده کنید و به خوبی از آن استفاده کنید.
همراه تلسکوپ راهنمای نصب وجود دارد که شما را برای نصب و راهاندازی کمک میکند و مطمئن باشید در هر مرحله از نصب اگر دچار مشکل شدید میتوانید با همکاران ما در موسسه طبیعت آسمان شب برای راهنمایی و مشاوره تماس بگیرید.
علاوه بر رصد آسمان شب و دیدن زیباییهای آن، به دلیل استفاده از چپقی ۴۵ درجه مستقیمکننده شما میتوانید به راحتی از استلارویو 70AZ برای مشاهده مناظر زمینی، پرندگان و فواصل دور دست نیز استفاده کنید.
هدایت تلسکوپ از طریق مقر سمت و ارتفاعی AZ و در دو جهت افقی و عمودی انجام میشود که کار را برای یافتن و دنبال کردن اجرام بسیار آسان میسازد.
برای اطلاع از مقاله کرمچاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
وقتی سیارهها را با تلسکوپ رصد میکنید، به اندازه تصاویر گرفته شده توسط فضاپیماها بزرگ و درخشان به نظر نخواهند رسید. در عوض به شکل نقطههای کوچک درخشان دیده میشوند. مثلا اگر عطارد را با یک تلسکوپ کوچک رصد کنید، مثل ستاره به نظر میرسد. اگر از تلسکوپ بزرگتر استفاده کنید، فاز آن را خواهید دید.
زهره درخشانترین جرم آسمان پس از خورشید و ماه است که به آن ستاره صبح نیز میگویند. این سیاره گاهی با چشم غیرمسلح در طول روز دیده میشود. زهره با اتمسفر مات و متراکمی پوشیده شده است که مانع دیدن جزئیات سطح آن میشود. با این حال میتوانید فازهای آن را ببینید.
حتی با یک تلسکوپ بزرگ، مریخ فقط به صورت یک دایره کوچک دیده میشود. بنابراین، این افسانه را که سالی یک بار به شکل دایره سرخ بزرگی در آسمان پدیدار میشود، دور بندازید. در دوره به اصطلاح مقابله، وقتی مریخ و زمین در نزدیکترین فاصله از هم هستند، میتوانید لکههای سیاه روی این سیاره را ببینید که به آنها دریا میگویند.
زحل قطعا ناامیدتان نخواهد کرد و شاید زیباترین سیاره باشد. حلقههای آن حتی با کوچکترین تلسکوپها قابل مشاهده هستند ولی بهتر است آنها را با قطر ۲۰۰ میلیمتر و بیشتر رصد کنید. سپس می توانید ماهواره های آن، تقسیم اصلی بین حلقه ها (شکاف کاسینی) و کمربندهای ابری را ببینید.
مشتری، اولین سیارهای که توسط ستارهشناسان باستان رصد شد، به دلیل چرخش سریع حول محور خود کمی مسطح شده است. اگر با تلسکوپ کوچک به آن نگاه کنید، دو نوار را روی صفحه این سیاره میبینید که کمربندهای ابری هستند.
با مدلهای بزرگتر میتوانید ۵ یا ۶ نوار و همچنین گرداب غولپیکر معروف آن را به شکل یک نقطه قرمز تشخیص دهید. چهار ماهواره گالیله (آیو، اروپا، گانیمد، کالیستو) نیز قابل مشاهده هستند که هنگام عبور از مقابل مشتری، روی آن سایه میاندازند. اورانوس و نپتون حتی با تلسکوپهای بزرگ فقط به صورت لکههای درخشان سبز مایل به آبی دیده میشوند.
کهکشانها میلیاردها ستاره دارند ولی فقط به صورت لکههای کوچک سفید دیده میشوند. با بزرگنمایی بیشتر، فرم و بازوهای مارپیچی آنها نیز نمایان میشود.
هزاران عکس رنگارنگ از کهکشانها در اینترنت وجود دارد که با دوربینهای الکترونیکی گرفته شدهاند. این تصاویر با نوردهی طولانی ساخته شدهاند و در نتیجه بسیار درخشان هستند.
با این حال، اجسام فضایی را بیشتر سیاه و سفید میبینیم زیرا چشم ما قادر به نوردهی طولانی نیست. یکی از نزدیکترین کهکشانها به ما سحابی آندرومدا است. وقتی میگوییم «نزدیکترین»، در واقع منظورمان فاصلهای حدود ۲.۵ میلیون سال نوری است.
بهدلیل فاصله بسیار زیاد، فقط میتوانیم ببینیم این کهکشان ۲.۵ میلیون سال پیش چگونه بوده است، یعنی زمانی که هنوز هیچ انسانی روی زمین وجود نداشت.
خوشههای ستارهای کروی یا پراکنده هستند. تمام ستارههای یک خوشه به وسیله نیروی گرانش به هم پیوستهاند و به عنوان یک جرم واحد در میدان گرانشی کهکشان حرکت میکنند.
خوشههای پراکنده معمولا اشکال مختلفی دارند و به سمت مرکز متمرکز نیستند. یکی از معروفترین خوشههای پراکنده، پروین، در صورت فلکی گاو قرار دارد.
خوشههای پراکنده به صورت تودههای کم و بیش یک دستی از ستارهها دیده میشوند. خوشههای کروی مثل لکههای گرد به نظر میرسند که در صورت استفاده از تلسکوپ با عدسی ۱۵۰ میلیمتری یا بیشتر، به دستهای از ستارهها تبدیل میشوند.
ستارهها میتوانند مثل سیارهها دور ستارههای دیگر بچرخند. چنین جفتها یا خوشههای کوچک از ستارهها را سیستمهای ستارهای دوگانه یا چندگانه مینامند. اگرچه نمیتوانید دیسکهای ستارهای را با جزئیات ببینید، ستارههای دوگانه بدون شک ارزش بررسی دقیقتر را دارند.
آنها رنگهای متفاوتی دارند، مثلا یک ستاره قرمز و دیگری آبی است و با یک تلسکوپ کوچک یا حتی دوربین دوچشمی قابلمشاهده هستند. منقار (آلبیرو) یکی از زیباترین ستارههای دوگانه در صورت فلکی ماکیان است.
برای اطلاع از مقاله اتمسفر سیارههای دیگر چگونه است؟ روی لینک کلیک کنید. |
سحابیها مثل کهکشانها معمولا در آسمان بسیار تاریک مشاهده میشوند. برای دیدن آنها بهتر است به حومه شهر بروید، زیرا روشنایی شهری تجربهتان را خراب خواهد کرد. همچنین سحابیها را فقط سیاه و سفید خواهید دید، زیرا چشم انسان قادر به جمعآوری نور نبوده و در تاریکی به رنگها حساس نیست.
تصور کنید اتاقی تاریک به اطراف نگاه میکنید. همه اشیاء را به رنگ طیفهای خاکستری خواهید دید. چشم انسان در تاریکی از حالت «حساسیت به رنگ» به حالت «حساسیت به نور» تغییر میکند.
اگر میخواهید سحابیها را با جزئیات ببینید، به تلسکوپی با قطر عدسی حداقل ۲۰۰ میلیمتر نیاز دارید. اگر چه حتی با یک تلسکـوپ کوچک هم میتوانید سحابی شکارچی، حلقه در صورت فلکی لیرا و سحابی دمبل در صورت فلکی روباهک را ببینید.
دنبالهدارها سالی چند بار در آسمان شب ظاهر میشوند. فقط باید بدانید کجا و چه زمانی دنبال آنها بگردید. توصیه میکنیم تقویمی از رویدادهای نجومی داشته باشید.
دنبالهدارها مثل سحابیها و کهکشانها به صورت نقاط درخشان کوچک قابل مشاهده هستند، با این تفاوت که دم دارند. دنبالهدارهای بزرگ و درخشان مهمانهای نادری هستند و به طور گسترده در اخبار نجومی پوشش داده میشوند، بنابراین بعید است از آنها بیخبر بمانید.
تلسکـوپ نه تنها برای رصد فضایی، بلکه به عنوان یک جاسوس بزرگ روی زمین قابل استفاده است. آیا میخواهید خانهای را بالای یک کوه یا قطاری در دوردست ببینید؟ همه اینها را میتوانید با کمک تلسکوپ مشاهده کنید. با این حال به یاد داشته باشید که تلسکوپهای نجومی معمولا یک تصویر معکوس ارائه میدهند. بنابراین برای رصدهای زمینی به یک منشور اضافی نیاز خواهید داشت.
حالا اصول مشاهده نجومی را میدانید. احتمالا چند بار اول موفق نخواهید شد ولی ناامید نشوید. هرچه بیشتر تمرین کنید و تلسکـوپها و فیلترهای مختلف را امتحان کنید، اجرام رنگارنگ و متنوعتری را خواهید دید.
اگر میخواهید عکاسی نجومی را امتحان کنید، لزوما به یک تلسکوپ گرانقیمت نیاز ندارید. یک فرد باتجربه با تلسکـوپ کوچک نتایج بهتری نسبت به مبتدی که مجموعهای از تجهیزات نوری گرانقیمت دارد به دست میآورد.
نجوم و عکاسی نجومی دو سرگرمی جذاب هستند که طرفداران زیادی در سراسر جهان دارند. به حومه شهر یا پشتبام خانهتان بروید و آسمان شب را تماشا کنید. تصاویر نجومی خود را با دوستانتان به اشتراک بگذارید و تلسکـوپتان را در سفر همراه خود داشته باشید.
اگر قصد خرید تلسکوپ را دارید حتما قبل خرید بررسی های خود را به خوبی انجام دهید تا در خرید تلسکوپ مد نظر خود دچار مشکل نشوید. سایت موسسه طبیعت آسمان شب با بهترین قیمت و کیفیت در دسترس شماست.
برای دانلود مقاله با تلسکوپ چه چیزهایی را میتوانیم ببینیم؟ روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و با تلسکوپ چه چیزهایی را میتوانیم ببینیم؟
اتمسفر زمین ترکیبی خوشایند از نیتروژن و اکسیژن (به ترتیب ۷۸ و ۲۱درصد)، کمی بخار آب، دیاکسید کربن و سایر مولکولهای گازی است. فشار اتمسفری نیز ۱۰۱.۳۲۵ کیلوپاسکال است که تا ارتفاع تقریبا ۸.۵ کیلومتری اعمال میشود.
در مجموع، جو زمین پرثمر و حیاتبخش است ولی سایر سیارههای منظومه شمسی چطور؟ ترکیب و فشار جوی آنها چگونه است؟ هر سیارهای در منظومه شمسی نوعی جو دارد. بعضی از آنها بسیار نازک و رقیق (اگزوسفر عطارد) و بعضی دیگر فوقالعاده متراکم و قوی (جو غولهای گازی) هستند.
بسته به ترکیب سیاره، چه سنگی باشد یا یک غول گازی یا یخی، گازهای تشکیلدهنده جو از هیدروژن و هلیوم تا عناصر پیچیدهتر مثل اکسیژن، دیاکسید کربن، آمونیاک و متان متغیر هستند. حتما میدانید که جو سیارههای دیگر قابل تنفس نیست و از حیات پشتیبانی نمیکند، ولی موضوع فقط این نیست. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با اتمسفر سیارههای دیگر بیشتر آشنا شوید.
عطارد بسیار گرمتر و کوچکتر از آن است که جو داشته باشد. با این حال، یک اگزوسفر ضعیف و متغیر دارد که از هیدروژن، هلیوم، اکسیژن، سدیم، کلسیم، پتاسیم و بخار آب تشکیل شده است. فشار اتمسفریک عطارد حدود ۱۴-۱۰ بار یا معادل یک کوادریلیونم فشار جوی زمین است.
دانشمندان معتقدند که اگزوسفر عطارد از ذرههای به دستآمده از باد خورشیدی، خروج گازهای آتشفشانی و زبالههایی که به دلیل برخورد ریز شهاب سنگ وارد مدار شدهاند، تشکیل شده است. از آن جایی که عطارد اتمسفر کارآمدی ندارد، نمیتواند گرمای خورشید را حفظ کند. این امر همراه با خروج از مرکز بالا باعث میشود عطارد تغییرات قابل توجه دما را تجربه کند.
در حالیکه دما در سمتی که رو به خورشید است به ۷۰۰ کلوین (۴۲۷ درجه سانتیگراد) میرسد، در سمتی که در سایه قرار دارد به ۱۰۰ کلوین (۱۷۳- درجه سانتیگراد) کاهش مییابد.
اتمسفر بسیار متراکم زهره که عمدتا از دی اکسید کربن با مقدار کمی نیتروژن تشکیل شده است، مشاهده سطح این سیاره را دشوار میکند. فشار اتمسفری زهره ۹۲ بار (۹.۲ مگاپاسکال)، یعنی ۹۲ برابر فشار در سطح زمین است. جرم جو آن نیز ۹۳ برابر زمین است.
زهره گرمترین سیاره منظومه شمسی است که میانگین دمای سطح آن به ۷۳۵ کلوین (۴۶۲ درجه سانتیگراد/۸۶۳.۶ درجه فارنهایت) میرسد. دمای بالای زهره به دلیل اتمسفر غنی از دی اکسید کربن است که همراه با ابرهای ضخیم دی اکسید گوگرد، قویترین اثر گلخانهای را در منظومه شمسی ایجاد میکند.
بالای لایه متراکم دی اکسید کربن، ابرهای ضخیمی قرار دارند که عمدتا از دی اکسید گوگرد و قطرههای اسید سولفوریک تشکیل شدهاند. این ابرها حدود ۹۰درصد از نور خورشید دریافتشده را در فضا پخش میکنند.
یکی از پدیدههای رایج زهره بادهای شدید است که سرعت آنها به ۸۵ متر بر ثانیه (۳۰۰ کیلومتر در ساعت/ ۱۸۶.۴مایل در ساعت) در بالای ابرها میرسد و هر چهار تا پنج روز دور سیاره میچرخند. سرعت این بادها ۶۰ برابر سرعت چرخش زهره است، در حالیکه سریعترین بادهای زمین فقط ۱۰ تا ۲۰درصد سرعت چرخش آن هستند.
فضاپیماهای تحقیقاتی کشف کردهاند که ابرهای متراکم زهره درست مثل ابرهای زمین قادر به تولید رعد و برق هستند. بروز متناوب آنها که حداقل نصف میزان رعد و برق در زمین است، الگوی مرتبط با فعالیت آبوهوایی را نشان میدهد.
تلسکوپ بازتابی ۱۱۴ میلیمتری نایتاسکای مدل Astroguide 114AZ، یک تلسکوپ بازتابی (نیوتنی) بسیار قدرتمند و پیشرفته است که تجهیزات بسیار کاملی برای کشف شگفتیهای آسمان شب دارد. یک تلسکوپ سبک و قابل حمل و در عین حال با گردآوری نور بالا و قدرتمند که بسیار مناسب نوجوانان، دانشآموزان و بزرگسالانی است که میخواهند رصد آسمان را شروع کنند.
Astroguide 114AZ بیش از ۲۵۰ برابر گردآوری نور دارد و میتواند تا ۲۲۸ برابر بزرگنمایی کاربردی داشته باشد که کاملا برای مشاهده دهانه های ماه، قمرهای مشتری، حلقه زحل، خوشههای ستاره ای و موارد دیگر بسیار مناسب است.
Astroguide 114AZ ترکیبی کامل از کیفیت، ارزش، تجهیزات کامل و قدرت است.
Astroguide 114AZ یک تلسکوپ بازتابی (نیوتنی) است و آینه اصلی ۱۱۴ میلیمتری آن از جنس شیشه بسیار باکیفیت با بازتاب بسیار بالا و پوشش کامل از جنس آلومنیوم/ دی اکسید سیلیسیم با فاصله کانونی ۵۰۰ میلیمتر ساخته شدهاست.
مهمترین کار یک تلسکوپ گردآوری نور است، یعنی همانکاری که چشم ما برای دیدن انجام میدهد را تلسکوپ چندین برابر قویتر انجام میدهد. Astroguide 114AZ ، در حدود ۲۵۰ برابر چشم انسان گردآوری نور دارد، یعنی بیش از ۲ برابر یک تلسکوپ ۷۶ میلیمتری و ۲٫۵ برابر یک تلسکوپ ۷۰ میلیمتری.
علاوه بر گردآوری نور بالا، با توجه به آینه ۱۱۴ میلیمتری و با کیفیت، بزرگنمایی قابل قبول Astroguide 114AZ چیزی در حدود ۲۲۸ برابر است (به ازای هر میلیمتر ۲ برابر) و میتوانید تصاویر بسیار هیجانانگیزی از ماه و سیارات و اجرام اعماق آسمان با این تلسکوپ ببینید.
فوکوسر تلسکوپ یکی دیگر از بخشهای مهم یک تلسکوپ است و عملکرد خوب و دقیق آن باعث میشود تا تصویری شفاف و واضح داشته باشید. فوکوسر این تلسکوپ از نوع Gear rack است و به خوبی و با دقت بالا عمل میکند.
نکته دیگری که وجود دارد استفاده از استاندارد ۱.۲۵ اینچ در قطعات اپتیکی مانند چشمیها، بارلو و فوکوسر این تلسکوپ است که برتری و تفاوت بسیار زیادی نسبت به مدلهای مشابه بازار با چشمیهای 0.۹۶۵ اینچ که معمولا کیفیت بسیار پایینی دارند، ایجاد میکند. میدان دید در چشمیهای ۱.۲۵ اینچ بسیار وسیعتر است و وضوح تصویر بسیار بالاتری نسبت به چشمیهای 0.۹۶۵ اینچ دارد.
بدنه تلسکوپ از فلز و آلومینوم است اما در عین حال سبک و قابل حمل است.
سه پایه تلسکوپ بازتابی ۱۱۴ میلیمتری نایتاسکای مدل Astroguide 114AZ از استیل ضدزنگ ساخته شده و بسیار مقاوم و مستحکم است. ارتفاع سه پایه قابل تنظیم است و به راحتی حتی بر روی سطوح ناهموار نیز تراز میشود.
ارتفاع آن در کمترین حالت ۱۰۵ سانتیمتر و در حالت کاملا باز ۱۵۵ سانتیمتر است. مقر تلسکوپ به راحتی در هر دو محور افقی و عمودی قابل هدایت و کنترل است. در محور افقی برای جستجوی دقیقتر یک اهرم حرکت ریز تعبیه شده است.
همراه این تلسکوپ دو عدد چشمی استاندارد با قطر ۱.۲۵ اینچ با فاصله کانونیهای ۲۵ میلیمتر و ۱۰ میلیمتر وجود دارد که همگی از جنس شیشه با کیفیت ساخته شده و پوشش چند لایه و ضد انعکاس دارند و بدنه آنها از فلز است و به ترتیب بزرگنمایی ۲۰ و ۵۰ برابر ایجاد میکنند.
داخل پکیج تلسکوپ یک بارلو ۲ برابر آداپتوری با امکان اتصال به دوربین عکاسی نیز وجود دارد. بارلو ابزاری است که نسبت به ضریبی که دارد بزرگنمایی شما را افزایش میدهد. این بارلو بزرگنمایی هر چشمی را ۲ برابر افزایش میدهد و به ترتیب با چشمی ۲۵ میلیمتر ۴۰ برابر بزرگنمایی و با چشمی ۱۰ میلیمتر ۱۰۰ برابر بزرگنمایی خواهید داشت.
به دلیل بزرگنمایی زیاد، جستجو و یافتن اجرام در آسمان و زمین با یک تلسکوپ کار دشواری است. به همین دلیل تلسکوپ بازتابی ۱۱۴ میلیمتری نایتاسکای مدل Astroguide 114AZ از یک جوینده نور قرمز بهره میبرد که برای یافتن اجرام در آسمان بسیار کاربردی است.
بعد از انجام مراحلی ساده و همراستا کردن تلسکوپ و جوینده به راحتی میتوانید از طریق جوینده نور قرمز اجرام را پیدا کنید و با استفاده از تلسکوپ با بزرگنمایی بیشتر آنها را مشاهده کنید.
یکی دیگر از نیازهای رصدگران و علاقهمندان آسمان، عکاسی از طریق تلسکوپ با بزرگنمایی بالا است. روشهای مختلفی برای عکاسی با یک تلسکوپ وجود دارد. استفاده از دوربینهای عکاسی DSLR، دوربینهای مخصوص عکاسی با تلسکوپ یا CCDها و یا سادهترین روش استفاد از گوشی تلفن همراه.
همراه استروگاید 114AZ یک رابط و نگهدارنده گوشی موبایل وجود دارد تا شما به راحتی بتوانید تلفن همراه خود را روی چشمی تلسکوپ قرار داده و از هر آنچه از داخل چشمی دیده میشود، چه شب و چه روز، عکاسی و فیلمبرداری کنید.
دیگر وسیله همراه این تلسکوپ کیف حمل برزنتی است. این کیفت کاملا مناسب حمل و نقل تلسکوپ آماده شده و تمام وسایل جانبی به همراه پایه و لوله تلسکوپ محل قرارگیری مخصوص خود را دارند و به راحتی داخل آن قرار میگیرند تا با آسودگی بتوانید تلسکوپ خود را جا به جا کنید.
برای اطلاع از مقاله کرمچاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
جو زمین از نیتروژن، اکسیژن، بخار آب، دیاکسید کربن و سایر گازهای کمیاب تشکیل شده است و پنج لایه دارد که عبارتاند از تروپوسفر، استراتوسفر، مزوسفر، ترموسفر و اگزوسفر. به عنوان یک قاعده، هرچه در اتمسفر بالا برویم و از سطح زمین دور شویم، فشار و چگالی هوا کاهش مییابد.
تروپوسفر نزدیکترین لایه به زمین است که از سطح تا ارتفاع ۱۲ و ۱۷ کیلومتر (سطح تا ارتفاع ۷ و ۱۰.۵۶ مایل) امتداد دارد. این لایه تقریبا ۸۰درصد از جرم جو زمین را تشکیل میدهد و تقریبا تمام بخار آب یا رطوبت جوی را در خود جا داده است. بیشتر تغییرات آبوهوایی زمین در این لایه رخ میدهد.
استراتوسفر از بالای تروپوسفر شروع میشود و تا ارتفاع ۵۰ تا ۵۵ کیلومتری زمین (۳۱ تا ۳۴ مایل) ادامه دارد. لایه اوزون، بخشی از جو زمین که غلظت نسبتا بالایی از گاز ازن دارد، در این لایه قرار گرفته است.
لایه بعدی مزوسفر است که از فاصله ۵۰ تا ۸۰ کیلومتری (۳۱ تا ۵۰ مایلی) بالاتر از سطح دریا امتداد دارد. این لایه با میانگین دمای ۸۵- درجه سانتیگراد (۱۲۰- درجه فارنهایت/۱۹۰ کلوین)، سردترین جای زمین است.
ترموسفر، دومین لایه مرتفع اتمسفر، از ارتفاع حدود ۸۰ کیلومتری (۵۰ مایلی) تا ترموپاوز در ارتفاع ۱۰۰۰-۵۰۰ کیلومتری (۶۲۰-۳۱۰ مایلی) امتداد دارد.
در بخش پایینی ترموسفر، از ۸۰ تا ۵۵۰ کیلومتر (۵۰ تا ۳۴۲ مایل)، یونوسفر قرار گرفته است که در آن ذرهها توسط تابش خورشیدی یونیزه میشوند. این لایه کاملا بدون ابر و بخار آب است. همچنین پدیدههایی مثل شفق قطبی شمالی و جنوبی در این ارتفاع رخ میدهند.
اگزوسفر، بیرونیترین لایه جو زمین، از بالای ترموسفر در ارتفاع حدود ۷۰۰ کیلومتری از سطح دریا شروع میشود و تا حدود ۱۰ هزار کیلومتر (۶۲۰۰ مایل) از سطح زمین ادامه دارد. اگزوسفر در نهایت با خلاء فضا ادغام شده است. این لایه عمدتا از مقادیر بسیار کم هیدروژن و هلیوم و چند مولکول سنگینتر از جمله نیتروژن، اکسیژن و دی اکسید کربن تشکیل شده است.
اگزوسفر بیش از حد بالا است و امکان وقوع هیچ پدیده هواشناسی در آن وجود ندارد. با این حال شفق قطبی گاهی در قسمت پایینی اگزوسفر، جایی که به ترموسفر چسبیده است رخ میدهد.
میانگین دمای سطح زمین تقریبا ۱۴ درجه سانتیگراد است. گرمترین دمای ثبتشده روی زمین ۷۰.۷ درجه سانتیگراد (۱۵۹ درجه فارنهایت) بود که در کویر لوت ایران ثبت شد. سردترین دمای زمین نیز در پایگاه وستوک اتحاد جماهیر شوروی در قطب جنوب اندازهگیری شد که به پایینترین حد تاریخی ۸۹.۲- درجه سانتیگراد (۱۲۹- درجه فارنهایت) رسید.
سیاره مریخ اتمسفر بسیار نازکی دارد که از ۹۶درصد دیاکسید کربن، ۱.۹۳درصد آرگون، ۱.۸۹درصد نیتروژن و مقداری اکسیژن و آب تشکیل شده است. جو مریخ کاملا غبارآلود است و ذرههایی با قطر ۱.۵میکرومتر در آن معلق هستند. این ذرهها باعث میشوند وقتی از سطح مریخ به آسمان نگاه میکنیم قهوهای مایل به زرد بهنظر برسد. فشار اتمسفریک مریخ بین ۰.۴ و ۰.۸۷ کیلوپاسکال، معادل تقریبا ۱درصد فشار زمین در سطح دریا، است.
اتمسفر نازک و فاصله زیاد از خورشید باعث شده است دمای سطح مریخ بسیار سردتر از زمین باشد. میانگین دمای این سیاره ۴۶- درجه سانتیگراد (۵۱ درجه فارنهایت) است که در طول زمستان در قطبها به ۱۴۳- درجه سانتیگراد (۲۲۵.۴- درجه فارنهایت) و در ظهرهای تابستان در خط استوا حداکثر به ۳۵ درجه سانتیگراد (۹۵ درجه فارنهایت) میرسد.
این سیاره طوفانهای گرد و غباری را تجربه میکند که ممکن است به چیزی شبیه گردبادهای کوچک تبدیل شوند. طوفانهای بزرگتر زمانی رخ میدهند که گرد و غبار وارد اتمسفر شود و خورشید آن را گرم کند.
هوای پر از گرد و غبار گرم بالا میآید و بادها قویتر میشوند. در نهایت ممکن است طوفانهایی ایجاد شوند که هزاران کیلومتر وسعت دارند و ماهها طول میکشند. وقتی طوفانها به این اندازه بزرگ شوند، بخش زیادی از سطح مریخ را از دید مخفی میکنند.
مقدار کمی متان با غلظت تخمینی حدود ۳۰ قسمت در میلیارد (ppb) در اتمسفر مریخ شناسایی شده است. بررسیها نشان میدهد که این ماده از مناطق خاصی آزاد شده است. منطقه اول بین Isidis و Utopia Planitia (۳۰ درجه شمالی ۲۶۰ درجه غربی) و دومی در Arabia Terra (۰ درجه شمالی ۳۱۰ درجه غربی) قرار دارد.
آمونیاک نیز توسط ماهواره مارس اکسپرس در مریخ شناسایی شده است، اگر چه عمر نسبتا کمی دارد. دقیقا معلوم نیست این آمونیاک از کجا آمده است، ولی فعالیتهای آتشفشانی به عنوان منبع احتمالی آن پیشنهاد شدهاند.
مشتری مثل زمین، شفقهای قطبی را در نزدیکی قطبهای شمالی و جنوبی خود تجربه میکند، با این تفاوت که فعالیت شفقی در مشتری بسیار شدیدتر است و به ندرت متوقف میشود. تشعشعهای شدید، میدان مغناطیسی مشتری و مواد آتشفشانی آیو (قمر مشتری) که با یونوسفر این سیاره واکنش میدهند، نمایش نوری واقعا جذابی ایجاد میکند.
مشتری الگوهای آبوهوایی خشنی را تجربه میکند. سرعت باد ۱۰۰ متر بر ثانیه (۳۶۰ کیلومتر در ساعت) در بعضی مناطق رایج است و گاهی به ۶۲۰ کیلومتر در ساعت (۳۸۵ مایل در ساعت) میرسد.
طوفانها در عرض چند ساعت شکل میگیرند و ممکن است وسعت آنها در طول شب به چند هزار کیلومتر برسد. یک طوفان خاص، لکه سرخ بزرگ، حداقل از اواخر دهه ۱۶۰۰ در جریان است و در طول تاریخ کوچک و بزرگ شده است. در سال ۲۰۲۱، پیشنهاد شد که لکه سرخ بزرگ ممکن است در نهایت ناپدید شود.
مشتری همیشه با ابرهای متشکل از بلورهای آمونیاک و احتمالا هیدروسولفید آمونیوم پوشیده شده است. این ابرها در تروپوپوز قرار دارند و در نوارهایی با عرضهای جغرافیایی مختلف قرار گرفتهاند که به مناطق گرمسیری معروف هستند.
لایه ابر حدود ۵۰ کیلومتر (۳۱ مایل) عمق دارد و حداقل از دو طبقه ابر تشکیل شده است: یک لایه ضخیم در پایین و یک منطقه نازکتر.
همچنین رعد و برقهای شناساییشده در اتمسفر مشتری نشان میدهند که ممکن است لایه نازکی از ابرهای آبی زیر لایه آمونیاک وجود داشته باشد. احتمالا قطبیت آب، جدایش بار موردنیاز را برای رعد و برق ایجاد میکند. بر اساس مشاهدهها، این تخلیههای الکتریکی میتوانند تا هزار برابر قویتر از چیزی باشند که روی زمین میبینیم.
اتمسفر بیرونی زحل شامل ۹۶.۳درصد هیدروژن مولکولی و ۳.۲۵درصد هلیوم است. این غول گازی حاوی عناصر سنگینتری نیز است، اگرچه مقدار آنها نسبت به هیدروژن و هلیوم مشخص نیست. فرض بر این است که با فراوانی اولیه عناصر بعد از شکلگیری منظومه شمسی مطابقت دارند.
مقادیر کمی آمونیاک، استیلن، اتان، پروپان، فسفین و متان نیز در جو زحل شناسایی شده است. ابرهای بالایی از کریستالهای آمونیاک تشکیل شدهاند، در حالیکه به نظر میرسد ابرهای پایینتر از هیدروسولفید آمونیوم (NH4SH) یا آب تشکیل شدهاند.
تشعشعهای فرابنفش خورشید باعث فوتولیز متان در اتمسفر فوقانی میشود که نتیجه آن مجموعهای از واکنشهای شیمیایی هیدروکربنی است. محصول این واکنشها توسط گردابها و انتشار به پایین منتقل میشود.
اتمسفر زحل الگوی نواری شبیه مشتری دارد، ولی نوارهای آن در نزدیکی خط استوا بسیار کمنورتر و عریضتر هستند. این نوارها مثل ابر مشتری به لایههای بالایی و پایینی تقسیم میشوند که بر اساس عمق و فشار، ترکیب متفاوتی دارند.
در لایههای بالایی، دما بین ۱۰۰ تا ۱۶۰ کلوین و فشار بین ۰.۵تا ۲ بار است و ابرها از یخ آمونیاک تشکیل شدهاند. ابرهای یخ آب از سطحی شروع میشوند که فشار حدود ۲.۵ بار است و تا ۹.۵ بار، جایی که دما بین ۱۸۵ تا ۲۷۰ کلوین است، ادامه دارند.
در این لایه، نواری از یخ هیدروسولفید آمونیوم در محدوده فشار ۳ تا ۶ بار و دمای ۲۹۰ تا ۲۳۵ کلوین قرار دارد. در نهایت لایههای پایینتر با فشار بین ۱۰ تا ۲۰ بار و دمای ۲۷۰ تا ۳۳۰ کلوین، حاوی قطرههای آب با آمونیاک در محلول آبی است.
در حالیکه مشتری لکه سرخ بزرگ دارد، زحل به صورت دورهای چیزی دارد که به عنوان لکه سفید بزرگ شناخته میشود. این پدیده منحصربهفرد ولی کوتاه مدت یک بار در هر سال زحل، معادل تقریبا هر ۳۰ سال زمینی، در زمان انقلاب تابستانی نیمکره شمالی رخ میدهد.
این لکهها ممکن است چند هزار کیلومتر عرض داشته باشند و در سالهای ۱۸۷۶، ۱۹۰۳، ۱۹۳۳، ۱۹۶۰ و ۱۹۹۰ مشاهده شدهاند. کاوشگر فضایی کاسینی در سال ۲۰۱۰ نوار بزرگی از ابرهای سفید را به نام اختلال الکترواستاتیک شمالی مشاهده کرد که زحل را دربرگرفتهاند.
بادهای زحل پس از نپتون، دومین بادهای سریع در میان سیارههای منظومه شمسی هستند. دادههای وویجر نشان میدهد اوج سرعت بادهای شرقی به ۵۰۰ متر بر ثانیه (۱۸۰۰ کیلومتر در ساعت) میرسد.
شواهدی از آب و هوای طوفانی در قطبهای شمالی و جنوبی زحل مشاهده شده است. این شواهد در قطب شمال به شکل یک الگوی موج شش ضلعی و در جنوب یک رودباد عظیم است.
الگوی موج ششضلعی پایدار در اطراف قطب شمال اولین بار در تصاویر وویجر مورد توجه قرار گرفت. اضلاع شش ضلعی هر کدام حدود ۱۳۸۰۰ کیلومتر (۸۶۰۰ مایل) طول دارند که بیشتر از قطر زمین است. این ساختار با دوره چرخشی ۱۰ ساعت و ۳۹ دقیقه و ۲۴ ثانیه میچرخد که احتمالا معادل دوره چرخشی درون زحل است.
گرداب قطب جنوب زحل اولین بار با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل رصد شد. تخمین زده میشود که این طوفانها بادهایی با سرعت ۵۵۰ کیلومتر در ساعت ایجاد میکنند. آنها از نظر اندازه با زمین قابل مقایسه هستند و تصور میشود میلیاردها سال است که ادامه دارند.
در سال ۲۰۰۶، کاوشگر فضایی کاسینی طوفانی را مشاهده کرد که چشم کاملا مشخصی داشت. چنین طوفانی در هیچ سیارهای غیر از زمین، حتی در مشتری، مشاهده نشده بود.
اتمسفر اورانوس مثل زمین، بسته به دما و فشار به چند لایه تقسیم شده است. این سیاره مثل سایر غولهای گازی سطح محکمی ندارد.
دانشمندان سطح را به عنوان منطقهای تعریف میکنند که فشار اتمسفریک از یک بار (فشار زمین در سطح دریا) بیشتر باشد. هر چیزی که از راه دور قابل سنجش باشد، حدود ۳۰۰ کیلومتر زیر سطح ۱ بار نیز به عنوان جو در نظر گرفته میشود.
بر این اساس، اتمسفر اورانوس به سه لایه تقسیم میشود. لایه اول تروپوسفر است که بین ارتفاع ۳۰۰- کیلومتر زیر سطح و ۵۰ کیلومتر بالای آن قرار دارد. فشار در این لایه بین ۱۰۰ تا ۰.۱ بار (۱۰ مگاپاسکال تا ۱۰ کیلوپاسکال) متغیر است.
لایه دوم استراتوسفر است که بین ۵۰ تا ۴ هزار کیلومتر قرار دارد و فشاری بین ۰.۱ و ۱۰-۱۰ (۱۰ کیلوپاسکال تا ۱۰ میکروپاسکال) را تجربه میکند.
تروپوسفر متراکمترین لایه در جو اورانوس است. دمای آن از ۳۲۰ کلوین (۴۶.۸۵ درجه سانتیگراد/ ۱۱۶ درجه فارنهایت) در پایه (۳۰۰-کیلومتر) تا ۵۳ کلوین (۲۲۰-درجه سانتیگراد/۳۶۴-درجه فارنهایت) در ۵۰ کیلومتر متغیر است.
بالای این لایه سردترین نقطه منظومه شمسی محسوب میشود. منطقه تروپوپاز مسئول بخش زیادی از انتشار مادون قرمز حرارتی اورانوس است، بنابراین دمای آن ۰.۳ ± ۵۹.۱ است.
داخل تروپوسفر لایههایی از ابرها وجود دارد. ابرهای آبی در پایینترین فشار و ابرهای هیدروسولفید آمونیوم بالای آنها قرار گرفتهاند. سپس ابرهای آمونیاک و سولفید هیدروژن و در نهایت، ابرهای نازک متان لایههای بعدی را تشکیل میدهند.
دما در استراتوسفر تا حد زیادی بهدلیل گرمای ناشی از تابش خورشید از ۵۳ کلوین (۲۲۰-درجه سانتی گراد/۳۶۴-درجه فارنهایت) در سطح بالایی تا بین ۸۰۰ و ۸۵۰ کلوین (۵۷۷-۵۲۷ درجه سانتی گراد/۱۰۷۰-۹۸۰ درجه فارنهایت) در پایه ترموسفر متغیر است.
استراتوسفر حاوی مه اتان است که ممکن است در ظاهر کسلکننده این سیاره نقش داشته باشد. استیلن و متان نیز وجود دارند که به گرم شدن استراتوسفر کمک میکنند.
بیرونیترین لایه، ترموسفر و تاج، از ارتفاع ۴ هزار تا ۵۰ هزار کیلومتر از سطح گسترش یافته است. این منطقه دمای یکنواخت ۸۵۰-۸۰۰ کلوین (۵۷۷ درجه سانتیگراد/ ۱۰۷۰ درجه فارنهایت) دارد، اگر چه دانشمندان دلیل آن را نمیدانند. از آن جایی که فاصله اورانوس از خورشید بسیار زیاد است، میزان جذب نور خورشید نمیتواند علت اصلی آن باشد.
آبوهوای اورانوس مثل مشتری و زحل از الگوی مشابهی پیروی میکند که در آن سیستمها به نوارهایی تقسیم شدهاند که دور سیاره میچرخند. بادهای اورانوس میتوانند به سرعت ۹۰۰ کیلومتر در ساعت (۵۶۰ مایل در ساعت) برسند و طوفانهای عظیمی را مانند آنچه در سال ۲۰۱۲ توسط تلسکوپ فضایی هابل مشاهده شد، ایجاد کنند.
مشابه لکه سرخ بزرگ مشتری، این لکه سیاه یک گرداب ابری عظیم با ابعاد ۱۷۰۰ کیلومتر در ۳ هزار کیلومتر (۱۱۰۰ مایل در ۱۹۰۰ مایل) بود.
در ارتفاع زیاد، اتمسفر نپتون ۸۰ درصد هیدروژن و ۱۰درصد هلیوم است و مقدار کمی متان دارد. جذب نور قرمز توسط متان اتمسفر باعث میشود نپتون مثل اورانوس آبی به نظر برسد، اگرچه تیرهتر و واضحتر از آن است. از آن جایی که محتوای متان جو نپتون شبیه اورانوس است، احتمالا عناصر دیگری در رنگ تیرهتر نپتون نقش دارند.
جو نپتون به دو بخش اصلی تقسیم میشود: تروپوسفر پایین (جایی که دما با افزایش ارتفاع کاهش مییابد) و استراتوسفر (جایی که دما با افزایش ارتفاع افزایش مییابد). مرز بین این دو، تروپوپوز، فشار ۰.۱ بار (۱۰ کیلو پاسکال) دارد.
طیفسنجی نپتون نشان میدهد که استراتوسفر پایینی آن به دلیل تراکم محصولات ناشی از برهمکنش اشعه ماوراء بنفش و متان (یعنی فوتولیز)، از جمله اتان و اتین، مهآلود است. استراتوسفر همچنین مقادیر کمی مونوکسید کربن و سیانید هیدروژن دارد که مسئول گرمتر بودن استراتوسفر نپتون نسبت به اورانوس هستند.
به دلایلی که هنوز مشخص نیست، ترموسفر این سیاره دمای غیرعادی بالایی در حدود ۷۵۰ کلوین (۴۷۶.۸۵ درجه سانتیگراد/۸۹۰ درجه فارنهایت) را تجربه میکند. فاصله نپتون از خورشید خیلی دور است. بنابراین این گرما توسط تابش فرابنفش ایجاد نمیشود و حتما مکانیسم گرمایش دیگری وجود دارد.
این مکانیسم ممکن است برهمکنش جو با یونهای موجود در میدان مغناطیسی سیاره یا امواج گرانشی درونی پراکندهشده در اتمسفر باشد.
از آن جایی که نپتون یک جسم جامد نیست، جو آن تحت چرخش دیفرانسیل قرار میگیرد. منطقه وسیع استوایی با دورهای حدود ۱۸ ساعت میچرخد که کندتر از چرخش ۱۶.۱ ساعته میدان مغناطیسی سیاره است. در مقابل، مناطق قطبی دوره چرخش ۱۲ ساعته دارند.
این چشمگیرترین چرخش دیفرانسیل در منظومه شمسی است و منجر به برش باد عرضی قوی و طوفانهای شدید میشود. سه مورد از تاثیرگذارترین طوفانها در سال ۱۹۸۹ توسط کاوشگر فضایی وویجر ۲ مشاهده شدند و سپس بر اساس ظاهرشان نامگذاری شدند.
اولین موردی که مشاهده شد، یک گردباد عظیم به ابعاد ۱۳ هزار در ۶۶۰۰ کیلومتر و شبیه لکه سرخ بزرگ مشتری بود. این طوفان که به عنوان لکه تاریک بزرگ شناخته میشود، زمانی که تلسکوپ فضایی هابل دنبال آن بود، مشاهده نشد.
در عوض، طوفان جدیدی که از نظر ظاهری بسیار شبیه بود در نیمکره شمالی سیاره پیدا شد که نشان میدهد این طوفانها عمر کوتاهتری نسبت به طوفانهای مشتری دارند. این طوفان اسکوتر بود، گروهی از ابرهای سفید پایینتر از لکه تاریک بزرگ. این نام مستعار اولین بار در ماههای منتهی به نزدیک شدن وویجر ۲ به نپتون در سال ۱۹۸۹ مطرح شد.
لکه تاریک کوچک، یک گردباد بزرگ جنوبی، دومین طوفان شدیدی بود که در سال ۱۹۸۹ مشاهده شد. این لکه در ابتدا کاملا تاریک بود ولی با نزدیک شدن وویجر ۲ به سیاره نپتون، هسته درخشانی در مرکز آن ایجاد شد که در بیشتر تصاویر با بالاترین وضوح قابلمشاهده است.
در مجموع، سیارههای منظومه شمسی جوهای مختلفی دارند. در مقایسه با اتمسفر خوشایند و نسبتا ضخیم زمین، بعضی از آنها بسیار نازک و تعداد دیگر به شدت متراکم هستند. همچنین دمای آن ها از بسیار گرم (زهره) تا سرمای شدید متغیر است.
وقتی نوبت به سیستم های آب و هوایی میشود، باز هم تفاوت زیادی وجود دارد. زمین به آبوهوای خود میبالد ولی سیارههای دیگر طوفانهای گرد و غبار شدیدی را تجربه میکنند که نظیر آنها را ندیدهایم. اگرچه بعضی از سیارهها کاملا با حیاتی که میشناسیم دشمن هستند، بعضی دیگر جای امیدواری دارند.
برای اطلاع از مقاله ۹ راز بزرگ جهان هستی روی لینک کلیک کنید. |
نتیجه
وقتی نوبت به سیستم های آب و هوایی میشود، باز هم تفاوت زیادی وجود دارد. زمین به آبوهوای خود میبالد ولی سیارههای دیگر طوفانهای گرد و غبار شدیدی را تجربه میکنند که نظیر آنها را ندیدهایم. اگرچه بعضی از سیارهها کاملا با حیاتی که میشناسیم دشمن هستند، بعضی دیگر جای امیدواری دارند.
اگر شما هم به مباحث علم نجوم علاقمند هستید و می خواهید آسمان شب را رصد کنید حتما خرید تلسکوپ را در دستور کار خود قرار دهید. خرید تلسکوپ در سایت موسسه طبیعت آسمان شب با بهترین قیمت و کیفیت در دسترس است.
برای دانلود مقاله ۹ راز بزرگ جهان هستی روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و اتمسفر سیارههای دیگر چگونه است؟
از منظومه شمسی گرفته تا دورترین نقاط اقیانوس کیهانی، جهان هستی سرشار از اسرار ناشناخته است. قرنها پیش، ستارهشناسان درباره ماهیت دنبالهدارها و ترکیب شیمیایی ستارهها سردرگم بودند.
این معماهای قدیمی حل شده اند. با این حال، تماشای اعماق آسمان با تلسکوپهای بزرگتر و ابزارهای حساستر معماهای جدیدی را جایگزین کرده است. امروزه با پرسشهایی درباره سیاهچالهها، ماهیت قوانین فیزیکی و جایگاه خود در کیهان روبهرو هستیم.
وقتی ۹ راز بزرگ کیهان را بشناسید، متوجه خواهید شد که بزرگترین راز خود جهان هستی است. کیهانشناسان به شدت تلاش میکنند تا نحوه تولد، ترکیب و سرنوشت آن را درک کنند. شاید در دهههای آینده پاسخ این سوالها را پیدا کنیم و تا آن زمان ممکن است با معماهای جدیدی روبهرو شده باشیم. در این مقاله، ۹ مورد از بزرگترین رازهای فضا، کیهان و کل جهان را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
پاسخ ساده این است: از طریق نیروی گرانش. ماده اولیه در کیهان تازه متولدشده به طور یکنواخت پخش نشده بود. نواحی با چگالی کمتر، ماده بیشتری را جذب کردند و در طول زمان بزرگتر شدند. فضاهای خالی نیز خالیتر شدند.
در نتیجه، اگرچه جهان در حال انبساط بود، ماده به سمت تودههایی کشیده شد که در نهایت به کهکشانهایی مثل کهکشان راه شیری تبدیل شدند. کیهانشناسان تولد کهکشانها را در جهان در حال انبساط با اجرای شبیهسازیهای رایانهای بزرگ مطالعه میکنند. یکی از این شبیهسازیهای عظیم « Millennium Run» است که توسط دانشمندان دانشگاه دورهام انجام شد.
بله، درست حدس زدید، ستارهشناسان میتوانند در رایانه جهان بسازند. سپس، آمار توزیع کهکشانهای حاصل را با ساختار بزرگ مشاهده شده کیهان مقایسه میکنند. خبر خوب این است که یک مدل خاص تطابق خوبی با واقعیت دارد. یعنی جهانی که در آن بیشتر ماده از ذرههای تاریک تشکیل شده است که به سختی با اتمهای عادی برهمکنش میکنند.
بر اساس این مدل، کهکشانها و خوشههای کهکشان توسط ساختارهای رشتهای به یکدیگر متصل هستند و بهنظر میرسد که بعضی از مشاهدهها این دیدگاه را تایید میکنند.
با این حال، یک مشکل وجود دارد. این مدل همچنین پیشبینی میکند که کهکشانهای بزرگ توسط صدها کهکشان کوچکتر احاطه شدهاند که چنین چیزی مشاهده نمیشود. همچنین مشخص نیست که چگونه اولین کهکشانهای عظیم خیلی زود بعد از بیگ بنگ شکل گرفتند. بنابراین، تصویر فعلی فعلا ناقص است.
جالب است که میتوانیم این سوال را بپرسیم، زیرا تا اواسط دهه ۱۹۹۰ ستارهشناسان از وجود منظومههای خورشیدی دیگر خبر نداشتند. تا آن زمان، تعداد انگشتشماری سیاره در حال چرخش دور یک تپاختر (جسد ستارهای فشرده که پرتوهای ایکس کشنده زیادی از خود ساطع میکند) کشف شده بودند. ولی هیچ کس از همراهان سیارهای ستارههای مشابه خورشید خبر نداشت.
بنابراین، آیا مساله منحصربهفرد بودن منظومه شمسی ما در جهان هستی حل شده است؟ به نوعی بله. در حال حاضر میدانیم که منظومههای خورشیدی دیگری وجود دارند. ستارهشناسان ستارههای خورشیدمانند دیگری را یافتهاند که یک یا چند سیاره همراه دارند.
شکارچیان سیارههای فراخورشیدی با چیزهای عجیب و غریب زیادی مواجه شدهاند، از جمله مشتریهای داغ که ظاهرا به صورت مارپیچ به سمت مدارهای کوچک و سریع رفتهاند و در طول این فرایند سیارههای دیگر را به مدارهای بسیار طولانی یا حتی خارج از منظومه پرتاب کردهاند.
یک جهان کوچک و زمینمانند در چنین سیستمی احتمالا از این بیلیارد سیارهای جان سالم به در نخواهد برد. بنابراین، سیارههای قابلزیست کمتر از آنچه برخی تصور میکنند، رایج هستند.
از طرف دیگر، تلسکوپهای فعلی قادر به تشخیص منظومههای مشابه ما نیستند، اگرچه تلسکوپهای آینده این توانایی را خواهند داشت. بنابراین، در واقع ممکن است منظومههای خورشیدی مشابه زیادی وجود داشته باشند. به هر حال، طبیعت هیچ وقت از چیزی فقط یک نسخه نمیسازد.
منظومه شمسی ما اگرچه نادر است، احتمالا منحصربهفرد نیست. با این حال تا زمانی که منظومه شمسی مشابهی پیدا نشود، پاسخ این سوال را به طور قطع نمیدانیم.
این سوال به وجود چیزی قبل از بیگ بنگ اشاره میکند. برای پیدا کردن علت انفجار بزرگ، یک رویداد قبلی را فرض میکنید که ظاهرا اثر کیهانساز داشته است.
با این حال، کاملا مشخص نیست که آیا کلمه «قبلی» در اینجا معنایی دارد یا نه. شاید بیگ بنگ نه تنها ایجادکننده ماده و انرژی، بلکه منشا خود فضا و زمان بوده است. در این صورت، صحبت درباره یک علت منطقی دشوار است.
این بحث بسیار فلسفی است. بنابراین، جای تعجب نیست که کیهانشناسان سعی میکنند از موضوع خلقت خودبهخودی جهان هستی از هیچ اجتناب کنند.
تا همین اواخر، برخی دانشمندان معتقد بودند که جهان روزی دوباره فرو خواهد ریخت و در نهایت انفجار دیگری رخ خواهد داد. سپس معلوم شد که انبساط کنونی جهان احتمالا هرگز متوقف نخواهد شد و این ایده کنار گذاشته شد.
برخی فیزیکدانان معتقد هستند که بیگ بنگ ناشی از برخورد فضازمان چهار بعدی خالی ما با جهان دیگری بود که کنار جهان ما در یک فضای حجیم چند بعدیتر شناور است. سوال گیجکنندهتر این است که اگر چیزی باعث بیگ بنگ شده است، علت آن چه بود؟
تلسکوپ خورشیدی کورونادو با مقر ردیاب اتوماتیک خورشید مدل Coronado PST با سه پایه، مناسب رصد حرفهای و تخصصی پدیدههای خورشیدی است. این تلسکوپ با فاصله کانونی 400 میلیمتر و قطر عدسی شیئی 40 میلیمتر، قابل حملترین و شاید بتوان گفت کوچکترین تلسکوپ حرفهای رصد خورشید در بازار است و این امکان را به کاربر میدهد تا به راحتی آن را برای مشاهدات خورشیدی در هر مکانی همراه خود داشته باشد. استفاده از فیلتر با پهنای باند عبوری بسیار کوچک برای امواج نور معادل 1 آنگستروم (0.1 نانومتر) این تلسکوپ را برای مشاهده زبانههای خورشیدی ، لکههای خورشید، گرانول خورشیدی و غیره که در تصویر زیر میبیند به ابزاری عالی تبدیل کرده است.
مقر ردیاب اتوماتیک خورشید اسکای واچر سبک و به شکل عجیبی کاربردی آسان و سریع دارد. نگران هم خط کردن تلسکوپ از شب قبل یا ابتدای صبح نباشید. تنها با فشردن یک کلید مقر منحصربفرد اسکای واچر مدل هلیوفایند HelioFind و جیپیاس GPS داخلی آن به طور خودکار محل شما را شناسایی کرده و ردیاب آن سمت و ارتفاع خورشید را تشخیص داده و برای ساعتها آن را دنبال میکند. ردیاب گوتوی اسکای واچر بویژه برای رصدگران خورشیدگرفتگی عالی و مناسب است یا آموزگارانی که نجوم تدریس میکنند بویژه درباره خورشید.
برای اطلاع از مقاله کرمچاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
شاید پایانی در کار نباشد. انسانها میمیرند، سیارهها فرسایش مییابند، ستارهها منفجر میشوند و حتی سیاهچالهها تبخیر میشوند، ولی جهان هستی ممکن است برای همیشه زنده بماند.
در حال حاضر، از رونق تولد کیهانی، یعنی زمانی که نرخ تولد ستارهای در کیهان به اوج خود رسیده بود، زمان زیادی گذشته است. حدود صد میلیارد سال دیگر نیز شکلگیری ستاره در بسیاری از کهکشانها تقریبا به طور کامل کاهش پیدا خواهد کرد. کیهان به عنوان یک کل چه سرنوشتی خواهد داشت؟
از زمان کشف شتاب اسرارآمیز نرخ انبساط کیهان، معروف به انرژی تاریک، در سال ۱۹۹۸، بسیاری از ستارهشناسان بر این باورند که سرعت آن هرگز کاهش نخواهد یافت. چه برسد به اینکه به مرحله انقباض برگردد.
بنابراین، در آیندهای دور، کهکشانها به طور فزایندهای از یکدیگر دور خواهند شد. در نهایت، آنها فراتر از افق کیهانی یکدیگر ناپدید میشوند و جهان به مکانی تاریک و خلوت تبدیل خواهد شد.
آنچه نمیدانیم توالی دقیق وقایع است. شاید همه ذرههای بنیادی در درازمدت ناپایدار باشند و ماده به طور کامل از بین برود. همچنین، ممکن است انرژی تاریک اسرارآمیز با گذشت زمان قویتر شده و منجر به شکاف بزرگ شود، یعنی زمانی که خود فضا از هم جدا میشود.
بیایید با سوال دیگری شروع کنیم: آیا اسحاق نیوتن اشتباه میکرد؟ نظریه گرانش او بهاندازه کافی برای پرتاب فضاپیما به ماه دقیق است، ولی در سرعتهای بسیار بالا یا در میدانهای گرانشی بسیار قوی کاربردی نیست.
اینجاست که نظریه نسبیت عام اینشتین جایگزین بهتری است. این نظریه به درستی خم شدن نور ستارهها توسط گرانش، فروپاشی تپاخترهای دوتایی مداری و تاب برداشتن فضازمان دور سیاهچاله را توصیف میکند. به همین دلیل است که نسبیت عام در حال حاضر بهترین نظریه گرانش محسوب میشود. پس چرا این سوال را میپرسیم؟ به این دلیل که تاریخ ممکن است تکرار شود. شاید با گذشت زمان، فیزیکدانان نظریه گرانش بهتری ارائه کنند.
در واقع، کاهش سرعت غیرقابل توضیح فضاپیماهایی مانند پایونیر ۱۰ و ۱۱ که بیشتر از چیزی بود که به دلیل گرانش ترکیبی خورشید و سیارهها انتظار میرفت، به عنوان شواهدی برای فیزیک جدید تفسیر شده است.
در سالها و دهههای گذشته، آزمایشهای مختلف نسبیت عام با استفاده از تله متری فضاپیما و مشاهدههای نجومی انجام شده است. نظریه انیشتین تمام آنها را با موفقیت پشت سر گذاشته است ولی فیزیکدانان همچنان به کنکاش خود ادامه خواهند داد. شاید روزی معلوم شود که این نظریه اشتباه نیست، بلکه ناقص است.
جهان مادی ما از ذرههای بنیادی تشکیل شده است که توسط چهار نیروی طبیعت اداره میشوند. فیزیکدانان میتوانند خواص ذرهها را از جمله نسبت جرم بین پروتونها و الکترونها اندازهگیری کنند، قدرت و رفتار گرانش، الکترومغناطیس و دو نیروی هستهای را بررسی کنند و مجموعهای از ثابتهای فیزیکی مانند سرعت نور ارائه کنند.
با این حال، هیچ کس نمیداند که چرا ارزشهای به دست آمده اینقدر هستند. چرا جهان به این شکل است و آیا میتوانست متفاوت باشد؟ یک چیز واضح است، اینکه نباید آرایش جهان را زیاد دستکاری کرد. فقط یک تغییر جزئی در جرم یا بار نوع خاصی از ذره یا افزایش اندک قدرت یکی از نیروهای طبیعت، جهان را خالی از ستارهها، سیارهها و حیات خواهد کرد.
به نظر میرسد طبیعت طوری تنظیم شده است که پیچیدگی ایجاد کند. انگار جهان هستی برای ظهور حیات به خوبی تنظیم شده است. این معمای جالبی را به وجود آورده است. اگر ویژگیهای بنیادی کیهان نتیجه شانسی یک فرایند تصادفی باشد، خیلی عجیب به نظر می رسد که نتیجه آن این قدر خاص شده است. اگر فقط یک بلیط بخت آزمایی بخرید، بعید است که برنده شوید.
از طرف دیگر، اگر نظریه همه چیز که هنوز کشف نشده است تنها یک جهان ممکن را مجاز بشمارد، مشخص نیست که چرا این نتیجه منحصر به فرد باید به وجود آورنده حیات باشد. چند جهانی راه حلی برای این معما است. بر اساس این نظریه، جهان هستی ما تنها یکی از مجموعه عظیمی از جهان های ممکن است.
اگر قابل باور نیست، به خاطر بیاورید که چند ایده مشابه نیز قبلا با مخالفت شدید مردم رو به رو شدند، مثلا زمانی که منحصر به فرد بودن زمین، خورشید و کهکشان راه شیری زیر سوال رفت.
اگر هزاران کیهان وجود داشته باشد، همه ترکیب های ممکن از ثابت های طبیعی، ویژگی های ذرهها و قدرت نیروها ممکن است در جایی رخ دهند. ما لزوما در جهانی هستیم که منشا حیات را رقم زده است. اگر حس خوبی درباره چندجهانی ندارید، تنها نیستید. برخی ستارهشناسان می گویند که چون این ایده آزمایشناپذیر است، نمی توان آن را علم درنظر گرفت.
بر اساس نظریه انبساط، فورانی بسیار کوتاه از رشد تصاعدی در آغاز جهان رخ داد. در کسری از ثانیه، جهان صد بار متوالی اندازه خود را دو برابر کرد و سپس انبساط بسیار آرامتری را ادامه داد. سوال این است که آیا این اتفاق واقعا رخ داد؟ کیهانشناسان از انبساط به عنوان راه حل یک مشکل آزاردهنده استقبال کردند: اگر بخش های دوردست هرگز با یکدیگر در تماس نبودهاند، جهان هستی چگونه اینقدر همگن است؟
پاسخ: کیهان قابل مشاهده ما که در حال حاضر حدود ۲۷ میلیارد سال نوری وسعت دارد، قبل از اینکه از اندازه یک ذره زیراتمی به اندازه یک گریپفروت منبسط شود، به اندازه کافی کوچک بود تا ناهمگونیهای آن از بین برود. علاوه بر این، انبساط توضیح می دهد که چرا به نظر می رسد انحنای بزرگ کیهان ما صفر است. با وجود این نظریه، شواهد مستقیم بسیار کمی برای انبساط وجود دارد.
برای اطلاع از مقاله آیا تلسکوپ ارزش خرید دارد؟ روی لینک کلیک کنید. |
مهم نیست که منشا حیات روی زمین چقدر غیرمحتمل بوده است، از نظر تئوری باید سیاره های «زنده» دیگری در جهان وجود داشته باشند.
استدلال این است که حدود صد میلیارد کهکشان در کیهان قابلمشاهده وجود دارد که هر کدام شامل دهها میلیارد ستاره هستند. بسیاری از این ستارهها سیاره دارند. بنابراین حتی اگر از هر تریلیون سیاره فقط در یک سیاره زندگی تشکیل شود، تعداد سیارههای دارای حیات در جهان هستی حدود یک میلیارد است.
حتی در منظومه شمسی خودمان، چند مکان ظاهرا برای حیات میکروبی مناسب هستند، یعنی سیاره مریخ، اقیانوس زیرسطحی اروپا (یکی از قمرهای گالیله مشتری) و شاید فضای داخلی گرم انسلادوس (قمر زحل).
کشف باکتری های مریخی، چه موجود یا منقرض شده، بلافاصله به اخترزیستشناسان ثابت خواهد کرد که حیات در کیهان بسیار رایج است. با این حال، تاکنون چیزی پیدا نشده است، اگرچه شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد مریخ در گذشته دور گرمتر و مرطوبتر بوده است.
اخترشناسان دامنه جستجوی خود را گستردهتر کردهاند و در حال بررسی اتمسفر سیارههای فراخورشیدی هستند. اگر اتمسفر یک سیاره حاوی مقادیر قابل توجهی اکسیژن و متان باشد، تقریبا میتوانیم مطمئن باشیم که موجودات زنده روی سطح آن وجود دارند.
در زمین، میلیاردها سال طول کشید تا حیات از موجودات تک سلولی به چیزی بزرگتر از نقطه آخر این جمله تبدیل شود. بنابراین جستجوی حیات میکروبی احتمالا بیشترین شانس موفقیت را دارد، ولی ما را به سیستمهای سیارهای مجاور محدود میکند.
به همین دلیل است که برخی محققان تلاش میکنند تا ارتباطات رادیویی تمدنهای بیگانه را شنود کنند. اگر وجود داشته باشند، حتی از سمت دیگر راه شیری قابل تشخیص هستند. با این حال، در جستجو برای یافتن هوش فرازمینی (SETI)، فرض بر این است که تکامل بیولوژیکی حیات لزوما منجر به هوش و فناوری میشود.
علاوه بر این، «انریکو فرمی»، فیزیکدان ایتالیایی، میپرسد: «همگان کجا هستند؟». این جمله به پارادوکس فرمی معروف است که طبق آن اگر تمدنهای بیگانه اینقدر فراوان هستند، باید مدتها قبل ما را پیدا می کردند. در حال حاضر، مهم نیست که وجود حیات فرازمینی چقدر محتمل به نظر می رسد، هنوز یک فرضیه اثبات نشده است و احتمالا به این زودی تغییر نخواهد کرد.
پاسخ کوتاه و ساده این است که هیچ کس نمی داند. ماده آشنایی که می شناسیم، اتمها و مولکولها، فقط نوک یک کوه یخ عظیم است.
بیشترین مقدار ماده از نوع تاریک است و از ذره های ناشناخته تشکیل شده است. خلاء فضای خالی نیز با انرژی تاریک مرموزی پر شده است که به انبساط کیهان شتاب میدهد. ما نه تنها قسمت اعظم کوه یخ را نمیبینیم، بلکه در درک اقیانوس تاریکی که در آن شناور است نیز ناتوان هستیم.
ماده تاریک وجود خود را با اثر گرانشی خود آشکار میکند. این اثر را می توان در سرعت چرخش کهکشانها، حرکات آنها در خوشههای غولپیکر و نحوه منحرف شدن نور اجرام پس زمینه توسط گرانش خوشه ها مشاهده کرد.
همه این موارد نشان می دهند که مقدار کل ماده در کیهان حدود ۳۰ برابر بیشتر از چیزی است که با تلسکوپ دیده می شود. بنابراین آیا می توانیم ماده تاریک را با ستاره های کمنور، ابرهای گازی سرد و سیاهچالهها توضیح دهیم؟
متاسفانه خیر. اگر تمام ماده تاریک از باریونها (پروتونها و نوترونهایی که هستههای اتمی را تشکیل میدهند) تشکیل شده بود، جهان هستی بسیار متفاوت به نظر می رسید.
با وجود باریون های زیاد در اطراف، واکنشهای همجوشی هستهای که در طول بیگ بنگ رخ داد، ترکیب متفاوتی از عناصر با دوتریوم (هیدروژن سنگین) بسیار کمتر از آنچه مشاهده می شود، تولید می کرد. بنا بر این اگر نظریه بیگ بنگ را قبول داشته باشید، جای بحثی باقی نمی ماند. بیشتر محتوای مادی جهان از ذره های غیرباریونی مرموز تشکیل شده است.
در کنار ماده تاریک، انرژی تاریک را داریم که هیچ کس نمیداند چیست. در سال ۱۹۹۸، ستارهشناسان دریافتند که سرعت انبساط کنونی کیهان بیشتر از چند میلیارد سال پیش است.
ظاهرا، انبساط کیهان با وجود جاذبه گرانشی متقابل کهکشانها که انتظار می رود سرعت آن را کاهش دهد، در حال شتاب گرفتن است. انرژی تاریک که می توان آن را نیروی دافعه فضای خالی تصور کرد، مسئول این شتاب است.
این «مدل همارزی» کیهانشناسی است. حدود ۷۰درصد از محتوای کیهان از انرژی تاریک و ۳۰درصد باقی مانده از ماده تشکیل شده است. فقط بخش کوچکی از این ماده (۴درصد از محتوای کیهان) از ذره های معمولی تشکیل شده و حداکثر یک چهارم این ماده باریونی (۱درصد از جمع کل) به عنوان ستاره و ابرهای گازی برای ما قابل مشاهده است.
بیشتر کیهان شناسان از همارزی راضی هستند. این مدل بیشتر ویژگی های کیهان را توضیح می دهد و به نظر می رسد که طیف گستردهای از مشاهده ها، مانند نقشههای دمایی دقیق تابش پس زمینه کیهانی تابش نور بعد از بیگ بنگ) و نقشه های سه بعدی توزیع فضایی کهکشانها از آن پشتیبانی میکنند. همه قطعه های پازل به خوبی کنار هم قرار می گیرند. مشکل این است که هیچ کس نمیداند چه چیزی را نشان میدهد. ساختار جهان هستی یکی از بزرگترین رازهای نجوم است.
نتیجه
در هر کدام از این رازهای ذکر شده دنیایی از مطالبی است که برای رسیدن به آنها بررسی های مختلفی صورت گرفته و مطالعات زیادی انجام گرفته است. اگر شما هم به این مطالعات و بررسی های آسمان علاقه دارید می توانید با خرید تلسکوپ رویای خود را به واقعیت تبدیل کنید. اگر قصد خرید تلسکوپ را داشتید به سایت موسسه طبیعت آسمان شب مراجعه کنید تا بهترین قیمت و کیفیت را تجربه کنید.
برای دانلود مقاله ۹ راز بزرگ جهان هستی روی لینک کلیک کنید. |
اگر یک ستارهشناس تازهکار و علاقهمند به رصد ستارهها و سیارهها هستید، آیا ارزشش را دارد که تلسکوپ بخرید؟ اگر واقعا به نجوم علاقه دارید، پاسخ بله است.
با کمک تلسکوپ میتوانید آسمان شب را فراتر از آنچه با چشم غیرمسلح دیده میشود کاوش کنید و تجربه هیجانانگیزتر و جذابتری از تماشای ستارهها داشته باشید. همچنین میتوانید اجرام آسمانی جدیدی را کشف کنید و کیهان را بیشتر بشناسید.
اگر قصد دارید تلسکوپ بخرید، عواملی مختلفی از جمله نوع، اندازه و قیمت را در نظر بگیرید. این عوامل کمک میکنند تا بهترین گزینه را متناسب با نیاز و بودجهتان پیدا کنید. در این مقاله، به بررسی انواع مختلف تلسکوپ، لوازم جانبی مهم و بهترین اجرام آسمانی برای رصد میپردازیم. با ما همراه باشید.
سه نوع اصلی تلسکوپ عبارتاند از شکستی، بازتابی و دابسونی. هر کدام از آنها ویژگیها و مزایای منحصر به فردی دارند که در ادامه بررسی میکنیم.
مدلهای شکستی از عدسی برای خم کردن (یا شکستن) نور به منظور ایجاد تصویر استفاده میکنند. شکستیها به تصویر واضح با کنتراست بالای خود معروف هستند. تلسکـوپهای شکستی مزایای زیادی دارند، از جمله:
با این حال، این مدلها دیافراگم کوچکتری دارند و ممکن است بهترین گزینه برای رصد اجرام کمنور اعماق آسمان نباشند.
مدلهای بازتابی (معروف به نیوتنی) از آینه برای جمعآوری نور استفاده میکنند. آنها معمولا مقرونبهصرفهتر هستند و دیافراگم بزرگتری نسبت به شکستیها دارند. چند مزیت مدلهای بازتابی عبارتاند از:
تلسکوپ بازتابی ممکن است به تعمیر و نگهداری بیشتری نیاز داشته باشد، زیرا آینههای آن باید هر چند وقت یک بار تراز شوند.
مدلهای دابسونی نوعی تلسکوپ بازتابی با پایه منحصربهفرد هستند. طراحی ساده، محکم و مقرونبهصرفه آنها باعث شده است محبوبیت زیادی بین ستارهشناسان مبتدی داشته باشند. چند دلیل برای انتخاب این مدل عبارتاند از:
با این حال، در نظر داشته باشید که تلسکـوپهای دابسونی معمولا حجیم و سنگین هستند و حمل و نقل آنها تا حدودی چالشبرانگیز است.
تلسکوپ 8 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 8 MCRF یک تلسکوپ با کارایی بالا است که ساخته شده تا قابلیت مشاهده و رصد عالی از اجرام آسمانی در منظومه شمسی را برای شما فراهم و علاوه برا این برای رصد خوشههای ستارهای، سحابی ها و کهکشان ها نیز طراحی شده است. تلسکـوپ توسط کارخانه معتبر GSO در تایوان ساخته شده است.
تلسکوپ دارای یک آینه اصلی درجه یک با شکل سهمی(پارابولوئید) منحصربهفرد با قطر 203 میلیمتر است. با فاصله کانونی 1200 میلیمتر و نسبت کانونی f/6. شرکت تایوانی GSO متعهد به تولید اپتیکهای درجه یک است. این تلسکوپ پیشرفته، آسمان شب را در برابر شما قرار میدهد تا شروع به کاوش عمیق در آن کنید.
تلسکوپ 8 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 8 MCRF یکی از بهترین تلسکوپها برای رصد سیارات منظومه شمسی و شاید بتوان گفت بهترین تلسکوپ برای رصد، تماشای دقیق و عکاسی از ماه و دهانههای برخوردی آن باشد. دهانه بزرگ 203 میلیمتری این تلسکوپ باعث ایجاد تصاویری بسیار روشن و با جزئیات فوقالعاده میشود و حرکت نرم و آسان مقر بسیار مستحکم آن باعث راحتی فوقالعاده در هنگام کار با این تلسکوپ است.
تلسکوپهای دابسونی از کاربردیترین تلسکوپها هستند. طراحی بسیار ساده اما قدرتمند دارند. تلسکوپ متشکل از دوبخش اصلی است. لوله تلسکوپ و پایه مستحکم چوبی که روی زمین قرار میگیرد. برای همین به سرعت آماده رصد میشوید و نیازی نیست تا ابتدا مقر را با وقت و زحمت آماده کنید.
ایده طراحی و ساخت این تلسکوپها نیاز و آرزوی داشتن تلسکوپی بزرگ و قدرتمند با قیمت پایین بود که سرانجام در سال 1965 توسط جان دابسونی به بهترین شکل ممکن انجام شد. علیرغم اندازه بزرگ، حمل و نقل تلسکوپهای دابسونی به واسطه طراحی و ساختار منحصربفرد آنها نسبتا آسان است. تلسکوپ 8 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 8 MCRF انتخابی ایدهآل برای منجمان تازه کار و یک گزینه خوب برای خرید اولین تلسکوپ است.
سر هم کردن این تلسکوپ بسیار آسان است. کافی است مقر را روی زمین بگذارید، لوله را روی آن قرار دهید و در جای خود محکم کنید تا تلسکوپ برای یک شب رصدی فوقالعاده آماده شود. به آسانی میتوانید با دست جهت لوله را به بالا و پایین یا به چپ و راست حرکت دهید.
در این تلسکوپ از شیشه BK7 استفاده شده است که کیفیت خوبی دارند. همچنین در انتهای لوله پروانه خنککنندهای قرار دارد تا زمان خنکشدن آینه را کاهش بدهد. محور سمت هم رولبرینگهایی دارد که باعث میشود تلسکوپ نرم و روان حرکت کند. فکوسر این تلسکوپ کریفورد ۲ اینچی دوسرعته است که همراه خود رابط ۱/۲۵ اینچی دارد.
برای اطلاع از مقاله کرمچاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
به عنوان یک مشتاق نجوم مبتدی، باید مشخصات اصلی تلسکـوپها را بدانید: دیافراگم، فاصله کانونی، بزرگنمایی و میدان دید. در این بخش، این مفاهیم و اهمیت آنها را به زبان ساده توضیح میدهیم.
دیافراگم قطر جزء نوری اصلی تلسکـوپ است که میتواند عدسی یا آینه باشد. دیافراگم بزرگتر اجازه میدهد نور بیشتری وارد شود و امکان دیدن اجرام کمنورتر را فراهم میکند. چند نکته بسیار مهم درباره دیافراگم که باید بدانید:
فاصله کانونی در واقع فاصله بین جزء نوری اصلی تلسکـوپ (مثلا، عدسی شیئی) و نقطهای است که نور در آن متمرکز میشود. این فاصله روی قابلیت بزرگنمایی اثر میگذارد.
منظور از بزرگنمایی توانایی تلسکـوپ در بزرگ کردن اجرام است. با این حال فراموش نکنید که بزرگنمایی بیشتر به معنای کیفیت بهتر تصویر نیست. کیفیت تصویر به ترکیبی از عوامل، از جمله دیافراگم، فاصله کانونی و چشمی که استفاده میکنید بستگی دارد. این نکتههای مهم را درباره بزرگنمایی به خاطر بسپارید:
میدان دید وسعت آسمان قابل مشاهدهای است که میتوانید از طریق تلسکوپ ببینید. میدان دید وسیعتر برای رصد اجرام آسمانی بزرگتر مثل راه شیری، سحابیها و کهکشانها عالی است. در مقابل میدان دید باریکتر برای تماشای اجرام کوچکتر مثل سیارهها و ستارهها کارآمد است.
با شناخت این مشخصات کلیدی بهتر میتوانید تلسکوپ ایدهآل را برای ماجراجوییهای خود پیدا کنید. در ادامه، درباره انتخاب نوع استقرار تلسکوپ بر اساس اهداف و نیازها صحبت میکنیم.
برای اطلاع از مقاله تصاویر خیرهکننده تلسکوپ اقلیدس، کارآگاه جهان تاریک روی لینک کلیک کنید. |
به عنوان یک ستارهشناس مبتدی، باید به تجهیزات ضروری تلسکوپ مثل مقر و سه پایه توجه ویژه داشته باشید. در این بخش، دو نوع مقر را معرفی میکنیم.
مقر استوایی برای عکاسی نجومی ضروری است. مقر استوایی برای ردیابی اجرام آسمانی طراحی شده و برای رصد ستارهها، سیارهها و سایر اجرام اعماق آسمان عالی است. با استفاده از این مقر میتوانید تلسکـوپتان را با محور زمین هماهنگ کنید و به آرامی اجسام را در آسمان ردیابی کنید. برای نصب و راهاندازی مقر استوایی، مراحل زیر را دنبال کنید:
مقر سمت-ارتفاعی سادهتر از مدل استوایی است و دو محور دارد. یک محور عمودی (بالا و پایین) و محور دیگر افقی (چپ و راست) است. این نوع مقر برای مبتدیان ایدهآل است، زیرا استفاده از آن آسان و معمولا مقرونبهصرفهتر است.
میتوانید از آن برای رصد ماه، سیارهها و اجرام روشنتر اعماق آسمان استفاده کنید. برای حرکت دادن تلسکـوپ نصب شده روی مقر سمت-ارتفاعی، باید آن را به سمت بالا یا پایین، چپ یا راست کج کنید. هنگام انتخاب مقر و سهپایه به نکتههای زیر توجه کنید:
بعد از شناخت این دو نوع مقر، آماده کاوش در آسمان شب هستید. در بخش بعدی، با لوازم جانبی ضروری تلسکـوپ برای تماشای بهتر آسمان آشنا میشوید.
در دنیای تلسکـوپ ها، لوازم جانبی و چشمیهایی وجود دارند که تجربه رصد را لذتبخشتر میکنند. بیایید نگاهی دقیقتر به چند مورد ضروری بیندازیم.
جوینده در واقع یک تلسکوپ کوچکتر است که روی تلسکـوپ اصلی سوار میشود. جوینده میدان دید وسیعتری دارد و کمک میکند قبل از استفاده از تلسکـوپ اصلی، سوژه را پیدا کنید و در مرکز قرار دهید. این ابزار کمکی مکانیابی اجسام را در آسمان بسیار آسانتر میکند. دو مدل محبوب جوینده عبارتاند از:
عدسی بارلو یک وسیله جانبی مفید است که بزرگنمایی چشمی را افزایش میدهد. بزرگنمایی بیشتر به معنای دیدن جزئیات بیشتر در اجسامی است که مشاهده میکنید. مثلا، یک چشمی ۱۰ میلیمتری و یک لنز بارلو دو برابرکننده، بزرگنمایی را به ۲۰ میلیمتر افزایش خواهد داد. فراموش نکنید که بزرگنمایی بیشتر نگه داشتن سوژه را در مرکز سختتر میکند.
نمیتوان از چشمی صحبت کرد و به پلوسل اشاره نکرد. این چشمیها رایج و مقرون به صرفه هستند و گزینه خوبی برای افراد مبتدی محسوب میشوند.
این چشمیها حداقل چهار عدسی دارند و تصویری واضح و شفاف با میدان دید وسیع ارائه میکنند. از آن جایی که چشمیهای پلوسل با فواصل کانونی متفاوتی عرضه میشوند، داشتن مجموعهای از آنها برای تجربه بزرگنماییهای مختلف ایده خوبی است.
چپقی ابزاری است که نگاه کردن را با تلسکـوپ، به ویژه زمانی که چشمی در موقعیت نامناسبی قرار دارد، آسان میکند. این وسیله مسیر نور را ۹۰ درجه خم میکند، بنابراین دیگر نیازی نیست موقع تماشای ستارهها به گردنتان فشار وارد کنید. چپقی دو نوع اصلی دارد:
حال که بعضی از لوازم جانبی ضروری تلسکـوپ را میشناسید که تجربه تماشای ستارهها را لذتبخشتر میکنند، وقت آن است که با تعدادی از اجرام آسمانی که سوژه خوبی برای رصد هستند آشنا شوید.
هنگام رصد سیارهها متوجه خواهید شد که بیشتر آنها با نور زیادی در آسمان شب میدرخشند. با کمک تلسکـوپ میتوانید جزئیات زیبای سیارههایی مثل مشتری و زحل را ببینید. هرچه تلسکوپ قویتر باشد، جزئیات بهتری را نشان میدهد.
ماه یک جرم آسمانی روشن است که سوژه ایدهآلی برای اخترشناسان مبتدی محسوب میشود. دهانهها، کوهها و درههای سطح ماه شگفتزدهتان خواهد کرد. به نظرتان میتوانید پرچم روی ماه را ببینید؟ توصیه میکنیم ماه را در طول فازهای مختلف رصد کنید.
از یک تلسکـوپ مجهز به فیلتر خورشیدی برای مشاهده لکههای خورشیدی و شعلههای خورشیدی استفاده کنید. فقط با فیلترهای مناسب مستقیما به خورشید نگاه کنید، زیرا اشعه آن به چشم آسیب میزند.
آسمان شب صورتهای فلکی زیادی را در خود جا داده است که هر کدام الگوها و ویژگیهای خاص خود را دارند، مثلا:
خوشه ستارهای از گروههای خیرهکنندهای از ستارهها هستند که تماشای آنها با تلسکـوپ خالی از لطف نیست. چند خوشه ستارهای پرطرفدار بین علاقهمندان نجوم عبارتاند از:
سحابیها ابرهای گاز و غبار در فضا هستند که هنگام رصد با تلسکـوپ ظاهر خیرهکنندهای دارند. چند سحابی معروف عبارتاند از:
اگرچه کهکشانها خیلی دور هستند، رصد آنها با یک تلسکـوپ خوب امکانپذیر است. برای شروع، کهکشانهای زیر را رصد کنید:
جرم آسمانی موردعلاقه شما چیست؟
اگر واقعا به نجوم بصری علاقه دارید، خرید تلسکوپ ارزشش را دارد. تلسکوپ شما را قادر میکند آسمان شب را کاوش کنید و اجرام آسمانی شگفتانگیزی از جمله سیارهها، سحابیها، دنبالهدارها، کهکشانها و خوشههای ستارهای را ببینید. نکته مهم این است که درست انتخاب کنید زیرا یک مدل کیفیت پایین و ارزان ممکن است انتظارهایتان را برآورده نکند.
هنگام خرید تلسکوپ مبتدی چند نکته را در نظر داشته باشید:
تلسکـوپ ابرازی سرگرمکننده و آموزشی برای یادگیری بیشتر در مورد شگفتیهای کیهان است. علاوه بر این، موضوع جذابی برای صحبت کردن با دوستان است. توصیه می کنیم عضو یک باشگاه نجوم شوید تا دانش بیشتری کسب کنید و اشتیاقتان را با دیگران به اشتراک بگذارید.
سایت موسسه طبیعت آسمان شب با در اختیار داشتن انواع مدل های تلسکوپ و لوازم جانبی تلسکوپ می تواند کمک حال شما برای خرید تلسکـوپ باشد.
برای دانلود مقاله آیا تلسکوپ ارزش خرید دارد؟ روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و آیا تلسکوپ ارزش خرید دارد؟
آیا به خرید تلسکوپ فکر میکنید؟ اگر به آسمان شب علاقه دارید، طبیعی است که به فکر خرید تلسکوپ باشید ولی چرا بیشتر آنها در نهایت گوشه کمد خاک میخورند؟ به این دلیل که مردم معمولا بدون اینکه اول چیزی درباره تلسکوپها و آسمان شب یاد بگیرند، اقدام به خرید این دستگاه میکنند.
بهتر است چند سال با چشمان غیرمسلح و دوربین دو چشمی ستارهها و اجرام آسمانی دیگر را تماشا کنید و بعد دنبال تلسـکوپ مناسب (یا بهترین مدل برای مبتدیان) بگردید.
بازتابی و شکستی رایجترین انواع تلسکوپ هستند که به ترتیب از آینه و عدسی برای جمعآوری و متمرکز کردن نور استفاده میکنند. با این حال، قبل از خرید باید اطلاعات خوبی داشته باشید. بنابراین در این مقاله با ما همراه باشید تا با رایج ترین اشتباهاتی که ممکن است موقع انتخاب تلسکوپ مرتکب شوید آشنا شوید.
کار کردن با تلسـکوپ راحت نیست. آنها باید تراز شوند، بادقت نشانهگیری و متمرکز شوند و گاهی حتی به همخطسازی و تمیزکاری نیاز دارند. توصیه میکنیم قبل از خرید به یک باشگاه نجوم بپیوندید تا با انواع مختلف تلسـکوپ، کاربرد هر کدام و هزینهای که باید برای یک مدل خوب بپردازید آشنا شوید. هر مقدار بودجهای دارید، در برابر وسوسه خرید چشمیهای جدید و لوازم جانبی مختلف مقاومت کنید. خرید آنها، حداقل در ابتدا ارزشش را ندارد. بنابراین، خرید را به زمانی موکول کنید که با تجهیزات موجود تا جای ممکن پیش رفته باشید.
تصاویر تلسکـوپ فضایی هابل خیره کننده به نظر می رسند ولی نباید از تلسکـوپهای کوچک انتظار چنین تصاویری را داشته باشید. اجسام در آسمان شب نه تنها کوچک به نظر میرسند، بلکه اغلب وارونه هستند. زیرا تصویر معکوس است. از نقطه نظر رصد تفاوت چندانی وجود ندارد، ولی تنظیم میدان دید دستگاه در ابتدا کمی سخت است. زیرا جهتها معکوس هستند.
نشانه یک تلسکوپ خوب بزرگنمایی نیست، بلکه اندازه عدسی یا آینه اصلی آن است. این در واقع دیافراگم است که معمولا با واحد میلیمتر و اینچ اندازهگیری میشود. مثلا دیافراگم مدلهای خانگی از حدود ۷۶ میلیمتر/۳ اینچ شروع میشود و تا ۲۵۴ میلیمتر/۱۰ اینچ و حتی بیشتر میرسد. هر چه دیافراگم بزرگتر باشد، نور بیشتری وارد دستگاه میشود و جزئیات بیشتری را به شما نشان میدهد.
تلسکوپ 6 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 6 MCRF یک تلسکوپ با کارایی بالا است که ساخته شده تا قابلیت مشاهده و رصد عالی از اجرام آسمانی در منظومه شمسی را برای شما فراهم کند و علاوه بر این برای رصد خوشههای ستارهای، سحابیها و کهکشان ها نیز طراحی شده است. تلسکوپ توسط کارخانه معتبر GSO در تایوان ساخته شده است. تلسکوپ دارای یک آینه اصلی درجه یک با شکل سهمی(پارابولوئید) با قطر 152 میلیمتر است. با فاصله کانونی 1200 میلیمتر و نسبت کانونی f/8. شرکت تایوانی GSO متعهد به تولید اپتیکهای درجه یک است. این تلسکوپ پیشرفته، آسمان شب را در برابر شما قرار میدهد تا شروع به کاوش عمیق در آن کنید.
تلسکوپ 6 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 6 MCRF یکی از بهترین تلسکوپها برای رصد سیارات منظومه شمسی و شاید بتوان گفت بهترین برای رصد، تماشای دقیق و عکاسی از ماه و دهانههای برخوردی آن باشد. دهانه بزرگ 152 میلیمتری این تلسکوپ باعث ایجاد تصاویری بسیار روشن و با جزئیات فوقالعاده میشود و حرکت نرم و آسان مقر بسیار مستحکم آن باعث راحتی فوقالعاده در هنگام کار با این تلسکوپ است.
تلسکوپهای دابسونی از کاربردیترین تلسکوپها هستند. طراحی بسیار ساده اما قدرتمند دارند. تلسکوپ متشکل از دو بخش اصلی است. لوله تلسکوپ و پایه مستحکم چوبی که روی زمین قرار میگیرد. برای همین به سرعت آماده رصد میشوید و نیازی نیست تا ابتدا مقر را با وقت و زحمت آماده کنید.
ایده طراحی و ساخت این تلسکوپها نیاز و آرزوی داشتن تلسکوپی بزرگ و قدرتمند با قیمت پایین بود که سرانجام در سال 1965 توسط جان دابسونی به بهترین شکل ممکن انجام شد. علیرغم اندازه بزرگ، حمل و نقل تلسکوپهای دابسونی به واسطه طراحی و ساختار منحصربفرد آنها نسبتا آسان است. تلسکوپ 6 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 8 MCRF انتخابی خوب برای منجمان تازه کار است و یک گزینه خوب برای خرید تلسکوپ.
تلسکوپ 6 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 6 MCRF با آینه ۱۵۲ میلیمتری اندازهای فوقالعادهای را هم برای رصدگران مبتدی و هم برای رصدگران باتجربه آسمان شب فراهم میکند. در اینجا تفکیک دقیق تری از آنچه می توانید با این نوع تلسکوپ رصد کنید شرح داده شده است:
مشاهده ماه با وضوح بالا: یک دابسونی 6 اینچی وضوح استثنایی برای مشاهده ماه ارائه میدهد. شما می توانید جزئیات خوبی را در سطح ماه تشخیص دهید، از جمله:
رصد سیارات منظومه شمسی: در حالی که میزان جزئیات را به اندازه تلسکوپ های بزرگتر ۸ اینچی مانند تلسکوپ 8 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 8 MCRF ارائه نمیدهد، اما یک دابسونی 6 اینچی ویژگی های شگفت انگیزی از سیارات منظومه شمسی ما را نشان می دهد:
مشتری: شاهد نوارهای ابری در حال چرخش، لکه قرمز بزرگ و احتمالاً حتی برخی از قمرهای گالیله ای بزرگتر آن (آیو، اروپا، گانیمد، و کالیستو) باشید.
زحل: از سیستم حلقه پیچیده، از جمله بخش کاسینی (یک شکاف تاریک بین حلقه های اصلی) شگفت زده شوید. حتی ممکن است نگاهی اجمالی به تیتان، بزرگترین قمر زحل داشته باشید.
مریخ: در زمانی که مریخ در نزدیکترین نقطه به زمین است، میتوانید کلاهکهای یخی قطبی، نشانههای تیره که به عنوان ویژگیهای سطحی تفسیر میشوند، و احتمالاً حتی برخی از آتشفشانهای بزرگتر مانند کوه المپوس را مشاهده کنید.
ناهید: در حالی که زهره اغلب در یک جو غلیظ پوشانده شده است، شما می توانید فازهای آن را مشابه ماه مشاهده کنید.
رصد گنجینه های اعماق آسمان شب: قدرت واقعی دابسونی 6 اینچی در توانایی آن در پرده برداری از تعداد زیادی از اجرام در اعماق آسمان نهفته است، از جمله:
خوشه های باز: این گروه های درخشان از ستاره های جوان، اغلب صدها یا هزاران ستاره، مناظر خیره کنندهای هستند. به عنوان مثال می توان به خوشه پروین Pleiades (هفت خواهر) در صورت فلکی گاو ، خوشه دوگانه (NGC 869 و NGC 884) در صورت فلکی پرسیوس(برساوش) و خوشه کندوی عسل یا مسیه ۴۴( Messier 44) یا انجیسی ۲۶۳۲ که در صورت فلکی خرچنگ است و فاصله آن از زمین پانصد سال نوری اشاره کرد.
خوشه های کروی: کرههای خیره کننده صدها هزار تا میلیون ها ستاره قدیمی، این شگفتی های آسمانی نگاهی اجمالی به تکامل ستارگان دارند. به عنوان مثال می توان به خوشه کروی هرکول (M13) و خوشه کروی اطراف کهکشان آندرومدا اشاره کرد.
سحابی ها: ابرهای گاز و غبار که در آن ستارگان متولد میشوند و میمیرند، سحابی ها در اشکال و اندازه های مختلف هستند. می توانید سحابی های گسیلی مانند سحابی شکارچی (M42) را با پیچکهای گازی آن یا سحابی های بازتابی مانند سحابی سه گانه (M20) که توسط ستارگان مجاور روشن شده است را رصد کنید.
کهکشان ها: اگرچه جزئیات ممکن است محدود باشد، تلسکوپ 6 اینچ دابسونی جیاساو مدل GSO 6 MCRF می تواند کهکشان با شکوه آندرومدا (M31)، نزدیک ترین همسایه کهکشانی ما، و حتی برخی کهکشان های دوردست درخشان تر را آشکار کند.
به یاد داشته باشید، سوژههای قابل مشاهده و جزئیات خاص آنها به عواملی مانند میزان آلودگی نوری، شرایط مشاهده و تجربه شما در زمینه نجوم و رصد بستگی دارد. با این حال، یک تلسکوپ دابسونی 6 اینچی گنجینهای از شگفتی های آسمانی را برای منجمان مبتدی و باتجربه آشکار میکند.
برای اطلاع از مقاله کرمچاله چیست؟ روی لینک کلیک کنید. |
چه چیزی را میخواهید در آسمان شب ببینید؟ اگر پاسختان «همه چیز» باشد، نا امید خواهید شد. هر مدلی برای دیدن نوع خاصی از اجرام مناسب است. همچنین، دیافراگم و فاصله کانونی نیز روی آنچه میتوانید ببینید اثر میگذارند.
قطعا میتوانید یک تلسکوپ خوب برای تماشای تمام اجرام آسمانی پیدا کنید ولی اگر هدفتان فقط رصد ماه و سیارهها است، باید دنبال مدلی با فاصله کانونی زیاد باشید (فاصله عدسی شیئی تا نقطه کانونی). به این ترتیب، یک تصویر بزرگنماییشده، هرچند با میدان دید کوچکتر دریافت خواهید کرد.
نتیجه
اگر میخواهید خوشههای ستارهای، خوشههای کروی و کهکشانها را بررسی کنید، تلسکـوپی با فاصله کانونی کوتاهتر و در نتیجه میدان دید وسیعتر (و اندازه فیزیکی کوچکتر) انتخاب کنید. اگر میخواهید تواناییتان را در عکاسی نجومی از اعماق آسمان بسنجید، دنبال مدلی بگردید که نسبت کانونی حدود f/5 داشته باشد و مطمئن شوید که میتوانید دوربینتان را به آن وصل کنید.
برای اینکه بتوانید تلسکوپ مدنظر خود را به راحتی پیدا کنید به سایت موسسه طبیعت آسمان شب مراجعه کنید. محصولات ما را با بهترین قیمت و کیفیت خریداری کنید.
برای دانلود مقاله ۳ اشتباهی که همه هنگام انتخاب تلسکوپ مرتکب میشوند روی لینک کلیک کنید. |
منبع: سایت موسسه طبیعت آسمان شب و ۳ اشتباهی که همه هنگام انتخاب تلسکوپ مرتکب میشوند